İçindekiler
- I. TANIMLAR
- II. SATILAMAYACAK TAŞINMAZLAR
- III. SATIŞA ÇIKARMA YETKİSİ
- IV. TAHMİN EDİLEN BEDELİN TESPİTİ
- V. TAŞINMAZ SATIŞ ŞARTNAMESİ
- VI. GEÇİCİ TEMİNAT
- VII. SATIŞ İZİN TALEPLERİNDE BAKANLIĞA VEYA VALİLİĞE GÖNDERİLECEK BİLGİ VE BELGELER
- VIII. İHALE ONAYINA YETKİLİ MERCİLER
- IX. ÖZEL ÖDEME ARAÇLARI VE SATIŞ BEDELİNİN TAHSİLİ
- X. İHALEDEN YASAKLAMA
- XI. SATIŞ USULLERİ
- XII. BAZI SATIŞLARDAN ELDE EDİLEN GELİRLERİN ÖZEL ÖDENEK KAYDEDİLMESİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER
- XIII. 4706 SAYILI KANUNUN 5 İNCİ MADDESİNE GÖRE SATIŞI AMACIYLA BELEDİYELERE TAŞINMAZ DEVİR İŞLEMLERİ
- XIV. SİT ALANLARINDA KALAN TAŞINMAZLAR İLE DÜZENLENEN BELGELERİN SATIŞ İHALELERİNDE KULLANILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLER
- XV. SON HÜKÜMLER
- XVI. YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENEL TEBLİĞLER VE GENELGELER
(SIRA NO: 313) (Resmî Gazete T/S: 29.08.2007/26628)
(1) Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların satılması görev ve yetkisi, 10/12/2003 tarihli, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 46 ncı maddesi ve 14/12/1983 tarihli, 18251 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 13 üncü maddesinin (b) bendine göre Bakanlığımıza ait olup bu işlemler, esas olarak 8/9/1983 tarihli, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve bu Kanunun 74 üncü maddesine istinaden çıkarılan ve 19/6/2007 tarihli, 26557 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yürütülmektedir.
(2) Buna göre, Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların satış işlemleri ilgili mevzuat hükümleri dikkate alınarak aşağıda belirtilen esaslara göre yürütülecektir.
I. TANIMLAR
(1) Tebliğde geçen,
a) Bakanlık; (değişik ibare: 391 s. MEGT)[1] Çevre ve Şehircilik Bakanlığını
Maliye Bakanlığını,
b) Hazineye ait taşınmaz; Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazları,
c) Yönetmelik; Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliği,
ifade eder.
II. SATILAMAYACAK TAŞINMAZLAR
(1) Satışı mümkün olmayan taşınmazlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Kamu hizmetlerine tahsisli bulunan taşınmazlar,
b) Devletin hüküm ve tasarrufu altında olup tescili mümkün olmayan taşınmazlar,
c) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[2] 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununa göre kıyıda kalan yerler,
ç) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olup, Kültür ve Turizm Bakanlığınca satılması uygun görülmeyen taşınmazlar,
d) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu uyarınca milli park, tabiat parkı, tabiat anıtı ve tabiatı koruma alanları içinde kalması nedeniyle Çevre ve Orman Bakanlığına tahsisi gereken taşınmazlar,
e) 22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununa göre uygulama alanı ilan edilen bölgelerde kalan ve Tarım Reformu Genel Müdürlüğünce satışı uygun görülmeyen taşınmazlar,
f) 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında kalıp Genelkurmay Başkanlığınca satılması uygun görülmeyen taşınmazlar,
g) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu kapsamında kalan taşınmazlar ile 17/10/1983 tarih ve 2924 sayılı Kanun gereğince Çevre ve Orman Bakanlığı emrine geçen taşınmazlar,
ğ) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında kalması nedeniyle Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsisi gereken taşınmazlar (Hazineye ait olmayanlarla tevhit şartı olanlar ile Hazinenin hissedar olduğu taşınmazlar hariç),
h) 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanuna göre tapu tahsis belgesi verilen taşınmazlar,
ı) 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamında kalması nedeniyle Bayındırlık ve İskan Bakanlığına tahsisi gereken taşınmazlar,
i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında kalan taşınmazlar,
j) Teferruğ yoluyla edinilen ve edinme tarihinden itibaren bir yıl geçmemiş taşınmazlar,
k) Kamulaştırma yoluyla edinilip 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 23 üncü maddesinde yazılı süresi dolmamış taşınmazlar,
l) Özel kanun hükümleri gereği kamu kurum ve kuruluşlarına tahsisi, devri, terki ve kullanım hakkı verilmesi gereken taşınmazlar,
m) Elbirliği halindeki mülkiyet durumu paylı mülkiyete dönüştürülmemiş taşınmazlar,
n) İmar planlarında bir kamu hizmeti için ayrılmış olan taşınmazlar (ilgili idare tarafından bu hizmette kullanılmayacağı belirtilen taşınmazlar hariç),
o) Kısmi satın alma talebi olan ancak, ifrazı Hazine lehine olmayan taşınmazlar,
III. SATIŞA ÇIKARMA YETKİSİ
(1) Tahmin edilen satış bedeli yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun (İ) cetvelinde 2886 sayılı Kanunun 76 ncı maddesi için belirlenen parasal sınırların dört katına kadar olan taşınmazların satışa çıkarılmasına ilgili Valilikler (Defterdarlıklar) yetkilidir. İlçelerden gelen satış talepleri Valiliklerce (Defterdarlık) incelenerek yukarıda belirtilen yetki çerçevesinde en geç 1 ay içinde karara bağlanacaktır.
(2) (Değişik fıkra: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[3] Aşağıdaki taşınmazlara ilişkin doğrudan satış işlemleri Bakanlıkça sonuçlandırılacaktır.
a) 16/2/1995 tarihli ve 4070 sayılı Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun 5, 6 ve 7 nci maddeleri uyarınca doğrudan satılacak taşınmazlardan,
b) 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c), (d), (e) ve (g) bentlerine göre doğrudan satılacak taşınmazlardan,
c) 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunundaki kısıtlamalara tabi olan tarım arazilerindeki Hazine hisselerinin hissedarına doğrudan veya birden fazla hissedar olması halinde hissedarlar arasında pazarlık usulüyle satılacak taşınmazlardan,
satış bedeli Milli Emlak Genel Tebliği (Sıra No:327)’nin “F. Satış İşlemleri” başlıklı bölümünde (2) numaralı alt bölümünün birinci fıkrasıyla Valiliklere (Defterdarlık) devredilen yetkiyi aşan taşınmazlara ilişkin doğrudan satış işlemleri,
ç) 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (f), (h) ve (i) bentleri ile ikinci ve diğer fıkralarına göre doğrudan satılacak taşınmazlara ilişkin işlemler.
IV. TAHMİN EDİLEN BEDELİN TESPİTİ
(1) Tahmin edilen bedel, Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde tespit edilir.
(2) Bu bedelin tespitinde ayrıca;
a) Taşınmaz üzerinde Hazineye ait bina bulunması durumunda bina değerinin, (değişik ibare: 391 s. MEGT)[4] Bakanlıkça belirlenen yapı yaklaşık birim maliyetlerinden az olmamak üzere aşınma payı da dikkate alınarak tespit edilmesi,
b) 4706 sayılı Kanunun 19/7/2003 tarihinde yürürlüğe giren 5 inci maddesinin son fıkrasının “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra Hazineye ait taşınmazlar üzerinde yapılan her türlü yapı ve tesisler, başka bir işleme gerek kalmaksızın Hazineye intikal eder. Yapı ve tesisleri yapanlar herhangi bir hak ve tazminat talep edemezler.” hükmü gereğince bu tarihten sonra Hazine taşınmazları üzerine yapılan her türlü yapı ve tesisin mülkiyeti Hazineye ait olacağından, bu yapı ve tesislerin bedelinin de değerlendirmeye dahil edilmesi,
c) Uygulama imar planı yapılmayan ancak nazım imar planı içinde bulunan taşınmazların; ilgili belediyelerin yerleşim alanının devamında yer alması, alt yapı hizmetlerinden henüz yararlanmıyor olsa dahi imara açılabilecek ve bunlardan yararlanabilecek konumda bulunması, belediyenin nüfus ve yapılaşma yoğunluğundaki artış itibariyle uygulama imar planının düzenlenebileceği aşamaya gelinmiş olması durumlarının değerleme sırasında dikkate alınması,
ç) Taşınmazın bulunduğu bölgede, Hazine ve diğer kamu kurum veya kuruluşları tarafından gerçekleştirilen satış, kamulaştırma, satın alma ve kiralama işlemlerinde oluşan bedellerin dikkate alınması ve bunların “Satış İşlemine Esas Kıymet Takdir Karar Formu”nun (Ek-3) “Taşınmazın Değerini Etkileyebilecek Diğer Hususlar” bölümünde gösterilmesi,
d) Taşınmazın imar durumu, bina ve inşaat sahası büyüklüğü, işyerlerine, meskun yerlere yakınlığı ve ulaştırma durumu, belediye hizmetlerinden yararlanıp yararlanmadığı, bitki örtüsü, toprak cinsi ve yapısı vb. itibariyle en iyi kullanım alternatiflerinin göz önünde bulundurulması,
e) Belediye ve mücavir alan içinde her ölçekli imar planında; yerleşik alan (meskun alan) ile gelişme alanının tümünü kapsayan iskan sahasında kalan parsellenmemiş arazilerin yerleşik (meskun) halde olup olmadığına bakılmaksızın arsa,
Belediye ve mücavir alan içinde bulunup da her ölçekli imar planında iskan sahası olarak ayrılmamış olmakla beraber fiilen yerleşik (meskun) alanda bulunan ve belediye hizmetlerinden en az ikisinden faydalanmakta olan (yol-ulaşım, su-yol, su-ulaşım, ulaşım-temizlik, yol-temizlik vb.) parsellenmemiş araziler arsa,
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunup yukarıda belirtilen kapsamda kalmayan araziler ile bu sınırlar dışında bulunan arazi vasfındaki taşınmazların zirai faaliyete (Arazinin; hububat, sanayi ve yem bitkileri, baklagiller, sebze ve diğer tarla bitkileri ile bağ, bahçe, çay, meyve, kavak ve sair ağaç türlerinin yetiştirilmesinde kullanılması zirai faaliyet olarak nitelendirilecektir.) konu edilmeyerek başka bir amaçla (mesken, akaryakıt istasyonu, restaurant, sanayi tesisi v.b) kullanıldığının belirlenmesi durumunda arsa, mevcut durumunda vasfı arsa olarak belirtilmiş ise arsa,
olarak değerlendirilmesi gerektiğinden buna uygun asgari metrekare birim bedelinin belirlenmemiş olması durumunda,
4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 72 nci maddesine göre oluşturulacak takdir komisyonu vasıtasıyla asgari metrekare birim bedelinin belirlenmesinin istenilmesi,
f) Üzerinde bina bulunan Hazineye ait taşınmazın asgari metrekare birim bedelleri farklı olan iki veya daha fazla caddeye/sokağa cephesinin bulunması durumunda, inşaat ruhsatına esas inşaat istikamet rölevesindeki ön cephe durumu tespit edilerek ön cephenin bulunduğu cadde veya sokağa göre,
Üzerinde bina bulunmayan taşınmazların ise ilgili belediyesince imar planında aynı ada içerisindeki diğer parsellerin durumu dikkate alınarak belirlenecek ön cephenin bulunduğu cadde/sokağa göre,
asgari metrekare birim bedelinin belirlenmesi,
Taşınmazın bir tarafının cadde bir tarafının ise sokağa cephesinin bulunması durumunda ise cadde tarafı için belirlenen asgari metrekare birim bedelinin dikkate alınması,
gerekmektedir.
g) Tarım arazisi olarak kullanılan Hazine taşınmazlarına “Gelirlerin Kapitalizasyonu Kriteri” dikkate alınarak yapılacak değer tespiti “Satış İşlemine Esas Kıymet Takdir Karar Formu”nun “Taşınmazın Değerini Etkileyebilecek Diğer Hususlar” bölümünde gösterilecektir.
“Gelirlerin Kapitalizasyonu Kriteri”; bir mala bu yöntemle değer biçmede, malın saptanan ortalama gelirinin kapitalizasyonunun esas alınmasından ibarettir. Diğer bir ifadeyle, bu kritere göre bir malın değeri, o maldan ileride elde edilebileceği varsayılan bütün gelirlerin değer biçilen zamana biriktirilmesi olarak kabul edilmektedir. Bu durum genellikle taşınmazlara ait bir husus olduğu için kapitalleştirme kriteri özellikle tarım arazilerinin değerlerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır.
Bu yönteme göre yapılacak değer tespitinde öncelikle arazinin rantı ve kapitalizasyon faiz oranının tespit edilmesi durumunda arazinin değeri;
K = R/f förmülü uygulanarak bulunacaktır.
Burada; K = Arazinin değeri (YTL),
R = Arazinin rantı (YTL),
f = Kapitalizasyon faiz oranını (%) ifade etmektedir.
Kapitalizasyon faiz oranı; tarım faaliyetinin yapıldığı bölge için ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından belirlenmesi mümkün olduğundan bu oranın tespiti için idaremizce herhangi bir hesaplama yapılmayacak, değeri tespit edilecek arazinin bulunduğu bölgenin kapitalizasyon faiz oranının Tarım İl Müdürlüğünden temin edilmesi yoluna gidilecektir.
Arazinin Rantı ise; arazinin üretim hedefi ile onun idare sistemine göre değişiklik gösterecektir. Diğer bir anlatımla, rantın hesap ediliş şekli, arazinin senelik gelir sağlayan (tarla ziraatı gibi) veya periyodik gelir temin eden (meyvelik gibi) üretim sahalarına tahsis edilmiş olmasına ve idaresinin kiracılık, ortakçılık, mal sahipliği gibi usullerle yapılmasına göre değişiklik gösterecektir. Hazine taşınmazlarının değer tespitinde mal sahipliği usulü dikkate alınarak arazi rantı hesaplanacaktır.
Mal sahipliği tarafından işletilen arazilerde arazi rantı aşağıdaki formül esas alınarak hesaplanabilecektir.
Arazinin Rantı (R) = Gayrisafi Hasıla (GH) – Yapılan Masraflar (YM) şeklindedir.
Söz konusu arazi rantının hesabında kullanılacak olan ve giderleri oluşturan hususlar arazi üzerinde alınacak ürün türüne göre değişiklik gösterebilecektir. Bu nedenle arazi üzerinden alınacak ürün türlerine göre geçerli olan giderlerin belli bir standartta olabileceği dikkate alındığında bu masrafların da her bir ürün çeşidi için hangi tutarda olduğu hususu ilgili Tarım İl Müdürlüklerinden sorularak tespit edilebilecektir.
Ancak, taşınmazların gerek kapitalizasyon oranının, gerekse arazi üzerinde bir dönemde alınabilen ürün çeşidine karşılık gelen masrafların temini parsel bazında her defasında ilgili kurumdan sorulmak yerine, köy ve mevkii için belirlenmiş olan kapitalizasyon oranı esas alınacak ve ürün türüne göre belirlenmiş olan masraflar taşınmazlardan elde edilebilen ürünlere uygulanarak gerekli hesaplamalar yapılacaktır.
İlgili kurumlardan, kapitalizasyon oranının, arazi üzerinde bir dönemde alınabilen ürün çeşidinin, bu ürünlerin satış fiyatının ve bu ürünlerin üretiminde yapılan masrafların temininden sonra arazinin aşağıda belirtilen formül yardımıyla değeri hesaplanacaktır.
Örnek: (A) İlinin, (X) ilçesinin, (Y) Köyünde Hazineye ait araziden bir hasat dönemi içerisinde elde edilen ürünler ile yan ürün çeşitlerine ilişkin veriler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
SIRA NO | *ARAZİDEN ALINAN ÜRÜNÜN TÜRÜ | *ARAZİDEN ALINAN ÜRÜNÜN VERİMİ (Kg/Dönüm) | *ÜRÜNÜN FİYATI (YTL/Kg) | ÜRÜNDEN ELDE EDİLEN GAYRİ SAFİ HASILA (YTL) | *ELDE EDİLEN ÜRÜN İÇİN YAPILAN MASRAFLAR (YTL) | ÜRÜNDEN ELDE EDİLEN NET GELİR(ARAZİNİN RANTI)(YTL) | |
1 | BUĞDAY | 213,00 | 53,00 | 160,00 | |||
Dane | 300 | 0,50 | 150,00 | ||||
Saman | 350 | 0,18 | 63,00 | ||||
2 | BOSTAN | 1400 | 0,40 | 560,00 | 100,00 | 460,00 | |
3 | YULAF | 180,00 | 62,00 | 118,00 | |||
Dane | 350 | 0,40 | 140,00 | ||||
Saman | 400 | 0,10 | 40,00 | ||||
TOPLAM | 953,00 | 215,00 | 738,00 | ||||
* İşaretli veriler ilgili kurumdan temin edilecektir. | |||||||
Yukarıda yer alan veriler ışığında;
Net Gelir 738,00
Arazi Değeri = ———————- = ————– = 14.760 YTL/Dönüm
** Kap. Faizi **0,05
** işaretli oran, (X) ilçesine münhasır olmak üzere ilgili kurumdan temin edilmiştir.
Arazi Metrekare Değeri= 14.760/1000 = 14,76 YTL/m2 olarak hesaplanmış olacaktır.
İmar planında konut veya ticaret alanı olarak ayrılan Hazine taşınmazları için ise “Karşılaştırma Yöntemi” dikkate alınarak yapılacak değer tespiti “Satış İşlemine Esas Kıymet Takdir Karar Formu”nun “Taşınmazın Değerini Etkileyebilecek Diğer Hususlar” bölümünde gösterilecektir.
Karşılaştırma yönteminde; emsal olabilecek taşınmazlar ile değeri tespit edilecek taşınmazın, aynı bölgede, imar planı ile aynı kullanım amacını ihtiva etmesi ve emsal taşınmazların son bir yıl içinde satışa konu edilmesi koşullarını taşıyor olması gerekmektedir. Aksi durumda bu değerlendirme yöntemi kullanılmayacaktır.
Ayrıca, karşılaştırma yönteminde, taşınmazların bulunduğu alanın imar planı içerisinde yer alması ve her bir taşınmazın imar durumlarının açık ve net bir şekilde ilgili idare tarafından belirlenmiş olması gerekmektedir.
Taşınmazların değerleri, taşınmazlara ait TAKS, KAKS, Hmax veya “Emsal Oran (E)” dikkate alınarak hesaplanacaktır.
Örnek: (A) İlinin, (X) ilçesinde bulunan Hazineye ait ve imar planında konut ya da ticaret alanı olarak ayrılan taşınmazın değer tespitinin “Karşılaştırma Yöntemi” kullanılarak hesaplanmasındaki veriler aşağıdaki gibidir.
A) İmar Planı ile Ticaret veya Konut Alanı Olarak Kullanıma Ayrılan Taşınmazlara Ait TAKS, KAKS, Hmax Verileri Dikkate Alınarak Yapılan Hesaplama Yöntemi
TAŞINMAZLARIN YÜZÖLÇÜMÜ/DEĞERİİMAR DURUMU VERİLERİ | EMSAL TAŞINMAZLARA AİT VERİLER | DEĞERİ HESAPLANACAK TAŞINMAZA AİT VERİLER | ||
Taşınmazların | A | B | C | D |
Yüzölçümü (m2) | 600 | 500 | 800 | 700 |
Emsal Değerleri (YTL) | 27.000 | 32.000 | 50.400 | ? |
İmar Durumu Verileri | ||||
Hmax (m) | 9,50 (3 Kat) | 12,50 (4 Kat) | 9,50 (3 Kat) | 12,50 (4 Kat) |
TAKS | 0,25 | 0,25 | 0,30 | 0,20 |
KAKS | 0,75 | 1,00 | 0,90 | 0,80 |
Karşılaştırma Yöntemine göre kıymet takdiri yapılacak Hazine taşınmazının değerinin hesabında, emsal taşınmazlara ait veriler üzerinden hesaplanarak bulunacak değerlerden faydalanılacaktır.
Bu durumda, emsal taşınmazların satış bedellerinin; emsal taşınmazların yüzölçümünün KAKS oranı veya TAKS, KAKS/TAKS oranı ya da TAKS, Kat Adedi ile çarpılması sonucu bulunacak toplam inşaat alanına bölünmek suretiyle emsal taşınmazların metrekare birim bedelleri hesaplanacaktır.
Daha sonra, emsal taşınmazların metrekare birim bedellerinin aritmetik ortalaması, değeri hesaplanacak taşınmazın toplam inşaat alanı ile çarpılmak suretiyle Hazine taşınmazının tahmini bedeli bulunacaktır.
Bu durumda, yukarıdaki verilere göre belirtilen hususlar çerçevesinde yapılacak hesaplamalara göre Hazine taşınmazının değeri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
1. Adım: Emsal taşınmazlara ait toplam inşaat alanı hesaplanacaktır:
Toplam inşaat alanının hesaplanması aşağıdaki formüllerden herhangi birinin kullanılmasıyla yapılacaktır.
1. Formül: A Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı=Yüzölçüm x KAKS
2. Formül: A Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı=Yüzölçüm x TAKS x (KAKS/TAKS)
3. Formül: A Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı=Yüzölçüm x TAKS x (Kat Adedi)
Bu durumda;
A Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 600 x 0,75=450 m2 olacaktır.
(A Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 600 x 0,25 x (0,75/0,25)=450 m2)
(A Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 600 x 0,25 x 3= 450 m2 )
Buna göre;
B Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 500 m2,
C Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 720 m2,
D Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı=560 m2 olarak bulunacaktır.
2. Adım: Emsal taşınmazların bilinen satış değerleri üzerinden toplam inşaat alanları dikkate alınarak metrekare birim bedelleri hesaplanacaktır.
Buna göre;
A Taşınmazının Metrekare Birim Değeri= 27.000/450=60 YTL/m2,
B Taşınmazının Metrekare Birim Değeri= 32.000/500=64 YTL/m2,
C Taşınmazının Metrekare Birim Değeri= 50.400/720=70 YTL/m2, olacaktır.
3. Adım: Emsal taşınmazların metrekare birim bedellerinin aritmetik ortalaması alınarak değeri hesaplanacak hazine taşınmazının tahmini satış bedeli hesaplanacaktır.
Buna göre;
Değeri Hesaplanacak Hazine Taşınmazının Tahmini Değeri= (60+64+70)/3×560=36.213 YTL,
Değeri Hesaplanacak Hazine Taşınmazının Metrekare Değeri=36.213/700=51,7 YTL/m2 olacaktır.
B) İmar Planı ile Ticaret veya Konut Alanı Olarak Kullanıma Ayrılan Taşınmazlara Ait “Emsal Oran” Dikkate Alınarak Yapılan Hesaplama Yöntemi
TAŞINMAZLARIN YÜZÖLÇÜMÜ/DEĞERİ İMAR DURUMU VERİLERİ | EMSAL TAŞINMAZLARA AİT VERİLER | DEĞERİ HESAPLANACAK TAŞINMAZA AİT VERİLER | ||
Taşınmazların | X | Y | Z | T |
Yüzölçümü (m2) | 300 | 250 | 400 | 700 |
Emsal Değerleri (YTL) | 27.000 | 32.000 | 50.400 | ? |
İmar Durumu | ||||
Emsal (E) | 0,5 | 0,8 | 1 | 1,5 |
1. Adım: Emsal taşınmazlara ait toplam inşaat alanı hesaplanacaktır.
Buna göre;
X Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 300 x 0,50(Emsal)= 150 m2,
Aynı yöntemlerle yapılacak hesaplamalarda;
Y Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 200 m2,
Z Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı= 400 m2,
T Taşınmazının Toplam İnşaat Alanı=1050 m2 olarak bulunacaktır.
2. Adım: Emsal taşınmazların bilinen satış değerleri üzerinden toplam inşaat alanları dikkate alınarak metrekare birim bedelleri hesaplanacaktır.
Buna göre;
X Taşınmazının Metrekare Birim Değeri= 27.000/150= 180YTL/m2,
Y Taşınmazının Metrekare Birim Değeri= 32.000/200=160 YTL/m2,
Z Taşınmazının Metrekare Birim Değeri= 50.400/400=126 YTL/m2 olacaktır.
3. Adım: Emsal taşınmazların metrekare birim bedellerinin aritmetik ortalaması alınarak “değeri hesaplanacak hazine taşınmazının” tahmini değeri bulunacaktır.
Buna göre;
Değeri Hesaplanacak Hazine Taşınmazının Tahmini Değeri= (180+160+126)/3 x 1050=163.100 YTL,
Değeri Hesaplanacak Hazine Taşınmazının Metrekare Değeri=163.100/700=233 YTL/m2 olacaktır.
İmar planında sanayi alanı olarak ayrılan Hazine taşınmazları için ise “Karşılaştırma Yöntemi” dikkate alınarak yapılacak değer tespiti “Satış İşlemine Esas Kıymet Takdir Karar Formu”nun “Taşınmazın Değerini Etkileyebilecek Diğer Hususlar” bölümünde gösterilecektir.
Taşınmazların değerleri, taşınmazlara ait TAKS ve Hmax verileri dikkate alınarak hesaplanacaktır.
Örnek: (B) İlinde bulunan Hazineye ait ve imar planında sanayi alanı olarak ayrılan taşınmazın değer tespitinin “Karşılaştırma Yöntemi” kullanılarak hesaplanmasındaki veriler ise aşağıdaki gibidir.
C) İmar Planı ile Sanayi Alanı Olarak Kullanıma Ayrılan Taşınmazlara Ait TAKS ve Hmax Verileri Dikkate Alınarak Yapılan Hesaplama Yöntemi
TAŞINMAZLARIN YÜZÖLÇÜMÜ/DEĞERİ İMAR DURUMU VERİLERİ | EMSAL TAŞINMAZLARA AİT VERİLER | DEĞERİ HESAPLANACAK TAŞINMAZA AİT VERİLER | ||
Taşınmazların | A | B | C | D |
Yüzölçümü (m2) | 600 | 500 | 800 | 700 |
Emsal Değerleri (YTL) | 27.000 | 32.000 | 50.400 | ? |
İmar Durumu Verileri | ||||
Hmax (m) | 9,50 | 12,50 | 9,50 | 12,50 |
TAKS | 0,25 | 0,25 | 0,30 | 0,20 |
Bu durumda, emsal taşınmazların toplam inşaat hacmi; yüzölçümünün, TAKS ve Hmax ile çarpılması sonucu metreküp cinsinden bulunacak ve taşınmazın değeri bu inşaat hacmine bölünmek suretiyle metreküp birim bedelleri hesaplanacaktır.
Bu bedellerin aritmetik ortalaması, değeri hesaplanacak taşınmazın toplam inşaat hacmi ile çarpılmak suretiyle Hazine taşınmazının tahmini bedeli bulunacaktır.
Bu durumda, yukarıdaki verilere göre ve belirtilen hususlar çerçevesinde Hazine taşınmazının değeri aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
1. Adım: Emsal taşınmazlara ait toplam inşaat hacmi hesaplanacaktır.
A Taşınmazının Toplam İnşaat Hacmi: (Yüzölçüm x TAKS) x Hmax
şeklinde hesaplanacaktır.
Bu durumda;
A Taşınmazının Toplam İnşaat Hacmi = (600 x 0,25) x 9,50=1.425 m3,
Aynı yöntemlerle yapılacak hesaplamalarda;
B Taşınmazının Toplam İnşaat Hacmi:= 1.562,5 m3,
C Taşınmazının Toplam İnşaat Hacmi:= 2.280 m3,
D Taşınmazının Toplam İnşaat Hacmi:=1.750 m3 olarak bulunacaktır.
2. Adım: Emsal taşınmazların bilinen satış değerleri üzerinden toplam inşaat hacimleri dikkate alınarak metreküp birim bedelleri hesaplanacaktır.
Buna göre;
A Taşınmazının Metreküp Birim Değeri= 27.000/1.425= 18,95 YTL/ m3,
B Taşınmazının Metreküp Birim Değeri= 32.000/1.562,5= 20,48 YTL/ m3,
C Taşınmazının Metreküp Birim Değeri= 50.400/2.280= 22,11 YTL/ m3 olacaktır.
3. Adım: Emsal taşınmazların metreküp birim bedellerinin aritmetik ortalaması alınarak değeri hesaplanacak Hazine taşınmazının tahmini değeri bulunacaktır.
Buna göre;
Değeri Hesaplanacak Hazine Taşınmazının Tahmini Değeri= (18,95+20,48+22,11)/3 x 1.750=35.898 YTL,
Değeri Hesaplanacak Hazine Taşınmazının Metrekare Değeri=35.898/700=51,30 YTL/m2 olacaktır.
V. TAŞINMAZ SATIŞ ŞARTNAMESİ
(1) Taşınmaz satış işlemlerinde bu genel tebliğin ekinde yer alan “Satış Şartnamesi” (Ek-1) düzenlenecek ve taşınmazın niteliği dikkate alınarak şartnameye ayrıca ilave edilmesi istenilen şartlar “özel şartlar” bölümünde gösterilecektir.
VI. GEÇİCİ TEMİNAT
(1) Taşınmaz satış ihalelerinde, tahmin edilen bedelin yüzde onundan az olmamak üzere yüzde otuzuna kadar, işin niteliğine göre ihale yetkilisince belirlenecek miktarda geçici teminat alınır ve Taşınmaz Satış Şartnamesinde belirtilir.
(2) Geçici teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:
a) Tedavüldeki Türk Parası,
b) Mevduat ve katılım bankalarının verecekleri süresiz teminat mektupları,
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler (Nominal bedele faiz dâhil edilerek ihraç edilmiş ise bu işlemlerde anaparaya tekabül eden satış değerleri esas alınır.),
(3) Taşınmaz satış ihalelerinde, dışarıda yerleşik kişiler ile geçimini yurt dışında temin eden Türk vatandaşlarından, teminat olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen konvertibl döviz alınabilir.
(4) Mevzuata aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez. Üzerinde suç unsuru tespit edilen teminat mektupları, gerekli kovuşturma yapılması için Bakanlığa intikal ettirilir. Her teminat mektubunda daha önce ilgili banka şubesince verilen teminat mektupları toplamı ile aynı şubenin limitlerinin de gösterilmesi zorunludur. Yabancı bankaların ve benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantilerine dayanarak bankaların verecekleri teminat mektupları, yukarıdaki miktarlara dâhil değildir.
(5) Mevduat ve katılım bankalarınca verilen teminat mektupları dışındaki teminatların istekliler tarafından ilgili muhasebe birimine yatırılması zorunlu olup, bunlar ihale komisyonlarınca teslim alınamaz. Üzerlerine ihale yapılanların teminat mektupları ihaleden sonra, ilgili muhasebe birimine teslim edilir ve üzerlerine ihale yapılmayan isteklilerin geçici teminatları hemen geri verilir.
(6) 2886 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi gereğince her ne suretle olursa olsun idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.
(7) Alınan geçici teminatın, peşin satışlarda satış bedelinin, taksitli satışlarda ise peşinat tutarının ödenmesinden sonra iade edilmesi gerekmektedir. Ancak, peşinatın geçici teminat tutarından az olması durumunda sadece peşinat tutarı kadar olan kısım iade edilecektir. Alıcısı tarafından yeni bir taksit ödenmesi veya taşınmazın ferağının verilmesi halinde geçici teminat olarak kalan kısım da iade edilecektir.
VII. SATIŞ İZİN TALEPLERİNDE BAKANLIĞA VEYA VALİLİĞE GÖNDERİLECEK BİLGİ VE BELGELER
(1) Bakanlığa veya Valiliğe gönderilecek satış talep yazılarına tebliğin ekinde yer alan “Hazineye Ait Taşınmaz Satış İşlemi Bilgi Formu” (Ek-2) ile aşağıda yer alan belgeler eklenecektir.
a) Tapu kayıt örneği,
b) İmar planı içinde ise; belediyesince onaylı imar durum belgesi veya üzerinde kadastro yahut imar parseli işaretlenerek yeri belirlenmiş onaylı imar plan örneği,
c) Taşınmazın mahallinde düzenlenmiş krokisi, işgal ve kullanım durumu ile muhdesat ve benzeri fiili durumları konusunda bilgiler ihtiva eden tespit tutanağı,
ç) “Satış İşlemine Esas Kıymet Takdir Karar Formu” (Ek-3 ),
d) Satışı istenilen taşınmazın kadastro görmemiş yerlerde bulunması durumunda; yüzölçümünde hata olup olmadığına ilişkin teknik rapor.
VIII. İHALE ONAYINA YETKİLİ MERCİLER
(1) Tahmin edilen bedeli, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 76 ncı maddesi gereğince yılı bütçe kanununun (İ) cetvelinde belirtilen parasal sınırların dört katına kadar olan satış ihaleleri, Yönetmeliğin 41 inci maddesinde belirtilen ihale yetkilileri tarafından onaylanacaktır.
(2) Bu yetki çerçevesinde satılan taşınmazların ihalelerinin onaylanması, mahalli ihale yetkilisinin parasal yetki sınırı üzerinde ise onay için Bakanlığa gönderilmesi gerekmektedir. Bakanlığa gönderilecek ihale onay formlarına (Ek-4) taşınmazın satışı hususunda Valilikçe (Defterdarlık) talimat verilmiş ise “Hazineye Ait Taşınmaz Satış İşlemi Bilgi Formu”, “Satış İşlemine Esas Kıymet Takdir Karar Formu” ile ihale tutanağı eklenecektir. Satış talimatı Bakanlık tarafından verilmiş ise sadece ihale tutanağı eklenecektir.
(3) Bakanlığa gönderilmesi gereken ihale onay yazıları, Valilik araya girmeksizin doğrudan kaymakamlıklarca öncelikle telefaks ve bilahare yazı ile bildirilecektir.
IX. ÖZEL ÖDEME ARAÇLARI VE SATIŞ BEDELİNİN TAHSİLİ
(1) Satış bedellerinin tedavüldeki Türk Parası ile ödenmesi esastır. Ancak;
a) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler nominal değeri üzerinden (Bu senet ve belgelerin nominal bedele faiz dâhil edilerek ihraç edilmiş olması hâlinde, bu işlemlerde anaparaya tekabül eden satış değerleri esas alınır.),
b) Kesin inşaat yasağı getirilen sit alanlarında taşınmazı bulunan gerçek veya tüzel kişilere taşınmazların değerini göstermek üzere verilen belgeler, kıymet takdir tarihinden işleme tabi tutulacağı tarihe kadar hesaplanacak kanunî faizi ile birlikte,
ödeme aracı olarak kabul edilir.
(2) Taşınmazların satış bedeli, ihale kararının veya satışın uygun görüldüğünün bildirilmesini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde peşin veya taksitle ödenebilir. Satış bedelinin taksitle ödenmesi halinde, bedelin en az dörtte biri peşin, kalanı en fazla iki yılda, eşit taksitlerle ve üçer aylık dilimler halinde kanunî faizi ile birlikte tahsil edilir. Bedelin taksitle ödenmesi halinde idare ile alıcı arasında örneği (Ek-5) de yer alan “Taksitli Satış Sözleşmesi” düzenlenir, sözleşmenin bir örneği alıcıya verilir.
(3) Taşınmazın satış bedeli tamamen ödenmedikçe tapuda ferağ verilmeyecek ancak, kalan taksit tutarı ile kanunî faizleri karşılayacak miktarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu verilmesi veya ipotek tesis edilmesi durumunda idarenin örneği (Ek-6/A-B) de yer alan yazılı istemi ile tescil işleminin yapılması sağlanacaktır.
(4) Bilindiği üzere, 22/11/2001 tarih ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 888 inci maddesine göre, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, ipotekli taşınmazın devrinin borçlunun sorumluluğunda ve güvencede bir değişiklik meydana getirmeyeceği, yeni malik borcu yüklendiği takdirde alacaklının, kendisine başvurma hakkını saklı tuttuğunu bir yıl içinde yazılı olarak önceki borçluya bildirmezse, borçlunun borcundan kurtulacağı, hüküm altına alınmıştır.
(5) Buna göre; ipotekli taşınmazların başkasına devredilmesi halinde, sözleşme hükümleri gereğince borçludan taksit ve faizlerin tahsiline devam edilmesi, yeni malik noter tasdikli taahhütname ile borcu yüklendiği takdirde, idarece, önceki borçluya borcu yüklenen yeni malikin borcu ödememesi halinde kendisine başvurma hakkının saklı tutulacağının yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir.
(6) 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yapılan düzenleme ile taksitli satışlarda, taksitlendirme dışında bırakılacak bedel ile taksit süresi ve sayısını köy sınırları veya belediye ve mücavir alan sınırları itibariyle belirlemeye Bakanlık yetkili kılınmıştır. Buna göre bedelin taksitle ödenmek istenilmesi halinde, satış tutarı belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde 5.000,00 YTL, bu sınırlar dışında ise 1.000,00 YTL’ sını geçtiği takdirde, alıcının belirteceği tarihler de dikkate alınarak taksitlendirme yapılabilecektir. Taksitlerin vadesinden önce ödenmesi durumunda, tahsil tarihi itibariyle faiz hesaplanacaktır.
(7) Satış bedelinin taksitle ödenmesinin talep edilmesi ve üst üste iki taksitin vadesinde ödenmemesi halinde, idarece, alıcıya borcunu onbeş gün içerisinde ödemesi, borcunu bu süre içinde de hesaplanacak faizi ile birlikte ödememesi durumunda, sözleşmenin feshedileceği bildirilecektir. Tebligata rağmen borcun ödenmemesi halinde, taşınmaz Hazine mülkiyetinde ise sözleşme feshedilerek, ihale ile yapılan satışlarda geçici teminat olarak belirlenmiş tutar, doğrudan satışlarda ise satış bedelinin yüzde onu, bütçeye irat kaydedilecek ve satış bedeli olarak tahsil edilen tutarlardan mahsup edilerek kalanı faizsiz olarak alıcıya iade edilecektir. Taşınmaz, banka teminat mektubu veya ipotek tesis edilerek alıcı adına tescil edilmiş ise teminat mektubu veya ipotek paraya çevrilerek, kalan borç faizi ile birlikte tahsil edilecektir.
(8) Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla yüzde onu, ilgili belediyelerin 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılacak ve kalan kısmından ise ilgili belediyeye yüzde otuz, varsa büyükşehir belediyesine yüzde on oranında pay verilecektir. Belediye mücavir alan sınırları dışındaki köylerde bulunan Hazine taşınmazlarının satış bedellerinin tahsil edilen kısmından, yüzde yirmibeş oranında; dörtte biri ilgili köy tüzel kişiliğine ödenmek ve kalanı diğer köylere götürülecek hizmetlerde kullanılmak üzere, il özel idarelerine pay verilecektir. Bu paylar tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılacaktır. Belediyelere veya köy tüzel kişiliklerine yapılan satış ve devirlerden elde edilen gelirler ile kamu kurum ve kuruluşları adına özel ödenek kaydedilmesi gereken satış gelirlerinden pay verilmeyecektir. Herhangi bir sebeple sözleşmenin feshedilmesi durumunda aktarılan payların iadesi talep edilecek, payların iade edilmemesi halinde daha sonra aktarılacak paylardan mahsubu yoluna gidilecektir.
(9) (Ek fıkra: 391 s. MEGT) Üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilmiş Hazineye ait taşınmazların satışında satış bedelinin en az yüzde otuzu peşin, kalanı beş yılda, on taksitle ve kanunî faizi ile birlikte ödenir. Taşınmazın satış tarihi itibarıyla cari yıl irtifak hakkı bedelinin tamamının tahsil edilmiş olması halinde, satış tarihinden sonraki aylara ait irtifak hakkı bedelleri satış bedelinden mahsup edilir.
X. İHALEDEN YASAKLAMA
(1) 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 83. maddesinde belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunanlar ile;
a) Üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayanlar,
b) Sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçenler,
c) Mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyenler,
hakkında bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilecektir.
XI. SATIŞ USULLERİ
A) 2886 SAYILI DEVLET İHALE KANUNU HÜKÜMLERİNE GÖRE SATIŞ
(1) Tahmin edilen satış bedeli yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun (İ) cetvelinde 2886 sayılı Kanunun 45 inci maddesi için belirlenen parasal sınıra kadar olan taşınmazların satış işlemleri açık teklif usulüyle, tahmin edilen satış bedeli bu sınırı aşan taşınmazların satış işlemleri kapalı teklif usulüyle yapılacaktır.
B) DOĞRUDAN SATIŞ
1) Rayiç Bedel Üzerinden Doğrudan Satış
(1) Aşağıda belirtilen taşınmazlar 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrasına göre, bu Tebliğin IV üncü bölümünde belirtilen şekilde tespit edilecek rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir.
(2) Rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecek Hazineye ait taşınmazlar ve satışa ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir.
a) Yabancı Devletlere Taşınmaz Satışı
(1) Hazineye ait taşınmazlar, karşılıklı olmak ve Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü alınmak suretiyle, diplomatik amaçla kullanılmak üzere yabancı devletlere doğrudan satılabilecektir.
b) Üzerlerinde Sınırlı Ayni Hak Tesis Edilen Taşınmazların Hak Lehtarlarına Satışı
(1) Üzerlerinde sınırlı ayni hak tesis edilmiş Hazineye ait taşınmazların, (orman vasıflı olup; 6831 sayılı Orman Kanunu, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu uyarınca kesin izin verilmiş veya kesin tahsis yapılmış ya da sınırlı ayni hak tesis edilmiş yerler hariç) zemini ile üzerindeki bina ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmı, talep edilmesi halinde doğrudan satılabilecektir.
(2) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[5] (Değişik: 391 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[6] Bedel tespiti; zemin için bu Genel Tebliğin IV üncü bölümünde belirtilen esaslara göre tespit edilen bedele, üzerindeki yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısımları için takdir edilen bedel ilave edilmek suretiyle yapılır. Bu bedele; makine, teçhizat ve demirbaş bedelleri dahil edilmez. Yapı ve tesislerin rayiç bedelleri; Bakanlıkça belirlenen yapı yaklaşık birim maliyetlerinden az olmamak üzere aşınma payı da dikkate alınarak belirlenir. Ancak, taşınmazın üzerinde turizm tesisi bulunuyor ise veya üzerinde turizm tesisi bulunan taşınmazlara ek alan olarak kullanılmak üzere sınırlı ayni hak tesis edilmiş ise Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm tesisleri için belirlenen birim maliyetler ile aşınma payı da rayiç bedel tespitinde dikkate alınır. Yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmının hesabında ay kesirleri dikkate alınmaz.
(3) Örnek: 10 yıl 4 ay 9 gün önce üzerinde 49 yıl süreyle sınırlı ayni hak tesis edilmiş bir taşınmazın satış bedeli;
Sınırlı ayni hakkın toplam süresi: 49 yıl x 12 ay = 588 ay
Hakkın başlangıcından itibaren geçen süre: (10 yıl x 12 ay) + 4 ay = 124 ay
Bina ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmı = {(Bina ve tesislerin toplam bedeli)-(Yıpranma payı)}x124/588
Taşınmazın Satış Bedeli = Bina ve Tesislerin Hazineye Geçmesi Gereken Kısmı + Zemin Bedeli
olacaktır.
(4) Bina ve tesislerin bir kısmı Hazineye bir kısmı hak lehtarına ait ise Hazineye ait bina ve tesislerin tamamına, hak lehtarına ait bina ve tesislerin ise yukarıda örnekte olduğu gibi Hazineye geçmesi gereken kısım için değer takdiri yapılacaktır.
(5) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa göre Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılan kesin tahsise dayalı olarak Bakanlıkça tesis ve tapuya tescil edilen sınırlı ayni hakkın tapuya tescil tarihinin tahsis tarihinden sonra olması halinde, irtifak hakkının başlangıç tarihi (kesin tahsis tarihi) esas alınacaktır.
(6) (Değişik: 391 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[7] Satın alma taleplerinin değerlendirilebilmesi için, irtifak hakkı sözleşmesinde yer alan mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve uygulama projesindeki yapı ve tesislerin en az yüzde seksen oranında tamamlanmış olması gerekir. Yapı ve tesislere ait uygulama projesi bulunmaması halinde ise satın alma talepleri; irtifak hakkının veriliş amacı ve konusu, irtifak hakkı sözleşmesi, hak lehtarının yapı ve tesislere ilişkin taahhütleri, taşınmazın kullanım şekli ile hâlihazır durumu da dikkate alınarak değerlendirilir.
(7) Turizm yatırımı yapılmak üzere irtifak hakkı tesis edilmiş yerlerde 3/7/2003 tarih ve 4916 sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesi dikkate alınacaktır.
(8) Üzerinde münhasıran eğitim veya sağlık amaçlı sınırlı aynî hak tesis edilmiş taşınmazların hak lehtarının vakıf üniversitesi veya Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıf olması ve hak lehtarına satışının yapılması halinde tapu kütüğüne taşınmazların satış amacı dışında kullanılamayacağına dair örneği (Ek-7/A-B) de yer alan yazılar ile şerh konulacak ve örneği (Ek-8) de yer alan “Taşınmaz Satış Sözleşmesi” düzenlenecektir(9) Turizm yatırımı yapılmak üzere irtifak hakkı tesis edilen taşınmazların 4706 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesi kapsamında satışının talep edilmesi halinde satış işlemi, 4/5/2018 tarihli ve 30411 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Taşınmazları Üzerindeki Turizm Yatırımlarının Sürelerinin Uzatılması ile Satışına İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır.
(9) (Ek fıkra: 391 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) Turizm yatırımı yapılmak üzere irtifak hakkı tesis edilen taşınmazların 4706 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesi kapsamında satışının talep edilmesi halinde satış işlemi, 4/5/2018 tarihli ve 30411 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu Taşınmazları Üzerindeki Turizm Yatırımlarının Sürelerinin Uzatılması ile Satışına İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır.
c) Hazinenin Hissedar Olduğu Taşınmazların Diğer Hissedar veya Hissedarlara Satışı
(1) (Birinci fıkra değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[8] Çeşitli nedenlerle hisseli hale gelmiş taşınmazlardaki Hazine hisseleri, oranı yüzde kırkı veya hisse miktarı uygulama imar planı sınırları içinde dörtyüz, dışında ise dörtbin metrekareyi aşmamak kaydıyla talepte bulunan hissedar veya hissedarlarına doğrudan satılabilecektir.
(2) Birden fazla hissedar olması ve Hazine hissesini satın almak istemeleri durumunda, bu hissedarlara hisseleri oranında satış yapılacaktır.
(3) Birden fazla hissedarın bulunması ve hissedarlardan birinin talep etmesi halinde, idarece diğer hissedarlara Hazine hissesinin hisseleri oranında kendilerine doğrudan satılabileceğine ilişkin (Ek-9) da yer alan yazı tebliğ edilecektir. Adlarına tebligat yapıldığı halde, en geç otuz gün içinde satın alma talebinde bulunmayan hissedarın hissesi oranına düşen Hazineye ait miktar diğer hissedarlara satılabilecektir. Diğer hissedar veya hissedarların adreslerinin tespit edilememesi ve tebligat yapılamaması halinde 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre ilanen tebligat yapılacak ve süresi içerisinde satın alma talebinde bulunulmadığı takdirde, hissedarın hissesine düşen miktar diğer hissedarlara satılabilecektir.
(4) Tebligat yapıldığı halde süresi içinde satın alınamayan Hazine hissesinin, hissedarı tarafından yeniden talep edilmesi ve geçerli bir mazereti bulunması halinde satış talebi bir defaya mahsus olmak üzere değerlendirilebilecektir.
(5) Hazine ile hisseli taşınmazların, hissedarlarına satışına ilişkin işlemler aşağıda örneklerle açıklanmıştır;
Örnek 1 – Uygulama imar planı içinde tamamı 800 m2 olan bir taşınmazdaki Hazine hissesi 400 m2 dir. Buradaki Hazine hissesi oranı yüzde elli olup, taşınmazın yüzde kırkından fazla olduğundan, doğrudan satılamayacaktır.
Örnek 2 – Belediye ve mücavir alan sınırları içinde, uygulama imar planı yapılmamış 10.000 m2 büyüklüğündeki bir taşınmazın, 4.000 m2 si Hazineye aittir. Bu durumda Hazine hissesinin miktarı 4.000 m2 yi, hisse oranı da yüzde kırkı geçmediğinden doğrudan satış mümkün olabilecektir.
Örnek 3 – Belediye ve mücavir alan sınırları dışında, 17.000 m2 büyüklüğündeki bir taşınmazın, 5.000 m2 si Hazineye aittir. Bu durumda Hazine hissesinin oranı yüzde kırkı geçmediği halde, miktarı 4.000 m2 den fazla olduğundan doğrudan satış yapılamayacaktır.
Örnek 4 – Belediye ve mücavir alan sınırları içinde, uygulama imar planı yapılmamış taşınmazın yüzölçümü 12.000 m2 dir. Taşınmazın, Hazine de dahil olmak üzere dört hissedarı olup, her birinin pay oranı dörtte birdir. Hazine hissesini (3.000 m2) sadece bir hissedar satın almak isterse hissenin tamamı bu hissedara; iki hissedar satın almak isterse her birine (3.000/2) 1.500 m2, üç hissedar da satın almak isterse her birine (3.000/3) 1.000 m2 doğrudan satılabilecektir.
Örnek 5 – Hazine dahil beş hissedarı olan taşınmazın yüzölçümü 500 m2 olup, Hazine payı 36/100, yani 180 m2 dir. Diğer hissedarların payları sırası ile 23/100 (115 m2), 20/100 (100 m2), 17/100 (85 m2), 4/100 (20 m2) dir.
Hazine payını sadece bir hissedar satın almak isterse, Hazine hissesinin tamamı olan 180 m2 bu hissedara satılacaktır. Hazine payı iki veya üç hissedar tarafından satın alınmak istenirse, Hazine payı (180 m2) satın almak isteyen hissedarların payları toplamına bölünecek, çıkan rakam satın alma talebinde bulunan hissedarların payları ile çarpılarak, her bir hissedara satışı yapılacak taşınmaz miktarı bulunacaktır.
Örneğimizde; Hazine payını 23/100 ve 17/100 paylı hissedarlar satın almak isterlerse;
Hissedarların payları; 23 + 17 = 40
180 m2 (Hazineye ait miktar) / 40 = 4.5 m2
23/100 pay sahibine satılacak miktar; 23 x 4.5 m2 = 103.5 m2
17/100 pay sahibine satılacak miktar; 17 x 4.5 m2 = 76.5 m2 dir.
(6) (Ek: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun 8 inci maddesinde belirtilen bölünemez büyüklük kısıtlamalarına tabi olan ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili taşra teşkilatınca tarım arazisi niteliğinde olduğu bildirilen taşınmazlardaki Hazine hisseleri, birinci fıkrada belirtilen sınırlamalar dikkate alınmaksızın hissedarına doğrudan veya birden fazla hissedar olması halinde hissedarlar arasında pazarlık usulüyle satılabilecektir. Tahmin edilen satış bedeli, Bakanlık tarafından belirlenecek parasal sınırları aşan satın alma taleplerine ilişkin bilgi ve belgeler, konu hakkındaki Valilik (Defterdarlık) görüşü ile birlikte Bakanlığa gönderilecektir.
ç) Köy ve Mezra Yerleşme Alanlarında Kalan Taşınmazların Satışı
(1) Belediye ve mücavir alan sınırları dışında, köy ve mezraların yerleşme alanı içinde bulunan ve yüzölçümü beşbin metrekareye kadar (bu miktar dahil) olan Hazineye ait taşınmazlar kullanıcılarına, bunların kanuni veya akdi haleflerine doğrudan satılabilecektir.
(2) Köy ve mezra yerleşme alanlarında kalan Hazineye ait taşınmazların doğrudan satışı için;
1) Köy ve mezra yerleşme alanının, 30/6/2001 tarihli ve 24448 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değiştirilen Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4 üncü maddesine göre tespit edilmiş olması,
2) Satın alma talebinde bulunanların taşınmazın kullanıcısı veya bunların kanuni veya akdi halefleri olması,
3) Satın alma talebinde bulunanların 4706 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 18/7/2001 tarihinde, o köy nüfusuna kayıtlı veya 31/12/2000 tarihinden beri o köyde ikamet ediyor olması,
4) Taşınmazların köy ve mezra yerleşme alanı sınırları içinde bulunması,
5) Her bir kullanıcıya veya bunların kanuni veya akdi haleflerine beşbin metrekareye kadar (bu miktar dahil) doğrudan satış yapılması, bu miktarı aşan kısmın ise ifrazı yapılarak genel hükümlere göre değerlendirilmesi,
gerekmektedir.
d) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa Göre Kurulan Vakıflara Taşınmaz Satışı
(1) Hazineye ait taşınmazlar, 29/5/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre kurulan vakıflara doğrudan satılabilecektir. Satılan taşınmazın, vakfın amacı dışında kullanılamayacağına dair tapu kütüğüne, ilgilisine göre (Ek-7/A-B) de yer alan yazı ile şerh konulacak ve (Ek-8) de yer alan sözleşme düzenlenecektir.
e) Kanunla Kurulmuş Kurum ve Kuruluşlar ile Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarına Taşınmaz Satışı
(1) Hazineye ait taşınmazlar, kuruluş amaçlarında kullanılmak, ticari faaliyete konu edilmemek ve imar planında talep edilen amaca ayrılmış olmak kaydıyla; kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir. Bu satış talepleri Bakanlık tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
(2) Satılan taşınmazın, amacı dışında kullanılamayacağına ve ticari faaliyete konu edilemeyeceğine ilişkin olarak tapu kütüğüne ilgisine göre örneği (Ek-7/A-B) de yer alan yazı ile şerh konulacak ve örneği (Ek-8) de yer alan satış sözleşmesi düzenlenecektir. (Ek cümle: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) Bu nedenle, taşınmazın hangi amaçla kullanılmak üzere satışının talep edildiği hususunda netlik bulunmaması halinde, konu hakkında ayrıntılı bilgi temin edildikten sonra, taşınmaza ait bilgi ve belgeler ile birlikte satış talebi Bakanlığa iletilecektir.
f) Tapu Fazlalıklarının Satışı
(1) Tapuda Hazine dışındaki kişiler adına tescilli olup, “…metrekareden fazlası Hazineye aittir” şerhi bulunan taşınmazlardaki fazlalıklar tapu malikine veya mirasçılarına doğrudan rayiç bedel üzerinden satılabilecektir. Bu satışlarda başvuru süresi ve miktar sınırlaması aranmayacaktır.
(2) Taşınmazın birden fazla hissedarının bulunması durumunda, Hazinenin sahip olduğu hisse miktarına ilişkin bu Tebliğin XI-B/B.1-c bölümünde belirtilen sınırlamalar dikkate alınmaksızın hissedarlara hisseleri oranında satılacaktır.
(3) Taşınmazların imar uygulamasına konu edilmesi halinde, Hazine fazlalığının satış bedelinin hesabında, düzenleme ortaklık payı düşülerek kıymet takdir edilecektir.
(4) Yapılan işlem taşınmaz satışı olmayıp şerhin kaldırılması işlemi olduğundan, elde edilen bedelden 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 5 inci fıkrasına göre pay verilmeyecektir.
g) Serbest Bölge Olarak Belirlenen Alanlarda Kalan Taşınmazlarının Satışı
(1) 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu uyarınca serbest bölge olarak belirlenen alanlarda bulunan Hazine taşınmazları, serbest bölge olarak kullanılmak kaydıyla (4916 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 19/7/2003 tarihinden önce bu amaçla tahsis edilmiş olanlar da dahil olmak üzere), gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir. Yapılacak satış talepleri Bakanlık tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
ğ) Konut Yapılmak Amacıyla Rayiç Bedel Üzerinden Konut Yapı Kooperatiflerine, Kooperatif Birliklerine veya Bu Birliklerin Oluşturduğu Üst Birliklere, Bunlar Arasında Yapılacak İhale ile Taşınmaz Satışı
(1) Hazineye ait taşınmazlar konut yapılmak amacıyla rayiç bedel üzerinden konut yapı kooperatiflerine, kooperatif birliklerine veya bu birliklerin oluşturduğu üst birliklere, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre, sadece bunlar arasında yapılacak ihale ile satılabilecektir.
(2) Plansız alanda kalan taşınmazlar ile imar planlarında konut dışı amaçlara ayrılmış veya imar planı davalı olan yerlerde konut alanı olarak bölge planındaki emsaller de dikkate alınmak suretiyle değer tespiti yapılacaktır.
(3) Konut yapı kooperatiflerinin, kooperatif birliklerinin veya bunların oluşturduğu üst birliklerin ihaleye katılabilmeleri için, ihale konusu taşınmazın tahmini bedelinin dörtte birini bir bankada adlarına açılan hesapta bloke etmeleri gerekmektedir.
(4) Örneği (Ek-10) da yer alan “4706 sayılı Kanunun 7/B Maddesine Göre Konut Yapı Kooperatiflerine, Kooperatif Birliklerine Veya Kooperatif Üst Birliklerine Taşınmaz Satış Şartnamesini” imzalayarak idareye vermeleri gerekmektedir.
(5) İhale üzerine kalan alıcıdan örneği (Ek-11) de yer alan “4706 sayılı Kanunun 7/B Maddesine Göre Konut Yapı Kooperatiflerine, Kooperatif Birliklerine Veya Kooperatif Üst Birliklerine Taşınmaz Satış Taahhütnamesi” alınacaktır.
(6) 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 32 nci maddesine göre ihale kararının alıcıya tebliğini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde, örneği (Ek-12) de yer alan “4706 sayılı Kanunun 7/B Maddesine Göre Konut Yapı Kooperatiflerine, Kooperatif Birliklerine Veya Kooperatif Üst Birliklerine Taşınmaz Satış Sözleşmesi” düzenlenecektir.
(7) Bu taşınmazların satış amacı dışında kullanılamayacağına, amacı dışında kullanıldığının tespiti halinde, satılan taşınmazın satış bedelinin faizsiz iade edilerek Hazinece geri alınacağına, bu maddeye göre satılan taşınmazlarla ilgili olarak yapılacak imar uygulaması sonucunda kamu hizmet alanlarına ayrılan yerlerin bedelsiz ve müstakil parsel olarak Hazine adına resen tescil edileceğine ilişkin hususlar, ilgisine göre örneği (Ek-7/C-D) de yer alan yazı ile tapu kütüğünün beyanlar hanesine belirtme yapılması istenilecektir.
(8) 4706 sayılı Kanunun 7/B maddesine göre satın alma talepleri Bakanlığımız tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
2) Harca Esas Değer Üzerinden Doğrudan Satış
(1) 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası gereğince Hazineye ait taşınmazlar;
a) Küçük sanayi sitesi yapılmak üzere bu amaçla kurulmuş kooperatifler ile kamu kurum ve kuruluşlarına,
b) Borsa yapılmak üzere ticaret borsalarına,
c) Serbest bölge olarak kullanılmak üzere, bu amaçla tahsis edilmiş taşınmazlar da dahil, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, teknoloji geliştirme bölgelerinde yönetici şirkete,
ç) (Mülga: 334 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[9]
d) Toplu konut üretmek amacıyla, Toplu Konut İdaresi Başkanlığına,
e) (Ek: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 5998 sayılı Kanunla değişik 73 üncü maddesinin altıncı fıkrası gereğince; kentsel dönüşüm ve gelişim alanları içinde yer alan Hazine taşınmazlarının (eğitim ve sağlık alanları hariç) büyükşehir belediyeleri tarafından yapılacak kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri için talep edilmesi halinde; büyükşehir belediyelerine, büyükşehir belediyesinin talebinin bulunmaması durumunda ilgili belediyelere,
2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden doğrudan satılabilecektir.
2.1 – Satışta Uygulanacak Esas ve Usuller
a) Küçük Sanayi Sitesi İçin Yapılacak Satışlar
(1) İmar planlarında (1/5000 veya 1/1000 ölçekli) bu amaca ayrılmış Hazineye ait taşınmazların; küçük sanayi sitesi kurulmak üzere bu amaçla kurulmuş kooperatifler ile kamu kurum ve kuruluşlarına satışı yapılabilecektir.
(2) Küçük sanayi sitesi kurmak amacıyla talepte bulunan kooperatiflerin kuruluş ana sözleşmelerinin değerlendirilmesi sonucunda;
1) Küçük sanayi sitesi kurmaya yönelik amaç ve faaliyet konularını kapsaması,
2) Kurulması planlanan küçük sanayinin tek bir faaliyet alanına yönelik olması durumunda, (Demirciler, Ayakkabıcılar, Dericiler v.b.) bu durumun ilgili kooperatifin mevcut ortaklık/üye yapısı dikkate alınarak üyelerinin küçük sanayinin ilgili faaliyet alanları ile iştigal ettiğinin ilgili oda ve diğer kurumlar (vergi dairesi, ticaret sicili kaydı vb.) nezdinde de belgelendirmesi,
3) İmar planı ile küçük sanayi amacına ayrılmış bir taşınmazın, imar planı notlarında sadece tek bir faaliyet alanına yönelik olarak kullanılması zorunluluğu getirilmiş ise bu durumda plan notlarına uygun faaliyeti gerçekleştirecek ihtisas kooperatifi niteliği taşıyan kooperatiflerin taleplerinin değerlendirilmesi,
4) (Ek: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) Talep edilen Hazine taşınmazının kooperatiflerin ortak sayısı, kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaç ve projeleri dikkate alınarak gerçekleştirilecek faaliyet için yeterli kısmının belirlenmesi,
gerekmektedir.
(3) Küçük sanayi sitesi yapımı için aynı taşınmaza birden fazla talepte bulunulması halinde; öncelikle, kamu kurum ve kuruluşlarının talepleri değerlendirilecek, bu amaçla kurulmuş kooperatiflerin taleplerinin değerlendirilmesinde ise imar planı notlarına bakılacak, faaliyet alanının aynı olması durumunda ise müracaat tarihleri dikkate alınacaktır.
b) Borsa Yerleri İçin Yapılacak Satışlar
(1) Emtiaların alınıp satılması ve serbest rekabet ortamında emtianın piyasa fiyatlarının oluşturulmasını sağlamaya yönelik faaliyetlerin gerçekleştirileceği imar planlarında (1/5000 veya 1/1000 ölçekli) bu amaca ayrılmış alanların (tahıl borsası, canlı hayvan borsası vs.), bu faaliyeti gerçekleştirecek ticaret borsalarına satışı yapılacaktır.
(2) Ticaret borsaları tarafından hizmet binası ve borsa yeri olarak birlikte kullanılmak üzere satışı talep edilen taşınmazların, esaslı unsurun borsa yeri olması durumunda, satış talepleri bu kapsamda değerlendirilebilecektir.
c) Serbest Bölge ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri İçin Yapılacak Satışlar
(1) Hazine taşınmazları; 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa göre, bölgenin işleticisi olarak belirlenen kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, 6/7/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre, bölgenin işleticisi olarak belirlenen yönetici şirkete, harca esas değer üzerinden satılabilecektir.
(2) Bu kapsamda, Hazineye ait taşınmazlardan Bakanlar Kurulu Kararı ile serbest bölge veya teknoloji geliştirme bölgesi ilan edilmiş veya edilecek alanların satışı yapılabilecektir. Teknoloji geliştirme bölgesi kurulacak yerlerde yönetici şirketin önceden ilgili kanun hükümlerine göre tüzelkişilik kazanması gerekmektedir.
(3) Satışı yapılan taşınmazlardan henüz Bakanlar Kurulu Kararı ile serbest bölge veya teknoloji geliştirme bölgesi ilan edilmemiş yerlerde kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından veya yönetici şirketten, Kanunların öngördüğü şartların yerine getirilmemesi ya da bu şartları taşımadığının sonradan anlaşılması durumunda, taşınmazın satış bedelinin faizsiz olarak Hazine tarafından aynen iade edileceğine ve herhangi bir hak, tazminat, faiz v.s. talebinde bulunulmayacağına dair, örneği (Ek-13) de yer alan taahhütname alınacaktır.
(4) Taahhütname alınmadan taşınmazın satış bedeli tahsil edilmeyecek, taahhütname alındıktan sonra satış bedeli tahsil edilecektir.
(5) Alınacak taahhütname çerçevesinde; bu Kanunlarda öngörülen şartların yerine getirildiğinin, ilgilileri tarafından belgelendirilmesi ve bu durumun idarece belirlenmesinden sonra tapuda ferağ işlemi gerçekleştirilecektir.
ç) (Mülga: 334 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[10]
d) Toplu Konut Üretmek Amacıyla Toplu Konut İdaresi Başkanlığına Yapılacak Satışlar
(1) Toplu Konut İdaresi Başkanlığına, ilgili Kanunları uyarınca toplu konut yapmak göreviyle ilgili olarak ihtiyaç duyulan Hazine taşınmazlarının 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre harca esas değer üzerinden satışı yapılabilecektir.
(2) Satışı yapılacak taşınmazların imar planlarında toplu konut alanlarına ayrılmış olması şartı aranmayacaktır.
(3) 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası hükmü uyarınca tapu kaydına işlenecek şerhin “taşınmaz toplu konut üretmek amacıyla Toplu Konut İdaresi Başkanlığına satılmış olup satış amacı dışında kullanılmayacaktır.” şeklinde işlenmesi, ferağ işlemi için ilgili tapu sicil müdürlüklerine yazılacak (Ek-7/A-B)’deki yazılarda belirtilecektir.
(4) Bu kapsamda yapılacak satışlarda, 2.2 bölümünde ifade edildiği üzere; tapu kaydının beyanlar hanesine ayrıca işlenmesi öngörülen belirtme yapılmayacaktır.
2.2 – Tapu Kaydına Şerhler ve Beyanlar Hanesine İşlenecek Hususlar
(1) 4706 sayılı Kanunun 4 ücü maddesinin son fıkrasında belirtilen ve bu kapsamda satışı yapılan Hazine taşınmazlarının ferağ işlemleri sırasında tapu kütüğüne, bu yerlerin amacı dışında kullanılamayacağına dair örneği (Ek-7/A-B) de yer alan yazı ile şerh konulması sağlanacaktır.
(2) (Değişik: 378 s. Genel Tebliğ)[11] 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca yapılacak satış (Serbest Bölge ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri kurulmak üzere yapılacak satışlar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılacak satışlar hariç) işlemine konu taşınmaz ile ilgili olarak, “Bu taşınmaz, 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca projesine uygun olarak ………….. faaliyeti yapılmak ve bu amaçta kullanılmak üzere satılmıştır. Öngörülen yatırım için belirlenen sürelerde yatırımın faaliyete geçirilmesi zorunludur. Projeye süresi içinde başlanmaması veya tamamlanmaması ya da satış amacı dışında kullanılması durumunda, taşınmaz Hazinece geri alınacak ve tahsil edilen satış bedelinin yüzde beşi mahrum kalınan gelire karşılık olarak bütçeye irat kaydedilecektir. Geriye kalan satış bedeli faizsiz olarak iade edilecektir. Taşınmaz üzerine ilgili tüzelkişilik tarafından yapılmış olan muhdesatlar için Hazineden herhangi bir hak veya tazminat talebinde bulunulmayacak ve taşınmaz genel hükümlere göre tahliye edilecektir. Projede öngörülen yatırım faaliyete geçmeden önce 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu uyarınca yapılabilecek satışlar haricinde üçüncü kişilere hiç bir şekilde devredilemeyecektir.” şeklinde ilgililerinden noter tasdikli taahhütname alınması ve bu taahhütname hükümlerinin tapu kütüğünün beyanlar hanesine de işlenmesi, ferağ işlemi için ilgili tapu sicil müdürlüklerine yazılan yazılarda belirtilecektir.
2.3 – Yatırım Projelerinin Faaliyete Geçmesi ve Denetlenmesi
(1) Küçük sanayi sitesi, borsa yerleri ([12]) kapsamında gerçekleştirilecek projelerde aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.
(2) İlgili tüzel kişilikler tarafından, projeye başlandığı tarih idareye bildirilecektir. İdarece bildirimi takiben onbeş gün içinde mahallinde yapılacak tespit ile projeye başlandığı, bir tutanak ile yatırımcı veya temsilcisi ile müştereken imza altına alınacaktır. Tutanak iki örnek olarak düzenlenecek bir örneği ilgilisine imza karşılığı verilecek bir örneği de dosyasında muhafaza edilecektir.
(3) Yapılacak yatırımlara ilişkin projeler, satışın yapıldığı yatırımcısı tarafından bizatihi gerçekleştirilecek ve Bakanlık satış yazısı tarihinden itibaren en geç bir yılın sonunda projeye başlanılacak ve dördüncü yılın sonunda tamamlanarak faaliyete geçirilecektir.
(4) Belirlenen süreler içerisinde yatırıma başlanıp da mücbir sebepler nedeniyle tamamlanamaması ve bu durumun belgelendirilmesi ile taşınmazların imar planında satış amacına ayrılması taahhüdüyle yapılan satış işlemlerinde, projeye başlanılmadan önce imar planı çalışmalarına başlanılmış ancak ilgilisinin iradesi dışında sonuçlandırılamayan plan çalışmalarının tamamlanması amacıyla ilgilisinin talebini müteakip bir yılı geçmemek üzere ek süre verilebilecektir.
(5) Projenin tamamlanmasından sonra ilgilileri tarafından idareye projenin tamamlandığı ve faaliyete geçeceği tarih bildirilecek ve idarece de bu bildirimi takip eden onbeş gün içinde mahallinde yapılacak tespit ile projenin satın alma amacına uygun olarak tamamlandığının tespit edilmesi durumunda tapu kütüğünün beyanlar hanesinde yer alan belirtme terkin edilecektir.
(6) Taşınmazın satış işlemlerini müteakip tapuda ferağ aşaması sırasında tapu kaydına amacı dışında kullanılamayacağına ilişkin olarak işlenen şerhe istinaden projenin tamamlanmasından sonra taşınmazın satış amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı, yılda bir kez gerektiğinde ilgili kuruluşlardan da teknik eleman alınmak suretiyle idare tarafından denetlenecektir.
2.4 – Amacında Kullanılmayan Taşınmazların Geri Alınmasına Yönelik İşlemler
(1) İdarece 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 54 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında harca esas değer üzerinden yapılan satış işlemleri nedeniyle satışa konu taşınmazların satış amacı dışında kullanıldığı, yapılan tespitler sonucunda belirlenirse, bu taşınmazların herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın tapu kaydının şerhler hanesine istinaden öncelikle idari yoldan Hazine adına tescili ilgililerinden talep edilecek, talebi müteakip bir ay içerisinde Hazine adına tesciline muvafakat verilmez ise ihtiyati tedbir talepli olarak tapu iptal ve tescil davası açılacaktır.
——————————————————————————————————————————————————-
Burada yer alan “ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 54 üncü maddesinin üçüncü fıkrası” ibaresi 341 sayılı GT ile eklenmiştir.
——————————————————————————————————————————————————-
C) ÖZEL KANUN HÜKÜMLERİNE GÖRE SATIŞ
1 – (Mülga: 355 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[13]
2 – 4071 sayılı Kanuna Göre 3 Mart 1340 (1924) Tarihli 431 Sayılı Kanunla Hazineye Kalan Taşınmazlardan Bazılarının Zilyetlerine Devri
(1) 16/2/1995 tarihli ve 4071 sayılı “3 Mart 1340 (1924) Tarihli 431 Sayılı Kanunla Hazineye Kalan Taşınmazlardan Bazılarının Zilyedlerine Devri Hakkında Kanun“ 19 Şubat 1995 tarih ve 22207 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
(2) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin esas ve usuller aşağıda açıklanmıştır.
(1) 3 Mart 1340 (1924) tarihli ve 431 sayılı Hilafetin İlgasına ve Henadanı Osmanî’nin Türkiye Cumhuriyeti Memalîki Haricine Çıkarılmasına Dair Kanun gereğince Osmanlı İmparatorluğu’nda padişahlık yapmış kişilerin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde kalan tapuya kayıtlı tüm taşınmazları Devlete intikal etmiştir.
(2) 4071 sayılı Kanunun amacı, Hazineye intikal eden söz konusu yerlerin Hazine adına tapuda intikal işlemleri yapılmış veya yapılmamış olsun bu tapu kayıtları sınırları içinde kalan taşınmazların zilyedlerine devrine ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
(3) Kanunun uygulanması süreklilik arz etmektedir. Çünkü hem Hazine adına tapu sicilinde intikal işlemleri tamamlanmış taşınmazlara uygulanırken, diğer yandan bugün için bilinmeyen fakat ileride ortaya çıkacak 431 sayılı Kanun kapsamına girip de Hazineye intikali gereken taşınmazlara uygulanacaktır.
(4) 4071 sayılı Kanun özel nitelikte Kanun olup, bu Kanun kapsamında kalan yerler 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre satışa çıkarılmayacaktır. Ayrıca, Kanun kapsamındaki yerler 4071 sayılı Kanunda belirtilen başvuru süresi içinde tahsis, devir, terk, irtifak hakkı ve benzeri bir işleme de konu edilmeyecektir.
b) Kanunun Uygulama Alanı Dışında Kalan Taşınmazlar ve Yerler
(1) Aşağıda belirtilen taşınmazlar devre konu edilmeyecektir.
1) Herhangi bir nedenle Hazine mülkiyetinden çıkmış olanlar,
2) Bir kamu hizmetine tahsisli olan veya tahsisli olmamakla beraber fiilen kamu hizmetinde kullanılanlar,
3) İmar planları ile kamu hizmetine ayrılanlar,
4) 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16 ncı maddesinin (B) ve (C) bendlerinde belirtilen yerler,
5) Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasında kalan yerler,
6) 6831 sayılı Orman Kanununa göre orman sayılan yerler,
7) Hazinece, on yıldan uzun süreli kiraya verilen yerler ile üzerinde irtifak hakkı tesis edilen yerler,
8) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olup, Kültür ve Turizm Bakanlığınca satılmasına izin verilmeyen yerler,
9) 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamına giren yerler,
10) İçme suyu amaçlı barajların mutlak koruma alanları içerisinde bulunan yerler.
c) 4071 sayılı Kanundan Yararlanacak Kişiler
1) Kadastro Gören Yerlerde Kanundan Yararlanacak Kişiler
(1) Kadastro gören yerlerde, kadastro veya tapulama tutanaklarına göre adlarına tespit veya tescil edilen, ancak 431 sayılı Kanuna dayanarak, Hazinenin yaptığı itiraz nedeniyle kadastro veya tapulama komisyonu kararları yahut mahkeme ilamları sonucu Hazine adına tescil edilen taşınmazların tutanaklarında gösterilen tespit veya tescil malîki veya bunların akdî veya kanunî halefleri 4071 sayılı Kanundan yararlanacaktır.
(2) Ayrıca, zilyedi belirtilerek 431 sayılı Kanun uyarınca doğrudan Hazine adına tespit ve tescil edilen taşınmazların tutanakta belirtilen zilyetleri veya bunların akdî veya kanunî halefleri de bu Kanundan faydalanacaklardır.
(3) Malikin, zilyedin, kanunî veya akdi halefin birden fazla olması durumunda, Kanundan yararlanmak için başvuru zorunluluğu getirildiğinden, başvuranın kendisi dışında diğerleri adına da hareket etmesi halinde, temsil yetkisi olup olmadığı hususu noter onaylı vekâletnameye bakılarak kontrol edilecektir. Temsil etmiyor ise, sadece başvuran kişinin hissesine ilişkin işlemler yapılacaktır. Başvurmayanların hisseleri Hazine mülkiyetinde bırakılacaktır.
(4) Mirasçı birden fazla ise yukarıda açıklandığı şekilde ve veraset belgesindeki miras hisseleri oranında işlem yapılacak, başvurmayan veya vekâleten temsil edilmeyen mirasçı hakkında işlem yapılmayacaktır. Terekeye mümessil atandığı durumlar saklı kalacaktır.
(5) İdare, başvuranların malik, zilyed, akdi veya kanunî halef olup olmadıklarını araştıracaktır.
2) Kadastro Görecek Yerlerde Kanundan Yararlanacak Kişiler
(1) 4071 sayılı Kanun yürürlüğe girdikten sonra, yapılacak kadastro çalışmaları sırasında 431 sayılı Kanuna göre Hazineye intikal etmesi gereken bir taşınmaz ortaya çıktığı takdirde, bu taşınmazın zilyedlerinden 3402 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen zilyedlik şartlarını taşıyanların isimleri kadastro tutanağında belirtilerek taşınmaz öncelikle Hazine adına tespit ve tescil edilecektir.
(2) Ancak, kadastro tutanağında isimleri belirtilmiş olan zilyedler, tutanakların kesinleşmesinden itibaren bir yıl içinde başvurdukları takdirde, bu Kanundan yararlanacaklardır.
(3) Tutanakta ismi geçen zilyed, tutanağın kesinleşmesinden önce veya sonra ölmesi veya taşınmazı satması durumunda başvuru hakkı mirasçılara ya da akdi halefe geçecektir. Maddede öngörülen süre içinde mirasçılar veya akdi halefler yukarıda açıklandığı şekilde başvurabileceklerdir.
ç) Geçerli Sayılan Tapu Kayıtları
(1) 3 Mart 1340 (1924) tarih ve 431 sayılı Kanun yürürlüğe girdikten sonra, bu Kanun kapsamına girdiği bilinmeyen birçok yer çeşitli Kanunlara göre Devletçe satılmış, iskanen veya toprak dağıtımı yoluyla verilmiş yahut açılan tescil davaları sonucunda kişiler adına tescil edilmiştir. Daha sonra bu taşınmazların büyük bir kısmı el değiştirmiştir.
(2) Bu Kanunun 5 inci maddesinin (a) bendindeki amaç, söz konusu tapu senetlerinin geçerliliğini korumaktır.
(3) Buna göre; padişah adına tapu kaydı oluşturulmadan önce veya oluşturulduktan sonra, herhangi bir yolla edinilmiş tapu senedine dayanılarak tasarruf edilen taşınmazlar, 3402 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre ilgilileri adına tespit ve tescil edilecektir.
(4) Bu hüküm her ne kadar “Kadastro Görecek Yerlerde Yapılacak İşlem”leri gösteren 5 inci maddede yer almış ise de genel niteliktedir. Çünkü kadastro görecek yerlerde geçerli sayılacak bir kaydın kadastro görmüş veya halen gören yerlerde geçerli sayılmaması eşitlik ilkesine ve hukuk devleti anlayışına aykırı olacaktır. Bakanlığın bu güne kadarki uygulaması da söz konusu tapu kayıtlarının geçerli sayılması yönündedir. Dolayısıyla, anılan madde ile, kadastro görmüş, halen gören ve görecek yerlerde kişiler adına daha önceden herhangi bir yolla oluşturulmuş tapu kayıtlarından doğan haklar müktesep hak olarak kabul edilmiş ve geçerli sayılmıştır. Bu kişilerin mülkiyet hakları korunmuştur.
(5) 431 sayılı Kanun kapsamına giren bir taşınmaza ilişkin mükerrer kayda rastlandığı takdirde kişi adına olan tescil geçerli sayılacak ve 4071 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (a) bendine göre bu tür taşınmazlar için idarece bir işlem yapılmayacaktır.
(6) Ancak, kadastro görmemiş yerlerde sadece zilyedliğe dayanılarak alınan tapuların kadastro tutanaklarının kesinleşme tarihînden itibaren on yıl geçmemiş olanların iptali için dava açılması gerektiğinden, 4071 sayılı Kanundan yararlanmak isteniyorsa taşınmazın bedelinin peşin ya da taksitle ödenmesi, ödemeler için idareye yazının tebliği tarihinden itibaren onbeş gün (Zaman aşımı dikkate alınarak daha az süre belirlenebilir.) içinde başvurulması hususları ilgilisine bildirilecektir. Verilen süre içinde bir başvuru olmadığı takdirde dava açılacaktır.
(7) Dava açıldıktan sonra yapılacak başvurularda bu Kanunun geçici 2 nci maddesine göre işlem yapılacaktır.
d) Başvuruların Değerlendirilmesi
1) Başvurunun Şartı, Şekli ve Yeri
(1) Kadastro görmüş yerlerdeki hak sahiplerinin bu Kanundan yararlanabilmeleri için başvuru süresi olan 19/2/1995 ve 19/2/1996 tarihleri ile 4707 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile getirilen düzenleme çerçevesinde 13/7/2001 ve 13/7/2003 tarihleri arasında başvuruda bulunmuş olmaları gerekir. Ancak davası devam eden taşınmazlar için başvuru süresi devam etmekte olup, bu Kanundan yararlanmak isteyenler bir dilekçe ile başvurmak zorundadırlar (Ek-20). Dilekçeler posta ile de gönderilebilecektir. Dilekçeye devri istenilen taşınmazın tapu kayıtlarına ilişkin bilgiler ve başvuranın tebligat adresi yazılacaktır. Başvuru olmadan idare kendiliğinden işlem yapmayacaktır.
(2) Başvuru dilekçesine tapulama veya kadastro tutanağı, varsa komisyon kararı, mahkeme ilamı, başvuran mirasçı ise veraset belgesi, akdî veya kanunî halef ise bunu kanıtlayan belgelerle vekil ise vekâletnamesi ve gerekli olabilecek diğer belgelerin noterce onaylı örnekleri eklenecek ve idare bu belgelerin geçerliliğini araştıracaktır.
(3) Bu Kanundan yararlanmak isteyenler, taşınmazın bulunduğu yerdeki defterdarlık veya malmüdürlüğüne başvuracaklardır.
1.1 – Davası Devam Eden Yerlerde Başvuru Zamanı
1.1.1 – Tapu İptal Davalarında
(1) 4071 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (a) bendi gereğince, devam eden tapu iptal davalarında ödemeye, teminata ve ipoteğe ilişkin belgeler idarece mahkemeye sunulacaktır.
1.1.2 – Tespite İtiraz Davalarında
(1) 4071 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (b) bendi gereğince, Kadastro mahkemelerinde devam eden tespite itiraz davalarında bedelin tümünün peşin ödendiğine dair belgenin, taksitle ödemelerde ise, idare ile hak sahipleri arasında (Ek-21) de yer alan “4071 Sayılı Kanuna Göre Düzenlenecek Taahhütname” düzenlenerek idarece mahkemeye sunulacak ve hak sahipleri adına tescil kararı beklenecektir.
(2) Ayrıca, mahkeme, kalan borç için tescille birlikte Hazine lehine ipotek tesisine de kararında yer verecektir.
(3) Davalar devam ederken, bu Kanundan yararlanmak için kişilerce yapılacak başvurularda her türlü mahkeme masrafları, avukatlık ücretleri ve harçlar mahkeme kararı üzerine kişilerden tahsil edilecektir. İdarece herhangi bir bedel ödenmeyecektir.
(4) Eğer kişiler davaya devam etmek isterler ise; dava süresince başvuru süresi işlemeyecektir. Mahkeme kararı kesinleştikten sonra başvuru süresi işlemeye başlayacaktır. Bu durumda, mahkeme kararı kesinleştikten sonra başvuru süresi, kesinleşme tarihinden itibaren bir yıl olacaktır.
1.2 – Kadastro Görecek Yerlerde
(1) Kadastro görecek yerlerde başvuru süresi Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendinin son cümlesinde hükme bağlanmıştır. Buna göre, kadastro tutanağında belirtilmiş olan zilyedler, tutanakların kesinleşme tarihinden itibaren bir yıl içinde başvurmaları halinde bu Kanundan yararlanabileceklerdir.
e) Başvuru Tarihinin Saptanması
(1) Kanunun 7 nci maddesinin 2 nci bendi gereğince posta ile yapılan başvurularda, dilekçenin taşınmazın bulunduğu yerdeki defterdarlık veya malmüdürlüğünde kayda geçtiği tarih başvuru tarihi olarak kabul edilecektir.
f) Bedelin Hesaplanması, Ödenmesi ve Tescil
(1) Kanunun 8 inci maddesi uyarınca, devre konu taşınmazın bedeli, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre hesaplanacak harca esas değerdir.
(2) Bu maddede belirtilen “…492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre hesaplanacak değer…” taşınmaz devir (satış) bedelidir. Bu bedel, peşin ödemelerde tahsilatın yapıldığı, taksitli ödemelerde ise bedelin dörtte birinin tahsil edildiği yıldaki değerler dikkate alınarak hesaplanacaktır.
(3) Genel beyan yılından sonraki yıllarda taşınmazın bedeli Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılmak suretiyle tespit edilecektir.
(4) Ancak, 31/12/1992 tarihli ve 21452 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 19/12/1992 tarih, 92/3899 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının ve 23/12/1994 tarihli ve 22150 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “26 Seri No’lu Harçlar Kanunu Genel Tebliği”nin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Söz konusu Bakanlar Kurulu kararına göre, kalkınmada öncelikli yörelerde ve arazilerde (tarım arazilerinde) yeniden değerleme oranı:
– Kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde yüzde yirmibeşi,
– Kalkınmada ikinci derecede öncelikli yörelerde yüzde ellisi;
– Emlâk Vergisi Kanununa göre arazi olarak vergilendirilen;
.Kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerdeki tarım arazilerinde yüzde sıfır,
.Kalkınmada ikinci derecede öncelikli yörelerdeki tarım arazilerinde yüzde onu,
.Kalkınmada öncelikli yöreler dışındaki tarım arazilerinde yüzde yirmibeşi,
nispetinde uygulanacaktır.
(5) 29/6/2001 tarihli ve 4707 sayılı Kanunun 6 ve 8 inci maddeleri ile 4071 sayılı Kanunun 8 inci, 4072 sayılı Kanunun 1 inci maddeleri değiştirilmiş ve devir bedelinin hesaplanmasında harca esas değere, yılı içerisinde her ay için Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca belirlenen Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kadar bedel farkı ilave edileceği hüküm altına alınmıştır.
(6) Bu nedenle; harca esas değer Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca her ay için belirlenen Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranında arttırılacaktır. Ancak, satışın yapıldığı aya ait oran dikkate alınmayacaktır.
(1) Satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilir.
(2) Başvuru sahibinden, kendisine hak sahibi olduğunu bildiren yazının tebliğinden itibaren otuz gün içinde bedelin tamamı veya en az dörtte birini peşin olarak yatırması istenecektir.
(3) Taksitler, peşin ödemeyi izleyen en çok yirmidört ayda ve hasat mevsimi dikkate alınmak suretiyle dört eşit taksitte ve kanunî faizi ile birlikte ödenecektir. Bedelin dörtten az taksitle ödenmesi de mümkündür.
(4) Taksitlerin vadeleri peşinat yatırılırken birlikte tutanakla belirlenecek ve tutanağın bir örneği başvuru sahibine verilecektir.
(1) Kanunun 9 uncu maddesinin 2 nci bendi gereğince bedelin tamamı ödenmedikçe, mahkeme kararıyla tescil hariç olmak üzere kişi adına tapuda devir işlemi yapılmayacaktır.
(2) 4706 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin 4 üncü bendi gereğince, Hazineye ait taşınmazların devir işlemleri ve bu işlemler sırasında düzenlenen belgeler vergi, resim ve harca tabi değildir.
(1) Kanunun 10 uncu maddesinde, “Bu Kanundan yararlanmak amacıyla başvuruda bulunanlardan, taşınmazın bedelini ödemeleri şartıyla, ayrıca ecrimisil alınmaz; alınmış ecrimisiller iade edilmez ve henüz tahsilatı gerçekleşmemiş olanlar tahsil edilmez.” hükmü yer almaktadır.
(2) Maddede geçen “…taşınmazın bedelini ödemeleri şartıyla…” ifadesi, taşınmazın bedelinin tamamının peşin ödenmesi durumunu anlatmaktadır. Bedelin tamamı peşin ödendiği takdirde, anılan madde uyarınca ecrimisil alınmayacak, alınmış olanlar iade edilmeyecektir.
(1) Taksit tutarları ve faizleri ödeninceye kadar, taşınmazların mülkiyeti Hazine üzerinde kalacağından, bu Kanundan yararlanacak olanlar ile satış tarihinde taşınmazı kullananların farklı kişiler olması durumunda; Kanunun amacı da göz önünde tutularak, konunun her iki hal için ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
2.1 – Kanundan Yararlanmayacak Olanların Taşınmazı Kullanmaları Durumu
(1) Taşınmazı, satış tarihinde Kanundan yararlanacak olanlardan başkaları kullanıyorsa, tapuda tescil yapılıncaya kadar ecrimisil alınacaktır.
2.2 – Kanundan Yararlanacak Olanların Taşınmazı Kullanıyor Olmaları Durumu
(1) Kanundan yararlanacak olanlar satış tarihinde (peşinatın ödendiği tarih) taşınmazı kullanıyor ise, satış şartlarının düzenlenmesine ilişkin taahhüt senedinin alındığı tarihe kadar ecrimisil alınacaktır.
(2) Taahhüt senedinin düzenlenmesinden tapuya tescil tarihine kadar geçecek süre için Kanundan kaynaklanan kullanma nedeniyle fuzulî işgalden söz edilemeyeceğinden ecrimisil isteminin dayanağı kalmayacaktır.
(1) Kanunun 11 inci maddesinde “Durumları 5, 9, geçici 1 ve geçici 2 nci madde hükümlerinden birine uymayanlar, bu Kanundan doğan haklarını kaybederler. Ancak, ödeme yapılmış ise, faizsiz olarak ilgilisine iade edilir.” denilmektedir.
(2) Söz konusu hükme göre, kadastro görmüş ve görecek yerlerde süresinde başvurmayanlar ile taksit tutarlarını zamanında ödemeyenler bu Kanundan doğan haklarını kaybedeceklerdir.
(3) Kanunun 11 inci maddesinin son cümlesine göre, hak kaybı durumunda idarece alınan taşınmaz bedeli ve faizlerin, faizsiz olarak ilgilisine iade edileceği belirtilmiştir. Diğer bir anlatımla, geri ödeme sırasında tahsil edilen bedel ve faizlere, idarece ayrıca bir faiz ödemesi yapılmayacaktır.
(1) Bu Kanunun uygulanmasında defterdarlıklar yetkilidir.
(2) Defterdarlıklar başvuruların kayda geçtiği tarihten itibaren iki ay içinde işlemleri sonuçlandıracaklardır.
3 – 4072 sayılı Kanuna Göre Mülga 2613 ve 766 Sayılı Kanunlarla Hazine Adına Tescil Edilen Miktar Fazlalıklarının İlgililerine Devri
(1) 16/2/1995 tarihli ve 4072 sayılı “Mülga 2613 ve 766 Sayılı Kanunlarla Hazine Adına Tescil Edilen Miktar Fazlalıklarının İlgililerine Devrine Dair Kanun” 19/2/1995 tarihli ve 22207 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ancak, 21/3/1995 tarihli ve 22234 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 9/3/1995 tarihli ve 4088 sayılı Kanun ile 4072 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin son fıkrası 19/2/1995 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu mülga son fıkraya göre yapılan tüm işlemler yapıldıkları tarih itibariyle geçersiz olacaktır.
(1) Mülga 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu ve 766 sayılı Tapulama Kanunu ile halen yürürlükte olan 3402 sayılı Kadastro Kanununun uygulamasında kişilerin senetsizden zilyedlik yoluyla taşınmaz edinmesinde yüzölçüm yönünden farklılıklar ortaya çıkmıştır. Diğer bir değişle, 2613 ve 766 sayılı Kanunların uygulandığı yerlerde kişiler aleyhine durum meydana gelmiştir. Şöyle ki;
(2) Bilindiği üzere, 766 sayılı Tapulama Kanununun 33 üncü maddesine göre, senetsizden zilyedlik yoluyla taşınmaz edinilmesinde azamî miktar yüz dönüm olarak belirlenmiş, ancak anılan madde 19/7/1972 tarihli ve 1617 sayılı Kanun ile değiştirilmiş ve bir tapulama bölgesinde parsel bazında yirmi dönüm, toplamda ise elli dönüm sınırlamaları getirilmiştir. Uygulamada bu yüzölçümleri aşan kısımlar miktar fazlası olarak ifraz edilerek Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Bu hüküm genel nitelikte olduğu için, 2613 sayılı Kanun kapsamındaki yerlerde de uygulanmıştır.
(3) 9/10/1987 tarihinde yürürlüğe giren 3402 sayılı Kadastro Kanunu ile yukarıda belirtilen yüzölçümler, sulu arazide kırk dönüme, kuru arazide yüz dönüme yükseltilmesi sonucunda, 9/10/1987 tarihinden sonraki döneme kıyasla 26/7/1972-9/10/1987 tarihleri arasında tapulaması yapılan taşınmazların zilyedleri aleyhine durum ortaya çıkmıştır. 16/2/1995 tarihli ve 4072 sayılı Kanun, bu haksızlığı gidermek için çıkarılmıştır.
(4) Diğer taraftan, öncesi itibariyle mülkiyeti Hazineye ait olan veya olması gereken yerlerden iken çeşitli Kanunlarla kişilere dağıtımı veya satışı yapılan taşınmazlarda kadastro sırasında çıkan miktar fazlalıklarının Hazineye ait olması gerektiğinden, Hazinece dağıtımı veya satışı yapılan bu taşınmazlarda çıkan fazlalıklar tapu kütüğünün beyanlar hanesinde “… fazlası Hazineye aittir” şerhi konularak gösterilmiştir. Daha sonra bu fazlalıklar ayrı parsel olarak Hazine adına tescil edilmiştir. Bu nedenle, gerek “… fazlası Hazineye aittir” şerhi bulunan taşınmazlardaki miktar fazlalıkları, gerekse Hazinece yapılan dağıtım ya da satıştan sonra kadastro sırasında ortaya çıkan ve Hazine adına ayrı parsel olarak tescil edilen miktar fazlalıkları hakkında 4072 sayılı Kanun hükümleri uygulanmayacaktır.
(5) 4072 sayılı Kanunda konu edilen fazlalıklar; öncesi itibariyle Hazine ile ilişiği olmayan, kazandırıcı zamanaşımı (zilyedlik) yoluyla edinilebilecek iken 26/7/1972-9/10/1987 tarihleri arasında mülga 2613 ve 766 sayılı Kanunlardaki miktar sınırlamaları nedeniyle Hazine adına tescil edilen yerlerdir. Dolayısıyla 3402 sayılı Kadastro Kanununun uygulandığı yerlerde 4072 sayılı Kanun uygulanmayacaktır.
(6) 4072 sayılı Kanun özel nitelikte bir Kanun olup, uygulanma alanı içinde kalan taşınmazlarda 4070 sayılı “Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun” ile diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmayacaktır.
(7) Bu nedenle, 4072 sayılı Kanunda belirtilen başvuru süresi içerisinde başvuruda bulunulması halinde, anılan Kanun kapsamında kalan taşınmazların devir işlemleri sonuçlandırılmadan ihale ile satışlarının yapılmaması gerekmektedir.
b) Kanunun Uygulama Alanı Dışında Kalan Taşınmazlar
(1) Aşağıda belirtilen taşınmazlar devre konu edilmeyecektir.
1) Herhangi bir nedenle Hazine mülkiyetinden çıkmış taşınmazlar,
2) Üzerinde sınırlı aynî hak kurulan taşınmazlar,
3) Kamu hizmetine tahsis edilmiş veya fiilen bu amaçla kullanılan taşınmazlar,
4) Deniz kıyı kenar çizgisine 1.000 metre, tabiî ve sun’î göl kıyı kenar çizgisine 300 metreden az mesafede bulunan alanlar,
5) 2565 sayılı Askerî Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununa göre 1 inci derecede askerî yasak bölge kapsamına giren yerler,
6) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında olan yerler,
7) 6831 sayılı Orman Kanununa göre orman sayılan alanlar,
8) 2924 sayılı Kanun gereğince Çevre ve Orman Bakanlığının emrinde bulunan taşınmazlar,
9) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olup da, Kültür ve Turizm Bakanlığınca satılmasına izin verilmeyenler,
10) Sayılanların dışında kalan, ancak özel nitelikli başka Kanunların kapsamı içinde bulunması nedeniyle, bu yasalar tarafından öngörülen amaçlarda kullanılması zorunluluk gösteren taşınmazlar (Örnek: 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı, 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı, 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı, 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı, 27/6/1984 tarihli ve 3030 sayılı, 22/11/1984 tarihli ve 3083 sayılı ve 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı Kanunlar gibi…),
(2) Diğer taraftan, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16/B maddesinde sayılan yerlerden olması sebebiyle, miktar fazlası olarak tapu siciline tescil edilmemesi gerekirken, herhangi bir sebeple Hazine adına tescil edilmiş olan yerler Kanun kapsamında değerlendirilmeyecektir.
c) Devredilebilecek Taşınmaz Miktarı
(1) Bir kişinin bu Kanundan yararlanarak devrini isteyebileceği taşınmazın miktarı sınırlıdır. Kişinin daha önceden 2613 ve 766 sayılı Kanunlara dayanılarak senetsizden adına tescil edilen miktarlar da göz önünde tutulacaktır. Bunun için de, tapulama ve kadastro tutanakları incelenecek, bu konuda tapulama ya da kadastro müdürlüklerinde tutulan defterlere bakılacak, başvuran kişinin bir tapulama bölgesinde senetsizden edindiği taşınmaz miktarı saptanacaktır. Saptanan bu miktarlar da dahil olmak üzere, 9/7/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinde belirtilen sulu arazide toplam kırk dönüme, kuru arazide ise toplam yüz dönüme kadar taşınmaz verilebilecektir.
(2) 2613 ve 766 sayılı Kanunlarda sulu-kuru arazi ayırımı yapılmadığı için, başvuranın senetsizden adına tescil edilen taşınmazların niteliğine bakılacaktır. Niteliğe bakılırken, tescil tarihindeki durumu göz önünde tutulacaktır. Kuru ve sulu arazi ayırımı 3402 sayılı Kanuna göre değerlendirilecektir. Bundan sonra devredilecek arazi miktarı hesaplanacaktır. Bir dönüm sulu arazi ikibuçuk dönüm kuru araziye karşılık gelmektedir. Devir, zilyedin veya mirasçılarının gösterdiği taşınmazlardan ve istediği taraftan yapılacaktır. İfrazı gerektiren durumlarda, ilgililere “Tescile Konu Olan Harita ve Planlar Yönetmeliği”ne uygun olarak harita yaptırılması sağlanacaktır.
(3) 4072 sayılı Kanun özel nitelikte olduğundan ve bir anlamda tapulama sırasındaki haksızlığın giderilmesi amacını taşıdığından, ifraz işlemi sırasında 3194 sayılı İmar Kanunu ve Yönetmeliklerindeki sınırlayıcı hükümler uygulanmayacaktır.
1) Kanundan Yararlanacak Olanlar
(1) Bu Kanundan yararlanacak kişiler, Kanunun 1 inci maddesinin 2 nci bendinde belirtilmiştir. 2613 ve 766 sayılı Kanunlar uygulanırken miktar fazlası olarak Hazine adına kaydedilen taşınmazın kadastro veya tapulama tutanağındaki zilyedi veya zilyedi ölmüş ise mirasçıları bu Kanundan yararlanacaktır. Miktar fazlası kesintisi yapılan taşınmazı satış, bağış, trampa vb. yollarla sonradan edinen malikler bu Kanundan yararlanamayacaktır.
(2) Miktar fazlası kesilen taşınmazın birden fazla zilyedi veya mirasçısı olabilir. Zilyedin birden fazla olması durumunda, Kanundan yararlanmak için başvuru zorunluluğu getirildiğinden, başvuru sahibinin sadece kendi adına mı, yoksa diğerleri adına da mı başvurduğu noter onaylı vekâletnameye bakılarak kontrol edilecektir. Temsil etmiyor ise, sadece başvuran kişinin hissesine ilişkin işlemler yapılacaktır. Başvurmayanların hisseleri Hazine üzerinde tutulacaktır.
(3) Mirasçı birden fazla ise, yukarıda açıklandığı şekilde ve veraset belgesindeki miras hisseleri oranında işlem yapılacak, başvurmayan veya vekâleten temsil edilmeyen mirasçı hakkında işlem yapılmayacaktır. Terekeye mümessil atandığı durumlar saklıdır.
(4) İdare başvuranın zilyed veya mirasçı olup olmadığını inceleyecektir.
2) Başvurunun Şartı, Şekli, Yeri ve Ekleri
(1) 4072 sayılı Kanundan yararlanacak olanların, başvuru süresi olan 19/2/1995 ve 16/2/1997 tarihleri ile 13/7/2001 ve 13/7/2003 tarihleri arasında başvuruda bulunmuş olmaları gerekmektedir
(1) Miktar fazlalığının devir bedeli bu Tebliğin XI-C-2-f.1 bölümünde belirtilen esaslara göre tespit edilecektir.
(1) Miktar fazlalığının devir bedeli bu Tebliğin XI-C-2-f.2 bölümünde belirtilen esaslara göre tahsil edilecektir.
(1) Kanunun 2 nci maddesinin 3 üncü bendi gereğince bedelin tamamı ödenmedikçe, kişi adına tapuda devir işlemi yapılmayacaktır.
(2) 4706 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin 4 üncü bendi gereğince Hazineye ait taşınmazların devir işlemleri ve bu işlemler sırasında düzenlenen belgeler vergi, resim ve harca tabi değildir.
(1) Ecrimisil işlemleri hakkında bu Tebliğin XI-C-2-g bölümünde belirtilen esaslara göre işlem yapılacaktır.
(1) Bu Kanunun uygulamasında defterdarlıklar yetkilidir. Defterdarlıklar başvurunun kendilerine ulaştığı tarihten itibaren bir ay içinde kendilerine düşen görevleri yerine getireceklerdir.
4 – 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu Maddesine Göre Satış
(1) Kamu hizmetlerinin yürütülebilmesi amacıyla, Hazineye ait taşınmazlar 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 4650 sayılı Kanun ile değişik 30 uncu maddesine göre kamu kurum ve kuruluşlarına rayiç bedel üzerinden satılabilmektedir.
(2) 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesi kapsamında yapılan satış işlemlerinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca talep edilecek taşınmazların satış işlemine başlanılmadan önce; bu tebliğin II nci bölümünde belirtilen taşınmazlardan olup olmadığı tespit edilecektir.
b) Satışa konu taşınmazın tahsisli olması durumunda, öncelikle tahsisli olduğu idarenin uygun görüşü alınarak tahsisi kaldırılacaktır. Tahsisin kaldırılmasının uygun görülmemesi halinde durum talep sahibi kamu kurum ve kuruluşuna bildirilecektir.
c) Taşınmazın bir kısmının talep edilmesi halinde; bu kısım ifraz edilerek müstakil parsel olarak tescil edilecektir. İfraz ve tescil işleminde 4706 sayılı Kanunun 4916 sayılı Kanun ile değişik 7 nci maddesi uyarınca işlem yapılacaktır.
ç) Taşınmazın imar planında satış amacına uygun olarak ayrılmış olması gerekmektedir. Plansız alanda kalan veya imar planında başka amaca ayrılan taşınmazlar, imar planının yapılması veya değiştirilmesi durumunda değerlendirilebilecektir. Ancak, köy sınırları içerisinde köy tüzel kişiliklerinin veya plansız alanda trafo, direk (pilon), elektrik ve gaz dağıtım merkezi gibi imar planı gerektirmeyen yerlerde ilgili kurum tarafından talep edilen taşınmazların satışında plan şartı aranmayacaktır.
d) Satışa konu taşınmazın bedel tespiti, bu tebliğin IV üncü bölümünde belirtilen esaslara göre 2886 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi uyarınca oluşturulan komisyonca yapılacaktır.
e) Satış işlemlerinde, Kamulaştırma Kanununda belirtilen sürelere dikkat edilecektir.
f) Taşınmazın satış işlemi sırasında, tapu kütüğüne 2942 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin son fıkrasında belirtilen hususlarda şerh konulması sağlanacaktır.
g) Satışın uygun görüldüğüne ilişkin izin yazısının talepte bulunan idareye tebliğinden sonra, 2942 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca bedele ilişkin dava açma hakkı, devralan idareye tanındığından; aynı maddenin dördüncü fıkrasının son cümlesine istinaden ilgili defterdarlık veya malmüdürlüğünce, sadece bedele ilişkin mahkeme kararının temyiz edilip edilmeyeceği hususu 8/1/1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirilecektir.
ğ) Satış işlemlerinde tereddüt edilen hususlarda Bakanlıktan alınacak cevaba göre işlem yapılacaktır.
h) Bedeli, 2886 sayılı Kanunun 76 ncı maddesi gereğince yılı bütçe kanununun (İ) cetvelinde tespit edilen parasal sınırı aşan taşınmaza ilişkin devir talepleri Bakanlıkça sonuçlandırılacaktır.
(3) Belediyelerin devir talepleri parasal sınırlara bakılmaksızın Bakanlıkça değerlendirilecektir. Bu nedenle belediyelerce devri talep edilen taşınmazlara ilişkin bu tebliğin VII nci bölümünde belirtilen bilgi ve belgeler ile talep yazısı ve ekleri valilik (defterdarlık) görüşü ile birlikte Bakanlığa gönderilecektir.
5 – 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununa Göre Satış
(1) 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu uyarınca, Hazineye ait taşınmazların bu Kanun kapsamında satışa konu edilebilmesi için;
a) Taşınmazların; imar planında organize sanayi bölgesi alanı olarak ayrılan veya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinatörlüğünde oluşturulan “Organize Sanayi Bölgesi Yer Seçimi Komisyonunca” yer seçimi kesinleşen ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca OSB sınırları belirlenmiş alanlarda kalması,
b) Satış talebinin; Organize Sanayi Bölgesi tüzel kişiliğince veya anılan Kanuna göre oluşturulan müteşebbis heyetin tek iştirakçisinin bulunması durumunda yüzde yüz iştirak payına sahip tüzel kişilikçe yapılması,
gerekmektedir.
(2) Satış bedeli, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 4916 sayılı Kanun ile değişik 4 üncü maddesinin 7 nci fıkrası uyarınca 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden hesaplanacaktır.
(3) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[14] Satış bedeli Bakanlık tarafından belirlenecek parasal sınırları aşan satın alma taleplerine ilişkin yazıya; bu Genel Tebliğin VII nci bölümünde belirtilen bilgi ve belgeler, ilgili kurumca onaylanan Organize Sanayi Bölgesinin sınırlarını gösteren ve üzerinde talep konusu taşınmazların mülkiyet sınırlarının işaretlendiği kroki eklenerek Valilik (Defterdarlık) görüşü ile birlikte Bakanlığa gönderilecektir.
6 – 15/6/1987 Tarihli ve 3385 sayılı Küçük Sanayi Bölgeleri İçinde Devletçe İnşa Edilmiş Örnek Sanayi Sitesi İş Yerlerinin Mülkiyetinin Devredilmesine Dair Kanununa Göre Satış
(1) Küçük sanayi bölgeleri içerisinde Hazineye ait arsa veya arazi üzerinde Devletçe inşa edilen örnek sanayi siteleri işyerlerinin mülkiyeti, talepleri halinde, bu yerleri en az beş yıl süre ile kiracı olarak kullanan, belirtilen yatırımları gerçekleştiren ve üretim yapmakta olan sanayicilere, rayiç bedel üzerinden satılabilecektir.
(2) Satışa konu edilecek işyerinin arsası ile üzerindeki yapıların rayiç bedelleri, 2942 sayılı Kanuna göre tespit edilecektir. Satış bedeli peşin ödenebileceği gibi altı yıl içinde oniki eşit taksitle de ödenebilecektir. Taksitle mülkiyeti iktisap edenler, taksitlerini mücbir sebep olmaksızın zamanında ve tam ödemedikleri takdirde, idarenin talebi üzerine tapu kaydı Hazine adına düzeltilecektir.
(3) Küçük sanayi işletmecisi devir işleminden sonra işyerini, üzerindeki yapı ve tesislerini, Kanun ve Yönetmelikler uyarınca örnek teşkil edecek şekilde işletmediği veya amacına aykırı işletildiği ve yapılan yazılı bildirime rağmen altı ay içinde durumunu düzeltmediği takdirde Sanayi ve Ticaret Bakanlığının talebi ile tapu kaydı Hazine adına düzeltilecektir. Bu durumda, ilgilinin ödediği bedel, takdir edilecek emsal kira bedeli tutarı düşüldükten sonra kendisine iade edilecektir.
7 – 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 72 nci Maddesine Göre Kamu Yararına Çalışan Derneklere Satış
(1) Bakanlar Kurulu Kararı ile kamu yararına çalışan dernek statüsünde olduğu belirlenen derneklere, kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere, Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan ve kamu hizmetlerine tahsisli olmayan taşınmazlar, satış tarihindeki alım satım rayici dikkate alınarak, 2886 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen komisyonca takdir edilen bedel üzerinden satılmaktadır.
(2) Bu şekilde satılan taşınmazların tapu kütüğüne de veriliş amacı dışında kullanılamayacağı ve satılamayacağına dair şerh konulacaktır.
(3) Beş yıl içerisinde veriliş amacına uygun olarak kullanılmayan taşınmazlar, satış bedeli üzerinden idarece geri alınacaktır. (Ek cümle: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) Ancak, satış tarihinden itibaren en az yirmi yıl geçen ve veriliş maksadına uygun olarak kullanılan taşınmazların, mevcut faaliyet aksatılmaksızın kısmen veya tamamen ticari amaçlarla değerlendirilmesinin kuruluş gayelerine daha fazla hizmet edeceği hallerde, elde edilecek gelirin yüzde otuzunun Hazineye verilmesi koşuluyla taşınmazların satış dahil değerlendirilmesine Bakanlıkça izin verilebilecektir.
8- 8/6/1984 Tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 54 üncü Maddesine Göre Rayiç Bedel Üzerinden Mülkiyet Devri ve 492 Sayılı Harçlar Kanununun 63 Üncü Maddesinde Yer Alan Harca Esas Değer Üzerinden Satış (Ek: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)
(1) 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6111 sayılı Kanun ile değişik 54 üncü maddesi gereğince;
a) İlgili kamu iktisadi teşebbüsünün talebi ve Hazine Müsteşarlığının görüşü üzerine, Bakanlıkça belirlenecek rayiç bedeli üzerinden Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların; kamu iktisadi teşebbüsleri, müesseseler ve bağlı ortaklıklara sermaye olarak konulması, ödenmemiş sermayelerine mahsup edilmesi veya sermaye artırımına ilişkin taahhütlerin karşılanmasında kullanılmak üzere mülkiyetlerinin bunlara devrine Maliye Bakanı yetkili kılındığından; bu taşınmazların devrine ilişkin işlemler Bakanlık tarafından, devri müteakip yapılması gereken diğer işlemler ise Hazine Müsteşarlığı tarafından yerine getirilecektir.
b) Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlar, talepleri halinde, kuruluş amaçlarında kullanılmak üzere 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden ve satış amacı dışında kullanılamayacağına dair tapu kütüğüne şerh konulmak kaydıyla bunlara doğrudan satılabilecektir.”
XII. BAZI SATIŞLARDAN ELDE EDİLEN GELİRLERİN ÖZEL ÖDENEK KAYDEDİLMESİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER
(1) Çeşitli Kanunlar uyarınca yapılan taşınmaz satışlarından elde edilecek satış bedellerinin özel ödenek kaydedilmesi hususunda aşağıda belirtilen şekilde işlem yapılması gerekmektedir.
(2) Buna göre;
a) 28/12/1960 tarihli ve 189 sayılı Milli Savunma Bakanlığı İskan İhtiyaçları İçin Sarfiyat İcrası ve Bu Bakanlıkça Kullanılan Gayrimenkullerden Lüzumu Kalmayanların Satılmasına Salahiyet Verilmesi Hakkında Kanunun 1 inci maddesi,
b) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[15] 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun, 3/12/2003 tarihli ve 5005 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile eklenen, 24/07/2008 tarih ve 5793 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile değişik 51 inci maddesi,
c) 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa 14/7/2004 tarih ve 5220 sayılı Kanun ile eklenen ek 2 nci maddesi,
ç) 12/4/2001 tarihli ve 4645 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Araç, Gereç, Mal ve Malzemenin Satış, Hibe, Hek ve Hurda Durum ve İşlemleri ile Hizmet Satışına Dair Kanuna 8/2/2006 tarih ve 5455 sayılı Kanun ile eklenen Ek 1 inci maddesi,
d) (Mülga: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği )[16],
kapsamında satışı yapılan Hazinfeye ait taşınmazların satış bedellerinin, 189 sayılı Kanuna göre yapılanların Milli Savunma Bakanlığı bütçesine özel ödenek, diğer Kanunlara göre yapıların ise bütçeye gelir kaydedildikten sonra ilgili kamu idareleri bütçesine ödenek kaydedilmesi hususu ilgili muhasebe birimine bildirilecektir.
(3) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[17] 189 sayılı Kanuna göre yapılacak satış işlemleri, 327 Sıra Sayılı Milli Emlak Genel Tebliğinin “F.Satış İşlemleri” başlıklı bölümünde devredilen yetki çerçevesinde Valiliklerce (Defterdarlık), diğer kanunlara göre yapılacak satış işlemleri ise Bakanlıkça yürütülecektir.”
(4) 5565 sayılı Kanun hükümlerinin 31/12/2007 tarihinde sona ermesi nedeniyle müteakip yıllarda bu konuda yapılacak kanuni düzenlemelerin takip edilmesi gerekmektedir.
XIII. 4706 SAYILI KANUNUN 5 İNCİ MADDESİNE GÖRE SATIŞI AMACIYLA BELEDİYELERE TAŞINMAZ DEVİR İŞLEMLERİ
(1) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[18] Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen Hazineye ait taşınmazlardan,31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlar; Hazine adına tescil tarihine bakılmaksızın öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devredilebilecektir.
A) Devir Talebi
(1) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, üzerinde 31/12/2000 tarihinden önce yapılanma bulunan taşınmazın ilgili belediyeye devri için belediyelerce, tebliğin XIII-C bölümünde belirtilen belgeler ile birlikte taşınmazın bulunduğu yerdeki defterdarlığa veya malmüdürlüğüne müracaat edilecektir.
(2) Bu maddeye göre, şahıslardan gelecek devir talepleri değerlendirilmeden ilgili belediyeye yönlendirilecektir.
B) Belediyelere Devredilmeyecek Taşınmazlar
(1) Tebliğin II nci bölümünde Satılamayacak Taşınmazlar başlığı altında belirtilenler ile aşağıda belirtilen taşınmazlar Belediyeye devredilmeyecektir.
a) 31/12/2000 tarihinden önce boş iken, bu tarihten sonra üzerine inşa edilen yapıların bulunduğu taşınmazlar,
b) Belediye ve mücavir alan sınırları dışında bulunan taşınmazlar,
c) Üzerinde hissedarı dışında üçüncü kişilere ait yapı bulunan veya Hazine dışında birden fazla hissedarı olup, bu hissedarlara ait olmayan yapı bulunan ve hissedarından muvafakat alınamayan hisseli taşınmazlar,
ç) Üzerinde kamuya ait bina ve müştemilatı bulunan taşınmazlar,
d) Medeni Kanun hükümleri uyarınca, üzerinde irtifak hakkı kurulan ve hak süresi dolmayan taşınmazlar,
e) Mülkiyeti ihtilaflı olan taşınmazlar,
f) 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca tespit edilen içme ve kullanma sularının koruma alanlarında kalan taşınmazlar,
g) Özel çevre koruma bölgelerinde kalan ve Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığınca uygun görülmeyen taşınmazlar,
ğ) 2981 sayılı Kanun gereğince muhafazası mümkün olmayan yapıların bulunduğu alanlar ile 2981 sayılı Kanuna göre hak sahibi olup, hak lehtarının muvafakatı olmayan taşınmazlar,
h) Bakanlıkça devri uygun görülmeyen taşınmazlar,
C) Belediyelerin Devir Talepleri Ekinde Yer Alacak Bilgi ve Belgeler
(1)Belediye ve mücavir alan sınırları içinde 31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olan Hazineye ait taşınmazların, ilgili belediyece devrinin talep edilmesi halinde, talep yazısı ekinde aşağıdaki belgelerin aslı veya onaylı örnekleri belediyece defterdarlık veya malmüdürlüklerine verilecektir.
a) Devri talep edilen taşınmazların üzerinde 31/12/2000 tarihinden önce yapılanma olduğunu ispatlayacak nitelikte her türlü belgeden en az birisinin (hava fotoğrafı, tespit tutanağı, yapı tatil veya kaçak inşaat zaptı, idari ve adli yargı mercilerince verilmiş kararların, seçmen kütük kayıtları, devri talep edilen taşınmaz üzerindeki yapıya ait elektrik, su, telefon, doğalgaz faturaları veya benzeri aboneliklerin tesis tarihlerini gösteren ve ilgili birimlerden alınacak yazıların) aslı veya onaylı örneği,
b) Devre konu taşınmazın bulunduğu yerin imar planının bulunup bulunmadığı, parselasyon planlarının yapılıp yapılmadığının belirtilmesi, varsa onaylı imar durum belgesinin ve mevcut yapıların işaretlendiği onaylı imar planı örneği veya devri istenilen taşınmazın/taşınmazların imar planı sınırları dışında ise kadastral sınırları ve mevcut yapıların işaretlendiği halihazır haritası,
c) Yapılanmayı gösterir fotoğrafları,
ç) Devri talep edilen taşınmazın/taşınmazların pafta, ada, parsel numarası, yüzölçümü, imar durumu, işgal durumu ve işgalcisine ilişkin bilgilerin yer aldığı liste, disket veya cd,
d) Üzerinde hissedarı dışında üçüncü kişilere ait yapı bulunan veya Hazine dışında birden fazla hissedarı olup, bu hissedarlara ait olmayan yapı bulunan taşınmazlar için hissedarından alınmış muvafakatnameleri,
Ç) Defterdarlıklar veya Malmüdürlüklerince Yapılacak işlemler
(1) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[19] İlgili belediyelere bedelsiz olarak devredilen taşınmazların yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine doğrudan satılması halinde, ilgili belediyelerin devre ilişkin taleplerinin defterdarlık veya malmüdürlüğüne intikal tarihinden itibaren ecrimisil alınmayacaktır. Bu nedenle;
a) Öncelikle, belediyece verilen belgelerin eksik veya devre konu taşınmazın üzerindeki yapı/yapılara ait olup olmadığı hususları incelenecek ve en kısa sürede talep konusu taşınmazın belediyeye devredilebilecek yerlerden olup olmadığı tespit edilecektir. Taşınmazın belediyeye devrinde sakınca bulunduğunun tespiti durumunda, devir talebinde bulunan belediyeye bilgi verilecektir.
b) Taşınmazın belediyeye devrinde sakınca olmadığının tespiti durumunda, devir talebinin defterdarlık veya malmüdürlüğüne intikal tarihinden itibaren tahakkuk ettirilen ecrimisil alacakları hangi aşamada olursa olsun terkin edilecektir. Ancak, taşınmazın belediyece genel hükümlere göre satılması durumunda, taşınmazın mülkiyetinin ilgili belediyeye devir tarihine kadar geçen süre için ecrimisil alınması gerektiğinden; bu süre için ecrimisil alınacak ve varsa tahsil edilen ecrimisil bedelleri iade edilmeyecektir.
(2) Belgelerdeki eksikliklerin tamamlanması ve adres değişikliği varsa buna ilişkin numarataj değişikliği belgesi ilgili belediyeden istenilecektir.
(3) Defterdarlık veya Malmüdürlüğünce, mahallinde Taşınmaz Tespit Tutanağı, düzenlenerek, taşınmazın üzerinde bulunan binanın açık adresinin, üzerindeki her bir yapının veya çok katlı ise her bir katın elektrik ve su tesisat numaralarının tespit edilmesi sağlanacaktır.
(4) Belgelere ilişkin eksikliklerin tamamlanmasından sonra devir konusundaki Valilik görüşü de eklenerek aşağıdaki bilgi ve belgeler Bakanlığa gönderilecektir.
a) Bu tebliğin ekinde yer alan “Hazineye Ait Taşınmaz Satış İşlemi Bilgi Formu”,
b) İlgili Belediyesinden alınan belgeler,
c) Şerh ve beyanları içerir tapu kayıt örneği,
ç) İmar planı içinde ise; belediyesince onaylı imar durum belgesi veya üzerinde kadastro yahut imar parseli işaretlenerek yeri belirlenmiş onaylı imar planı örneği,
d) Taşınmazın mahallinde düzenlenmiş krokisi, işgal ve kullanım durumu ile taşınmazın üzerinde 31/12/2000 tarihinden önce yapılanma olduğunu belirtir, muhdesat ve benzeri fiili durumları konusunda bilgiler ihtiva eden ve belediyece gönderilen bilgi ve belgelerdeki adres, abone bilgileri ve kapı numaralarının taşınmazın üzerindeki yapıya ait olup olmadığı hususlarını da içeren tespit tutanağı, ecrimisil ihbarnamesi ve tahsilat makbuzu vb. belgeler,
D) Devir
(1) Belediyeye devri uygun görülen taşınmazlar, belediyeye yapılacak tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde belediye başkanlığı ile defterdarlık veya malmüdürlüğü arasında düzenlenecek ve örneği (Ek- 23) de yer alan protokol ile belediyeye devredilecektir.
(2) (Değişik: 354 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[20] Taşınmazların belediyeye devri sırasında, devredilen taşınmazların tapu kütüğünün beyanlar hanesine örneği (Ek-24)’te yer alan yazı ile; “taşınmazın haczedilemeyeceğine, üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemeyeceğine, devredilen taşınmazların belediyece satışı halinde, satış bedelinin tamamı tahsil edilmeden veya taksitli satışlarda kalan taksit tutarı ile kanunî faizleri karşılayacak miktarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu defterdarlık veya malmüdürlüğüne verilmeden ya da taşınmazın üzerinde Hazine lehine ipotek tesis edilmeden alıcısı adına tapuda devir işleminin yapılamayacağına, taşınmazın belediye adına tapuya tescil edildiği tarihten itibaren üç yıl içinde satılamadığı takdirde, belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına resen tescil edileceğine” dair şerh konulacaktır.
(3) Belediyeye devredilen taşınmazlar MEOP programında “Belediyelere Satış Amaçlı Devirler” programında izlenecektir.
(4) Devredilen taşınmazlardan gerekli olanlar için belediyece öncelikle imar planları veya imar uygulaması yapılacaktır. Belediyelerce imar planı ve/veya imar uygulaması yapılmadan kadastral parsel üzerinden yapılan satışlarda, taşınmazın imar uygulaması sırasında düzenleme ortaklık paylarına ilave olarak, satışı yapılan arazinin düzenlemeden önceki yüzölçümünün yüzde yirmisinin, satış bedelinden aynı oranda düşülmek kaydıyla eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmî tesis alanları için ayrılabileceğine ve bu amaçla ayrılan alanların bedelsiz ve müstakil parsel şeklinde Hazine adına resen tescil edileceğine dair tapu kütüğüne belediyece şerh koydurulacaktır. Bu hizmetlere ayrılan kısmın yüzde yirminin altında kalması halinde eksik ayrılan kısma isabet eden bedele, kanuni faiz uygulanarak tahsil edilecektir. Belediyece, taşınmazın kadastral parsel olarak satışı sırasında bu hususa ilişkin örneği (Ek-25) de yer alan taahhütname alınarak, bir örneği defterdarlık veya malmüdürlüğüne gönderilecektir. Bu husus, defterdarlık veya malmüdürlüklerince uygulama imar planları üzerinden titizlikle takip edilecektir.
(5) Örnek: Belediye mücavir alan sınırları içinde plansız alanda kalan, üzerinde yapılanma olan 10.000 m2 yüzölçümlü taşınmaz belediyeye devredilmiş olup, belediye tarafından da imar uygulaması yapılmadan, kadastral parsel üzerinden kullanıcısına satılmıştır. Taşınmazın belediyece tespit edilen metre kare rayiç bedeli 2,00. YTL dir.
(6) Taşınmazın belediye tarafından üçüncü kişiye devri sırasında, tapu kaydına yukarıda belirtilen şerh konulacak; tahsil edilecek satış bedelinin hesaplanmasında, taşınmazın toplam değeri olan 20.000,00. YTL den, imar uygulaması sonucu Hazine adına tescil edilecek eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmî tesis alanlarının değeri olan yüzde yirmilik kısma ait 4.000,00.YTL düşülerek, sadece 16.000,00.YTL tahsil edilecektir. İmar uygulamasında eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmî tesis alanları olarak ayrılacak alanlar, Hazine adına bedelsiz ve müstakil parsel olarak tescil edilecektir.
(7) İmar uygulaması sonucunda eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmî tesis alanları olarak düzenlemeden önceki yüzölçümünün yüzde yirmisinin altında, örneğin yüzde on oranında pay ayrılması durumunda; eksik ayrılan yüzde onluk kısma isabet eden 2.000,00.YTL, satış tarihinden tahsil tarihine kadar geçecek süre için hesaplanacak kanuni faizi ile birlikte alıcısından ayrıca tahsil edilecektir.
E) Belediyece Yapılacak Satışlar
(1) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup Bakanlıkça tespit edilecek Hazineye ait taşınmazlardan, 31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlardan, ilgili belediyesine bedelsiz olarak devredilebilecek taşınmazlara; 2886 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi uyarınca, Defterdarlıkça görevlendirilecek iki, taşınmazın bulunduğu yer belediyesince görevlendirilecek üç kişinin katılımıyla beş kişiden oluşturulacak takdir komisyonu tarafından kıymet takdir ettirilecektir.
(2) Beş kişilik komisyonca oyçokluğu ile takdir edilecek bedel üzerinden belediyelerce öncelikle talepleri üzerine yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine doğrudan, bunların satın almak istememesi halinde ise genel hükümlere göre satışı yapılacaktır. Kıymet takdir bedelleri bir yıl süre ile geçerli olacaktır.
(3) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[21] Belediyece yapılacak satışlarda satış bedeli, en az yüzde onu peşin ödenmek üzere beş yıla kadar taksitlendirilebilecektir. Taksit tutarlarına kanuni faiz oranının yarısı uygulanacaktır. Beş yılı aşmamak üzere taksit süresi ve sayısı ile taksitlendirme alt sınırını belirlemeye ilgili belediyeler yetkilidir.
(4) (Ek: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[22] 4706 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan belediyelere devredilenlerin belediyelerce yapı sahiplerine satışı ve genel hükümlere göre değerlendirilmesi işlemleri, aynı Kanunun 5 inci maddesine göre yapılacaktır.
(5) Satış bedelleri Belediyeler tarafından tahsil edilmeyecek, satış bedellerinin tamamı alıcısı tarafından ilgili defterdarlık veya malmüdürlüğü hesabına yatırılacaktır. Hesap numaraları devir aşamasında ilgili belediyeye bildirilecek, belediye tarafından de vatandaşlara duyurulacaktır. Tahsil edilen bu bedeller hiçbir şekilde haczedilemeyecektir.
F) Belediyece Satıştan Sonra Gönderilecek Bilgi ve Belgeler
(1) Devredilen taşınmazların belediyece satılması halinde; taşınmaza, satın alan kişiye ve bedele ilişkin bilgiler ile bedelin ödenme şekli, taksitle ödeme halinde taksitlerin sayısını, tutarını gösteren satış sözleşmesi, satış bedelinin yatırıldığını gösteren makbuzun bir örneği, kadastral parsel üzerinden yapılan satışlarda tapu kütüğüne şerh konulduğunu gösteren tapu kaydı veya tapu senedi örneği ile alıcıdan alınan örneği (Ek-25) da yer alan taahhütname, defterdarlık veya malmüdürlüğüne gönderilecektir.
(2) Devredilen taşınmazlar, belediye adına tapuya tescil edildiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde yapı sahipleri ile bunların kanuni ve akdi halefleri tarafından satın alınmaması ya da belediyece genel hükümlere göre değerlendirilememesi halinde, belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına resen tescil edilecektir.
(3) (Ek: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) Belediyelere verilen üç yıllık sürenin sonunda satışı yapılamadığı için Hazine adına tescil edilen taşınmazların aynı Kanun maddesi uyarınca değerlendirilmesi amacıyla 4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin sekizinci fıkrasında yer alan “Bu süre Bakanlık tarafından beş yıla kadar uzatılabilir.” hükmü uyarınca yeniden belediyelerine devredilmesine veya devir süresinin uzatılmasına yönelik taleplerde;
a) Taşınmazın belediyeye devredildiği tarih ile taşınmazın Hazine adına tescil edildiği tarih arasında belediyece taşınmazın satışına ilişkin yapılan işlemler hakkında ayrıntılı bilgi talep edilmesi ve zorunlu nedenlerden dolayı (idari dava, imar planında yapılan değişiklik vb.) bu işlemin gerçekleşmediği veya yapı sahiplerine doğrudan satış haklarını kullanabilmeleri için belediyece tebligat yapılamadığının tespit edilmesi halinde, talepler Bakanlığa iletilecektir.
b) Devir tarihinden itibaren belediyeye verilen üç yıllık süre geçmesine rağmen Hazine adına tescil edilmeyen ve beş yıldan uzun süredir belediye uhdesinde kalan taşınmazların süre uzatımı talepleri değerlendirilmeyecektir.”
XIV. SİT ALANLARINDA KALAN TAŞINMAZLAR İLE DÜZENLENEN BELGELERİN SATIŞ İHALELERİNDE KULLANILMASINA İLİŞKİN İŞLEMLER
(Bu bölüm 08.04.2009 tarihli ve 27194 sayılı RG’de yayımlanan 322 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği ile yürürlükten kaldırılmıştır.)[23]
XV. SON HÜKÜMLER
(1) Satış işlemlerinde, ayrıca aşağıda belirtilen hususlara da uyulması gerekmektedir.
a) 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının yapılması sırasında, planlamaya konu taşınmazlara ilişkin olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından görüşler alınmakta, plan notlarında açıklayıcı bilgiler ile tapu kayıtlarında şerhler yer almaktadır. Hazineye ait taşınmazların satış işlemlerinin daha kısa sürede sonuçlandırılabilmesi için, 1/1000 ölçekli uygulama imar planları yapılmış olan taşınmazlara ilişkin plan notları ile tapu kaydında bulunan kayıt ve şerhler doğrultusunda; gerekiyorsa ilgili kurum ve kuruluşlardan görüş sorulacak, tapu kayıtlarında şerh veya plan notlarında kısıtlayıcı bilgi bulunmaması halinde satış işlemi, görüş sorulmadan en kısa sürede sonuçlandırılacaktır.
b) Hazine ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında kalan korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları ile bunlara ait korunma sınırları dahilindeki taşınmazların satışı, kiralanması, tahsisi, devri, intifa-irtifak hakkı tesisi, hibe edilmesi, terki v.b. konular, anılan Kanunun 13 ve 14 üncü maddeleri kapsamında değerlendirilmek üzere Kültür ve Turizm Bakanlığına bildirilerek görüş alınmaktadır. Diğer taraftan, 4916 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile 4706 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde değişiklik yapılarak “Hazineye ait taşınmazların değerlendirilmesi ile ilgili işlemlerde Bakanlık tarafından istenilen bilgi ve belgeler, kamu kurum ve kuruluşlarınca öncelikle gönderilir ve görüş yazıları en geç iki ay içinde cevaplandırılır. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde olumlu görüş verilmiş sayılır…” hükmüne yer verilmiştir. Hizmetlerin süresi içerisinde yerine getirilebilmesi için, Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatınca Kültür ve Turizm Bakanlığına iletilecek talep yazılarımız ekinde, aşağıda belirtilen belgeler bulundurulacaktır:
- Taşınmazın tapu kaydı örneği,
- Taşınmazın yerinin işaretli olduğu, ilgili belediye ve kadastro müdürlüğünce onaylı 1/1000 veya 1/5000 ölçekli kadastral harita örneği ile 1/1000, 1/5000, 1/25000 ölçekli planlar,
- Taşınmaz ve çevresini gösteren onaylı fotoğrafların asılları veya renkli fotokopileri.
Talep yazılarında, taşınmazların hangi amaçla kullanılmak üzere (satış, tahsis, kiralama v.b.) talep edildiği belirtilecektir.
Yukarıda belirtilen bilgi ve belgeler, Hazine taşınmazının değerlendirilmesine yönelik işlem, Defterdarlığın yetkisinde ise ilgili Defterdarlıkça Kültür ve Turizm Bakanlığı taşra teşkilatına; yetkinin Bakanlığımız merkez teşkilatına ait olması durumunda anılan Bakanlığa iletilmek üzere Bakanlığımıza (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) gönderilecektir.
4916 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde görüş verilmesi için belirlenen iki aylık süre, bu belgelerin Bakanlığımızca tamamlanarak Kültür ve Turizm Bakanlığına iletildiği tarihten itibaren geçerli olacaktır.
Ayrıca; meskun veya mücavir saha dışında yapılacak incelemeler için, araç temin edilmesi hususunda gereken titizliğin gösterilmesi gerekmektedir.
c) Hazineye ait taşınmazların değerlendirilmesine yönelik ifraz, tevhit, tespit, tescil, cins tashihi, yer gösterme ve aplikasyon işlemleri ile mahkeme kararlarının infazı sırasında ilgili kuruluşlarca İdareden herhangi bir ücret talep edilmeyecektir. Talep edilmesi durumunda, ilgili kurumlar nezdinde gerekli işlemler yapılmak üzere durum Bakanlığa intikal ettirilecektir.
ç) İhale komisyonları, gerektiğinde basın ve yayın organlarının satış işlemlerini izlemesi de dahil olmak üzere, ihalenin rekabet ve açıklık ilkelerine uygun şekilde yapılmasını sağlayan her türlü tedbiri alacaktır. Onaylanan ihale kararları, kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla internet aracılığı ile ayrıca yayınlanacaktır.
d) Hazineye ait taşınmazların satış ve devir işlemleri ve bu işlemler sırasında düzenlenen belgeler vergi, resim ve harçtan muaftır. Satışı yapılan taşınmazlar, satış tarihini takip eden yıldan itibaren beş yıl süre ile emlak vergisine tabi tutulmayacaktır.
e) İhaleden yasaklama kararı verilen kişiler, başkaları adına ihaleye giremeyecektir.
f) Türk vatandaşlığından kendi istekleri ile çıkmış olan kişiler, İçişleri Bakanlığı tarafından verilmiş ve kişinin vatandaşlık haklarından aynen yararlanmaya devam edeceklerine dair belgeyi ibraz etmeleri durumunda ihaleye katılabileceklerdir.
g) Tebliğin X uncu Bölümünde bahsedilen durumların tespit edilmesi halinde, tespit tarihinden (sözleşmenin feshini gerektiren durumlarda sözleşmenin feshi tarihinden) itibaren, bir ay içerisinde (Ek-22) de yer alan formun doldurularak Bakanlığa gönderilmesi gerekmektedir.
ğ) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği)[24] Özel çevre koruma bölgelerinde bulunan Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların Çevre ve Şehircilik Bakanlığına tahsisli olup olmadığına bakılmaksızın satışına ilişkin işlemler, bu Bakanlığın görüşleri alınmak suretiyle Bakanlığımızca yapılacaktır.
Ancak, özel çevre koruma bölgelerinde yer almakla birlikte, uygulama imar planları onaylanmış alandaki Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların satışına ilişkin işlemler, plan kararlarına uyulması şartıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görüşü alınmadan sonuçlandırılacaktır.”
h) ([25]) 4071 ve 4072 sayılı Kanunlara göre satılan taşınmazların satış bedeline ilişkin peşinatın tahsil edilmesinden sonra, (Ek-19) da yer alan form aylık olarak doldurulacak, il ve ilçe genelinde satılan taşınmazların adedi, yüzölçümü ve satış bedelinin toplamları ilde birleştirilmek suretiyle, ocak ve temmuz aylarında Bakanlığa tek liste halinde gönderilecektir.
ı) Bu Genel Tebliğde hüküm bulunmayan hallerde, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğe ve sair mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacaktır.
i) (Ek: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) Satışa çıkarılan taşınmazların Bakanlığın web sitesinde yayımlanan ihale ilanlarına; taşınmaz imarlı ise imar durum belgesinin, taşınmazın mülkiyet sınırlarının gösterildiği hava fotoğrafları/uydu görüntüleri ile taşınmaz ve çevresini gösterir zeminde çekilmiş fotoğraflarının eklenmesi gerekmektedir.
Geçici Madde 1 – (Ek: 08.04.2009 tarihli ve 27194 sayılı RG’de yayımlanan 322 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği ile)
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca, sit alanı ilan edilen taşınmazlar hakkında ilgili mevzuatı uyarınca malikleri adlarına düzenlenen belgelere ilişkin olarak aşağıdaki şekilde işlem yapılır.
Maliklerince, sit alanında kalması nedeniyle adlarına düzenlenen ve kullanılmayan veya kısmen kullanılan belgeler en geç 31/12/2011 tarihine kadar Hazineye ait taşınmazların satış ihalelerinde ödeme aracı olarak kabul edilecek, bu tarihten sonra ise kabul edilmeyecektir.
Belgenin işleme tabi tutulacağı tarihteki bedeli, belgede yazılı bedele kıymet takdir tarihinden itibaren kanuni faiz uygulanmak suretiyle tespit edilecektir.
Düzenlenen bu belgeler, satış gelirleri özel ödenek kaydedilen taşınmazlar için ödeme aracı olarak kullanılamayacaktır. Bu taşınmazların satış ihalelerine ilişkin şartname ve ilanlarında, bu belgelerin ödeme aracı olarak kullanılamayacağı belirtilecektir.
Satışı yapılan taşınmazın bedelinin belge ile ödenmek istenmesi halinde, ihale bedeline bakılmaksızın geçici ihale kararı onay için Bakanlığa gönderilecektir.
Taşınmaz satış şartnamesinde, isteklilerce ihale bedelinin belge ile ödenmek istenilmesi halinde, bu hususu bir dilekçe ile ihale komisyonuna bildirmesi gerektiği, belge ile ödeme talebinin daha sonra yapılması halinde talep hakkında herhangi bir işlem yapılmayacağı özel hüküm olarak belirtilecektir.”
Geçici Madde 2 – (Ek: 353 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) (1) 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine 3/7/2003 tarihli ve 4916 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrasındaki; “üzerinde en az yirmibeşmilyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında ve en az yüz kişi istihdam sağlayacak sınai yatırım yapacaklara,” hükmü ile bu hükmün 16/7/2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunla; “üzerinde en az onmilyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında ve en az elli kişi istihdam sağlayacak yatırım yapacaklara,” şeklinde değiştirilen ve 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanunla da yürürlükten kaldırılan hükmü uyarınca; 28/2/2009 tarihinden önce, üzerinde bu hükümlerde belirtilen şekilde yatırım yapılmak amacıyla 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden doğrudan Hazine taşınmazı satışı yapılan yatırımcılardan kendi kusuru dışında kamudan kaynaklanan veya mücbir sebeplerle süresi içerisinde taahhüt edilen yatırımı kısmen veya tamamen gerçekleştiremeyenlerden talepte bulunanlara; bu durumun belgelendirilmesi ve “bir defaya mahsus olmak üzere üç yıla kadar verilen ek süre sonunda yatırımın tamamlanarak faaliyete geçirilmemesi veya yeniden sunulan yatırım planına göre yatırımın her bir etabının zamanında tamamlanmaması halinde; satış bedelinin yüzde beşi bütçeye irat kaydedilmek, kalanı ise faizsiz olarak yatırımcıya iade edilmek suretiyle, harca esas değer üzerinden satılan taşınmazın yeniden tapuda Hazine adına resen tescil edileceğinin, bu durumda, yatırımcı tarafından herhangi bir hak, tazminat, alacak, gider ve masraf gibi taleplerde bulunulmayacağının ve dava açılmayacağının kabul ve taahhüt edildiğine” ilişkin taahhütnameyi Bakanlığa vermeleri halinde, yeni bir yatırım planının Bakanlığa sunulması ve bu planın Bakanlıkça uygun görülmesi kaydıyla, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla; henüz yatırıma başlayamayanlara yatırımın gerçekleştirilmesi, yatırıma başlamakla birlikte henüz tamamlayarak faaliyete geçiremeyenlere yatırımın tamamlanarak faaliyete geçirilmesi amaçlarıyla, Bakanlık tarafından bu madde uyarınca süre uzatımına ilişkin işlemin yapıldığı tarihten itibaren bir defaya mahsus olmak üzere üç yıla kadar ek süre verilebilir.”
XVI. YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENEL TEBLİĞLER VE GENELGELER
Aşağıdaki genel tebliğler ve genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır.
1. 37 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
2. 98 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
3. 150 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
4. 163 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
5. 173 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
6. 180 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
7. 183 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
8. 205 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
9. 206 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
10. 221 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
11. 240 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
12. 241 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
13. 254 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
14. 268 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
15. 274 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
16. 276 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
17. 278 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
18. 285 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
19. 286 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
20. 293 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği
21. 1994/02 sıra sayılı Genelge
22. 1995/08 sıra sayılı Genelge
23. 1995/09 sıra sayılı Genelge
24. 1996/04 sıra sayılı Genelgenin satışa ilişkin hükümleri
25. 1997/05 sıra sayılı Genelge
26. 2003/10 sıra sayılı Genelge
27. 2004/07 sıra sayılı Genelge
28. 2005/05 sıra sayılı Genelge
29. 2007/08 sıra sayılı Genelge
30. 2007/09 sıra sayılı Genelge
Tebliğ olunur. Tebliğin eklerini görmek için tıklayınız.
- Burada yer alan “Maliye Bakanlığını,” ibaresi “Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
- Değişiklikten önceki şekli: “c) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında bulunan taşınmazlar,” ↑
- Değişiklikten önceki şekli: “(2) 16/2/1995 tarihli ve 4070 sayılı Kanunun 5, 6 ve 7 nci maddelerine göre yapılacak doğrudan satışlar ile 29/6/2001 tarih ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin ( c ), ( d ), ( e ) ve ( g ) bentlerine göre yapılacak doğrudan satın alma talepleri yukarıda belirtilen parasal sınırlar göz önünde bulundurularak ilgili Valiliklerce (Defterdarlık), ( a ), ( b ), ( f ), ( h ) ve ( i ) bentleri ile ikinci ve diğer fıkralarına göre yapılacak doğrudan satın alma talepleri ise Bakanlıkça sonuçlandırılacaktır.” ↑
- Burada yer alan “29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun uygulanmasında esas alınan bina inşaat metrekare maliyet bedelleri” ibaresi “Bakanlıkça belirlenen yapı yaklaşık birim maliyetlerinden az olmamak üzere aşınma payı da” şeklinde değiştirilmiştir. ↑
- Değişiklikten önceki şekli: “(2) Bedel tespiti, zemin için bu Tebliğin IV üncü bölümünde belirtilen esaslara göre tespit edilen bedele, üzerindeki yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısımları için takdir edilen bedel ilave edilmek suretiyle yapılacaktır. Yapı ve tesislerin rayiç bedellerinin hesabında; Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca belirlenen yapı yaklaşık birim maliyetleri esas alınacak, eğer taşınmaz üzerinde turizm tesisi bulunuyor ise Türkiye Kalkınma Bankasınca belirlenen tesis türlerine göre alınacak yatak başı birim fiyatlarından da yararlanılacaktır. Yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmının hesabında ay kesirleri dikkate alınmayacaktır.” ↑
- Değişiklikten önceki şekli: “(2) (Değişik: 341 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği) Bedel tespiti; zemin için bu Genel Tebliğin IV üncü bölümünde belirtilen esaslara göre tespit edilen bedele, üzerindeki yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısımları için takdir edilen bedel ilave edilmek suretiyle yapılacaktır. Yapı ve tesislerin rayiç bedellerinin tespitinde; 1319 sayılı Kanunun uygulanmasında esas alınan bina inşaat metrekare maliyet bedelleri, eğer taşınmazın üzerinde turizm tesisi bulunuyor ise veya üzerinde turizm tesisi bulunan taşınmazlara ek alan olarak kullanılmak üzere sınırlı ayni hak tesis edilmiş ise, Türkiye Kalkınma Bankasınca belirlenen tesis türlerine göre alınacak yatak başı birim fiyatları da dikkate alınacaktır. Yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken kısmının hesabında ay kesirleri dikkate alınmayacaktır.” ↑
- Değişiklikten önceki şekli: “(6) Sınırlı Ayni Hak (irtifak) sözleşmesinde yer alan yükümlülüklerini yerine getirmeyen ve üzerindeki yapıyı projesine uygun olarak tamamlamayan hak lehtarlarının doğrudan satın alma talepleri değerlendirilmeyecektir.” ↑
- Değişiklikten önceki şekli: (1) Çeşitli nedenlerle hisseli hale gelmiş taşınmazlardaki Hazine hissesi, uygulama imar planı sınırları içinde dörtyüz, dışında ise dörtbin metrekareyi ve her iki durumda da taşınmazın yüzde kırk hissesini aşmamak kaydıyla talep sahibi hissedar veya hissedarlarına doğrudan satılabilecektir.” ↑
- Mülga bendin metni: “Üzerine en az onmilyon ABD Doları karşılığı Yeni Türk Lirası tutarında ve en az elli kişi istihdam sağlayacak yatırım gerçekleştireceklere,” ↑
- Mülga bendin metni:En Az Onmilyon ABD Doları Karşılığı Yeni Türk Lirası Tutarında ve En Az Elli Kişi İstihdam Sağlayacak Yatırımlar İçin Yapılacak Satışlar(1) Üzerine en az onmilyon ABD Doları karşılığı Yeni Türk Lirası tutarında ve en az elli kişi istihdam sağlayacak yatırım yapacak gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin satın alma talepleri, aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde harca esas değer üzerinden sonuçlandırılacaktır. Ancak, satışa konu taşınmazın üzerinde kamuya ait, ihtiyaç duyulmayan bina ve müştemilatının bulunması durumunda, bina ve müştemilatın değeri, bu Tebliğin IV üncü bölümünün (a) bendine göre belirlenecektir.(2) Yatırım talepleri;a) Yatırım tutarının talep edilen taşınmazın rayiç değerinin 3 katından az,b) Talep edilen taşınmazın imar planı içinde ancak, başka bir amaca ayrılmış,olması halinde değerlendirilmeyecektir.(3) Taşınmazın, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu çerçevesinde satışı talep edilmiş ise öncelikle ihaleye çıkarılacaktır.(4) Bu tür yatırımlarda birden fazla talep olması halinde, talep sahiplerinin mali yapıları (bilanço, gelir tablosu, yatırımın finansman tablosu), yatırımın toplam tutarı ve istihdam sayısı değerlendirmede esas alınacaktır. Yatırım tutarı ve istihdam sayısının aynı olması halinde ise müracaat tarihleri dikkate alınarak ilk müracaat sahibinin talebi değerlendirilecektir.(5) Hazineye ait taşınmazlar üzerinde bu tür yatırım yapacak gerçek veya tüzel kişilerin ilk müracaatları sırasında talep yazılarına eklenecek Yatırım Talep Formuna, yatırımı oluşturan her birimin fiyat tutarının hesap edilip belirtildiği yatırım miktarı ile yatırım türünü içeren avan proje eklenecektir. Yatırımın türü itibarıyla, ilgili kurum veya kuruluşlarca belirlenmiş birim maliyetler olması halinde, yatırım tutarının hesabında bu maliyetler dikkate alınacaktır.(6) Başvurular, örneği (Ek-14) da yer alan dilekçe ile taşınmazın bulunduğu yerdeki idareye veya Bakanlığa yapılabilecektir. Ayrıca, (Ek-14/A) da belirtilen bilgi ve belgeler ile (Ek-14/B) de yer alan Yatırım Bilgi Formu talep yazılarına eklenecektir.(7) Taşınmazın devrinden önce, örneği (Ek-15) de yer alan “Yatırım Taahhütnamesi” noter tasdikli ve iki nüsha olarak yatırımcı tarafından ilgili idareye verilecektir. Taahhütnamenin bir örneği dosyasında muhafaza edilecek, bir örneği de devir sırasında tapu sicil müdürlüğüne gönderilecektir. ↑
- Fıkranın değişiklikten önceki şekli: “(2) 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca yapılacak satış (Serbest Bölge ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri kurulmak üzere yapılacak satışlar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılacak satışlar hariç) işlemine konu taşınmaz ile ilgili olarak, “Bu taşınmaz, 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca projesine uygun olarak ……. faaliyeti yapılmak ve bu amaçta kullanılmak üzere satılmış olup, ipotek tesis edilemez ve teminat olarak gösterilemez. Öngörülen yatırım için belirlenen sürelerde yatırımın faaliyete geçirilmesi zorunludur. Projeye süresi içinde başlanmaması veya tamamlanmaması ya da satış amacı dışında kullanılması durumunda, taşınmaz Hazinece geri alınacak ve tahsil edilen satış bedelinin yüzde beşi mahrum kalınan gelire karşılık olarak bütçeye irat kaydedilecektir. Geriye kalan satış bedeli faizsiz olarak iade edilecektir. Taşınmaz üzerine ilgili tüzelkişilik tarafından yapılmış olan muhdesatlar için Hazineden herhangi bir hak veya tazminat talebinde bulunulmayacak ve taşınmaz genel hükümlere göre tahliye edilecektir. Projede öngörülen yatırım faaliyete geçmeden üçüncü kişilere hiç bir şekilde devredilemeyecektir.” şeklinde ilgililerinden noter tasdikli taahhütname alınması ve bu taahhütname hükümlerinin tapu kütüğünün beyanlar hanesine de işlenmesi, ferağ işlemi için ilgili tapu sicil müdürlüklerine yazılan yazılarda belirtilecektir.” ↑
- Burada yer alan “ve en az on milyon ABD Doları karşılığı Yeni Türk Lirası tutarında ve en az elli kişi istihdam sağlayacak yatırımlar” ibaresi 341 sayılı Genel Tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır. ↑
- Mülga bölümün metni: “4070 sayılı Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun Hükümlerine Göre Satış(1) 4707, 4916 ve 5228 sayılı Kanunlarla değişik 16/2/1995 tarihli ve 4070 sayılı Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin esas ve usuller aşağıda açıklanmıştır.a) Kanunun Amacı(1) 4070 sayılı Kanun, Hazineye ait tarım arazilerinin kullanıcılarına, kiracılarına, hissedarlarına ve taşınmazın bulunduğu köy veya belde ile sosyo-ekonomik ilişkisini kesmemiş olanlara satışına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.b) Kanun Kapsamında Kalan Taşınmazlar(1) Kanun kapsamına sadece Hazineye ait tarım arazileri girmektedir. Ancak, tapu kütüğündeki cinsi tarım arazisi olmamakla birlikte, imar ve ihya edilerek tarımsal nitelik kazandırılan ve tarımsal amaçla kullanılan taşlık, kayalık, çalılık vb. yerlerin de Kanun kapsamında değerlendirilmesi mümkündür.(2) 4070 sayılı Kanunda adı geçen tarım arazisi; “Toprak, topografya ve iklimsel özellikleri tarımsal üretim için uygun olup, hâlihazırda tarımsal üretim yapılan veya yapılmaya uygun olan veya imar, ihya, ıslah edilerek tarımsal üretim yapılmaya uygun hale dönüştürülebilen arazilerdir.”(3) Tarım arazisi olarak kullanılan taşınmazın bir kısmında konut, ahır ve kümes vb. yapıların bulunması halinde, burada esaslı unsur tarım arazisinin kullanılması olacağından, herhangi bir ifraz işlemi yapılmaksızın taşınmazın tümünün bu Kanun kapsamında değerlendirilmesi, tarım arazisi olarak kullanılan taşınmazın bir kısmında fabrika, işyeri, ticarethane, atölye, imalathane, depo, mandıra, besi çiftliği vb. bulunması halinde ise bu kısımların hak sahipleri tarafından ifraz ettirilmesinden sonra, tarımsal amaçla kullanılan kısmının bu Kanun kapsamında değerlendirilmesi, diğer kısımlarının ise 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre satışlarının yapılması sağlanacaktır.c) Kanun Kapsamında Kalmayan Taşınmazlar1) Kadastrosu yapılmamış olan yerler,(1) Kadastrosu yapılmamış olan yerler; 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu ya da bu Kanundan önceki mevzuat gereğince hiç çalışma yapılmamış olan köy ya da mahalle çalışma alanı içindeki yerler ile kadastro çalışmaları halen devam eden, tespit ve tahdit işlemleri tamamlanmadığı için askı ilanları yapılmamış olan yerlerdir.(2) 3402 sayılı Kadastro Kanunu çerçevesinde tespit ve tahdit işlemleri tamamlanarak, askıya çıkmış olan yerler, Kanunun başvuru süresi içinde askıya çıkma işleminin yapılmış olması şartıyla, 4070 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilir. Askı süresinin başvuru süresinden sonra bitmiş olması, Kanunun uygulanmasına engel teşkil etmez, ancak uygulama askı ilanının kesinleşmesinden sonra yapılır.(3) Kadastro gören yerlerden iken tescil harici bırakılan yerler ile Hazine veya şahıslar tarafından kadastro tespitine yapılan itiraz ve açılan davalar sonucu Hazine adına tescil edilecek taşınmazlar da bu Kanun kapsamında değerlendirilecektir.2) Kamu hizmetine tahsis edilmiş veya fiilen bu amaçla kullanılan taşınmazlar,3) Belediye imar planları sınırları içinde kalan alanlar ile büyükşehir belediyelerinin bulunduğu illerin, bu belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan yerler; Büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelerde 1/5000 ölçekli nazım imar planları sınırları içinde kalan yerler esas alınacaktır.4) Kamu kurum ve kuruluşlarının hazırladıkları planlarda tarım dışı kullanıma ayrılmış alanlar,5) Bir veya birbirine bitişik parsellerde yüzölçümü, sulu arazide en az altıyüz, kuru arazide en az ikibin dönüm olan ve ilgili kamu kuruluşlarınca ihtiyaç duyulan taşınmazlar,6) Deniz kıyı kenar çizgisine ikibin metre, tabiî ve sun’î göl kenar çizgisine beşyüz metreden az mesafede bulunan taşınmazlar,7) 6831 sayılı Orman Kanununa göre orman sayılan alanlar ile 17/10/1983 tarihli ve 2924 sayılı fKanun gereğince Çevre ve Orman Bakanlığı emrinde bulunan taşınmazlar,8) 2565 sayılı Askerî Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununa göre 1 inci derecede askerî yasak bölge kapsamına giren yerler,9) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında olan alanlar,10) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olup da Kültür ve Turizm Bakanlığınca satılmasına izin verilmeyen taşınmazlar,11) 1164 sayılı Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanun amaçlarında kullanılacak taşınmazlar,12) Maliye Bakanlığınca belirlenecek bölge, il ve ilçelerde bulunan taşınmazlar ile çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarının faaliyetlerinden doğan ihtiyaçlar ve zorunluluklar nedeniyle kapsam dışı tutulacak yerlerdeki taşınmazlar,(1) Bu kapsamda; Hatay ve Şanlıurfa İllerinin tamamı, Çanakkale İlinin Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri, Mersin İlinin Silifke İlçesinin Altınkum, Keban, Kurtuluş, Hasanaliler ve Cılbayır Köyleri, Siirt İlinin Kurtalan İlçesinin Yakıttepe ve Çalıdüzü Köyleri, Erzurum İlinin Horasan İlçesinin Muratbağı, Gerek Köyleri, Karaçoban İlçesinin Merkez, Binpınar Köyleri, Çat İlçesinin Tuzluca Mahallesi, Karaşeyh, Yarmak, Yukarı Çat Köyleri, Hınıs İlçesinin Kolhisar Mahallesi, Karabudak, Kızmusa Köyleri 4070 sayılı Kanunun uygulama alanı dışında tutulacaktır.13) 3202 sayılı Köye Yönelik Hizmetler Hakkında Kanunun 12 nci maddesi uyarınca toplulaştırma yapılan yerlerde bulunan taşınmazlar.ç) Başvuru Süresi(1) Bu Kanunun 5, 6, 7 ve 8 inci maddelerine göre taşınmaz satın almak isteyenlerin taleplerinin değerlendirilebilmesi için Kanunun müracaat tarihi olan 19/3/1995 ve 19/3/1997, 13/7/2001 ve 13/7/2003 ile 19/7/2003 ve 19/7/2006 tarihleri arasında ilgili defterdarlık veya malmüdürlüğüne başvuruda bulunmuş olmaları gerekmektedir.d) Satış Yöntemleri1) Doğrudan Satış(1) Doğrudan satış yöntemi, Hazineye ait tarım arazilerinin hissedarlarına, topraksız ya da yeterli toprağı olmayan kiracılarına veya kullanıcılarına satışında uygulanacaktır.(2) 4916 sayılı Kanun ile 4070 sayılı Kanunda belirtilen sulu arazide kırk dönüm, kuru arazide yüz dönüm sınırlaması kaldırıldığından, daha önce bu miktar sınırlaması nedeniyle kullandıkları arazinin tamamını doğrudan veya ihale ile satın alamayan kişilerin başvuru süresi içerisinde talepte bulunmuş olmaları halinde, talepleri değerlendirilebilecektir.1.1 – Öngörülen Koşul(1) Hazineye ait tarım arazilerinin Kanunun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre kiracılarına, hissedarlarına ve tarımsal amaçla kullanıcılarına doğrudan satılabilmesi için; bu kişilerin birikmiş kira ve ecrimisil borçlarının asıllarını yüzde yirmi fazlası ile ödemeleri gerekmektedir. Bu şekilde ödeme yapıldığı takdirde ayrıca gecikme zammı ve faiz tahsil edilmeyecektir.1.2 – Doğrudan Satış Yapılabilecek Kişiler1.2.1 – Kiracılara Satış(1) 4070 sayılı Kanunun 5 inci maddesine göre, topraksız ve yeterli toprağı olmaması nedeni ile 31/12/2002 tarihinden önce 6/10/1994 tarih ve mülga 198 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği uyarınca kendilerine Hazineye ait tarım arazisi kiraya verilen ve 31/12/2002 tarihi itibariyle kiracılık sıfatı devam eden kiracılara, başvurmaları durumunda rayiç bedel üzerinden doğrudan satış yapılabilecektir. Topraksız ve yeterli toprağı olmaması nedeni ile kiracı olanlara doğrudan satışta, bu taşınmazların 31/12/2002 tarihinden önce beş yıl süre ile kullanım şartı aranmayacaktır.1.2.2 – Hissedarlara Satış(1) Kanunun 6 ncı maddesine göre, Hazinenin tarım arazilerindeki hissesi, diğer hissedarlara rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir.(2) Hisseli taşınmazın, hissedarların dışında kiracı veya başka bir şahıs tarafından kullanılması halinde, öncelik hissedarlara tanınacaktır. Hissedarlar tarafından satın alınmaması halinde, taşınmaz hak sahibi kiracıya veya kullanan şahsa satılabilecektir.(3) Taşınmazın birden fazla hissedarının bulunması durumunda, Hazinenin sahip olduğu hisse miktarına ilişkin bu Tebliğin XI-B/1-c bölümünde belirtilen sınırlamalar dikkate alınmaksızın başvuruda bulunan hissedarlara hisseleri oranında satılacaktır. Kalan Hazine hissesinin satışı, hissedarlar arasında eşitsizlik yaratmamak bakımından Kanunun öngördüğü başvuru süresi bittikten sonra başvuruda bulunan hissedarlara hisseleri oranında yapılacaktır. Ancak, diğer hissedarlar kendisine düşen Hazine hissesini almak istemediklerini noter onaylı belge ile bildirmeleri halinde, bu süre beklenmeksizin Hazine hissesi yine hisseleri oranında diğer hissedarlara satılabilecektir.1.2.3 – Tarımsal Amaçla Kullananlara Satış(1) Hazineye ait tarım arazilerinin kullanıcılarına doğrudan satılabilmesi için bu taşınmazların 31/12/2002 tarihinden önce beş yıl süre ile fiilen tarımsal amaçla kullanıldığının İdarece belirlenmiş olması ve taşınmazın halen tarımsal amaçla kullanılması gerekmektedir.(2) Mülga 198 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği dışında kendilerine Hazineye ait tarım arazisi kiraya verilen ve 31/12/2002 tarihi itibariyle kiracılık sıfatı devam eden kiracıların talepleri, kullanıcı olarak değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.(3) Taşınmazların 31/12/2002 tarihinden önce beş yıl süre ile fiilen tarımsal amaçla kullanıldığının belirlenmesi, millî emlâk veya muhakemat kayıtlarındaki birbirini doğrulayan bilgi veya belgeler (taşınmazın dosyasındaki tespit tutanağı, ecrimisil ihbarnamesi, mahkeme kayıtları, idari yoldan tahliye kayıtları, muhtar ve bilirkişi yazılı beyanları, ecrimisil tahsilat makbuzları, taşınmazın dosyasındaki kadastro veya tapulama tutanağı, tapu kütüğündeki şerhler gibi) üzerinden yapılacaktır.(4) Milli Emlak Servislerince, 31/12/2002 tarihinden önceki tarımsal amaçla kullanımın tespitinin bu tarihten sonra da yapılması mümkündür. Bu tarihten sonra yapılacak tespitte, taşınmazın 31/12/2002 tarihinden önce kullanıldığının, sadece muhtar ve bilirkişi beyanları ile belirlenmesi halinde, herhangi bir itiraza mahal vermeyecek şekilde taşınmazın mahallinde ve köyde yaşayan bilirkişilerden detaylı şekilde araştırma yapılarak kullanımın tespit edilmesi gerekmektedir.(5) Hazineye ait bir parselin tamamının birden fazla şahıs tarafından kullanılması halinde, parsel fiilî kullanım durumuna göre ifraz edildikten sonra satılacaktır. Ancak, kullananlar kendi aralarında anlaştıkları takdirde parselin tamamının hisseli olarak satılması da mümkündür. Hazineye ait parselin bir kısmının kullanılması halinde, kullanılmayan kısmın Hazinece müstakil olarak değerlendirilmesi mümkün ise veya ifrazında Hazine yararı varsa bu kısmın ifrazı yapılacak, aksi takdirde parselin tamamı satışa sunulacaktır.(6) Taşınmazın doğrudan satışının yapılamaması halinde, öncelikle bu Kanuna göre ihaleye çıkartılacak, satılmadığı takdirde ise genel hükümlere göre satışı değerlendirilecektir.1.2.4 – Mülga 766 sayılı Kanunun 37 nci Maddesi Gereğince Tapuda Adına Şerh Bulunanlara Satış(1) 4070 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince, Hazineye ait taşınmazlardan, mülga 28/6/1966 tarihli ve 766 sayılı Kanunun 37 nci maddesine göre üzerine şerh konulmuş ve 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kanunun 46 ncı maddesi kapsamında ilgililerince talep ve dava edilmemiş olanlar ile davaları devam edenlerden davadan vazgeçenlere, tapuda adına şerh bulunanlara veya bunların kanuni mirasçılarına, 31/12/2002 tarihinden önce 5 yıl süre ile fiilen tarımsal amaçla kullanılması ve bu hususun idarece belirlenmesi şartına bağlı olmaksızın, doğrudan satılabilecektir. Şerhlere ilişkin olarak 11/2/1989 tarih ve 151 sıra numaralı Milli Emlak Genel Tebliğinin II/C-a bölümünde yer alan açıklamalar dikkate alınacaktır.(2) Bu taşınmazlar üzerindeki şerhlerin, taşınmazın hak sahipleri tarafından başvuru süresi içerisinde satın alınmak üzere talep edilmemesi veya talep edilip de üzerlerine düşen yükümlülükleri yerine getirmemeleri nedeniyle satılamaması halinde, tapu idarelerince resen kaldırılması sağlanacaktır.2) İhale Yolu İle Satış(1) 4070 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre ihale yolu ile satış, Hazineye ait tarım arazilerini kullananlardan, doğrudan satış yönteminden yararlanamayacak durumda olup da, Kanunda belirtilen diğer şartları taşıyanlara yapılan satışlarda uygulanacaktır.(2) Bu satış, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununda öngörülen satıştan, ihaleye katılım ve ilan yönünden farklıdır. İhale yöntemi ile satılacak tarım arazilerinin, doğrudan satıştan farklı olarak, köy veya belde sınırları içinde olması gerekmektedir. Bu nedenle il veya ilçe belediye sınırları içinde kalan tarım arazilerinin satışında 8 inci madde hükümleri uygulanmayacaktır.2.1 – İhalelere Katılabilecek Kişiler(1) 4070 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre tarım arazilerinin satışı ile ilgili ihalelere;a) Taşınmazın bulunduğu köy veya belde nüfusuna kayıtlı ve o köy veya beldede oturmakta olan, veyab) 31/12/2002 tarihinden önce o köy veya beldede bir taşınmazı malik veya zilyet olarak tasarruf eden,gerçek kişiler katılabileceklerdir.2.2 – İhale Yolu İle Yapılan Satışlarda İlan(1) Tarım arazilerinin satışına ait ilan, köy veya belde muhtarlıklarına bildirilerek, köyde alışılmış usullere göre duyurularak yapılacaktır. Gerekli görülen durumlarda, bunlara ek olarak belirlenecek başka yollarla da ilan yapılabilecektir.2.3 – Geçici Teminat(1) 4706 sayılı Kanunun 7/A maddesi genel hüküm niteliğinde olduğundan, 4070 sayılı Kanuna göre ihale yoluyla yapılacak satışlarda, ihale yetkilisinin onayı ile tahmin edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere yüzde otuzuna kadar geçici teminat alınabilecektir. Alınan geçici teminatın peşin satışlarda ihale bedelinin ödenmesinden, taksitli satışlarda ise peşinat tutarının ödenmesinden sonra iade edilmesi gerekmektedir.2.4 – Öncelikli Alım Hakkı(1) Kanunun 8 inci maddesi hükmüne göre; 31/12/2002 tarihinden önce Hazineye ait tarım arazilerini kullananlardan, doğrudan satış hakkından yararlanamamış olanlar veya bunların kanuni mirasçıları taşınmazı fiilen kullanmaları ve bu hususun İdarece belirlenmiş olması koşuluyla, ihale yoluyla satışa çıkarılan tarım arazilerini öncelikli alım hakkına sahiptirler.(2) 4070 sayılı Kanunun 9 ve geçici 2 nci maddeleri uyarınca tarım arazilerinin satışı sırasında öncelikli alım hakkının kullanılabilmesi için, hak sahibi kişinin başvuru süresi içinde, ilgili defterdarlık veya malmüdürlüğüne müracaat etmiş olması gerekmektedir.(3) Kanuni mirasçılardan birinin öncelikli alım hakkından faydalanmak üzere başvurusu, taşınmazın satışa çıkarılması için yeterli olup, ihaleye çıkılmadan önce taşınmazın hangi kanuni mirasçılar tarafından fiilen kullanıldığı idarece tespit edilerek, öncelikli alım hakkına sahip kanuni mirasçılar belirlenecektir. İhaleye ilişkin bilgiler, ihale yapılmadan önce öncelikli alım hakkına sahip kanuni mirasçılara yazı ile bildirilerek, ihaleye iştirak etmeleri istenecektir.(4) Öncelikli alım hakkı olan kişiler ihaleye katılsın veya katılmasın, ihale; ihale yetkilisince onaylanmadan önce kendilerine yedi gün içinde yapılacak tebligat üzerine, onbeş gün içinde ihale bedelinin tamamını veya en az dörtte birini yatırmaları, kalan tutarı ise peşinatın ödenmesini izleyen en çok iki yıl içinde taksitle ödeyeceklerini örneği (Ek- 16) da yer alan “4070 Sayılı Kanun Uyarınca Taksitle Satışı Yapılan Hazine Taşınmazlarına Ait Satış Sözleşmesi” ile taahhüt etmeleri halinde, ihale öncelikli alım hakkı sahibine, öncelikli alım hakkı sahibinin birden fazla olması halinde ise satış veraset ilamında gösterilen hisseleri oranında yapılacak ve bu durum üzerinde ihale kalan istekliye bildirilecektir.(5) Öncelikli alım hakkı sahibi, bu süre içinde üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmez ise üzerinde ihale kalan istekliye 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre tebligat yapılarak işlemler tamamlanacaktır.(6) İhalede istekli bulunmadığı takdirde, ikinci ve izleyen ihalelerde öncelikli alım hakkı kullandırılmayacaktır.(7) Örnek: 10.000 m2 Hazineye ait taşınmazı 25/9/1999 tarihinden itibaren kullanan kişi, 31/12/2002 tarihinden sonra vefat etmiştir. Bu kişinin dört kanuni mirasçısı olup, her birinin hisse oranı eşittir. Kanuni mirasçılardan biri 5/8/2003 tarihinde Kanundan faydalanmak üzere başvurmuştur. Taşınmazı üç mirasçı fiilen kullanmaktadır.(8) İdare öncelikle, veraset ilamında gösterilen öncelikli alım hakkına sahip kanuni mirasçılardan hangisinin o taşınmazı fiilen kullandığını tespit edecektir. İdarece yapılan tespitte, taşınmazın üç mirasçı tarafından fiilen kullanıldığı anlaşılmıştır. İdare, ihale işlemlerini tamamlayarak, ihale gün ve saatini öncelikli alım hakkına sahip üç mirasçıya bildirecek ve yapılacak ihaleye iştirak etmelerini isteyecektir.(9) İhale yapılmış ve ihaleye iki mirasçı katıldığı halde, ihale başka bir şahıs üzerinde kalmış ise idarece, ihaleye katılıp katılmadıklarına bakılmaksızın öncelikli alım hakkı sahibi kanuni mirasçıların üçüne, bu hakkın kullanılabilmesi bakımından onbeş gün içinde ihale bedelinin tamamını veya en az dörtte birini yatırmaları, kalan tutarı ise peşinatın ödenmesini izleyen en çok iki yıl içinde taksitle ödeyeceklerini 4070 Sayılı Kanun Uyarınca Taksitle Satışı Yapılan Hazine Taşınmazlarına Ait Satış Sözleşmesi ile taahhüt etmelerine ilişkin tebligat yapılacaktır. Yapılan tebligata iki mirasçı icabet etmiştir. Bu durumda iki mirasçıya veraset ilamında gösterilen hisselerine, diğer mirasçıların hisseleri de eklenmek suretiyle bulunacak hisseleri oranında satış yapılacaktır. Örneğimizde, taşınmaz 10.000 m2 ve hisse oranları eşit olduğundan her bir mirasçı, 5.000 m2 satın alabilecektir.e) Satış Bedelinin Tespiti, Tahsili, Tescil ve Taksitle Ödeme(1) 4070 sayılı Kanuna göre yapılacak olan satış işlemlerinde; taşınmazın satış bedeli bu tebliğin IV üncü bölümünde belirtilen esaslar göz önünde bulundurularak tespit edilecektir.(2) 4070 sayılı Kanuna göre yapılacak satışlarda satış bedeli peşin ödenebileceği gibi taksitle de ödenebilir. Taksitli satışlarda satış bedeli, herhangi bir parasal sınıra tabi olmaksızın ve faizsiz olarak en az dörtte biri peşin, kalanı en fazla iki yıl içinde faizsiz olarak eşit taksitle ödenecektir. İlk taksit, peşinatın ödenmesinden sonra altı ay içinde kalan taksitler ise ilk taksidi takip eden en fazla üçer aylık dönemler halinde tahsil edilebilecektir.(3) Satış bedelinin taksitle ödenmesinin talep edilmesi ve üst üste iki taksitin vadesinde ödenmemesi halinde, idarece, alıcıya borcunu onbeş gün içerisinde ödemesi, ödenmeyen taksitlerin vade tarihleri ile tahsil tarihine kadar geçen süre için kanuni faiz uygulanacağı, borcunu bu süre içinde hesaplanacak faizi ile birlikte ödememesi durumunda, sözleşmenin feshedileceğini bildirecektir. Tebligata rağmen borcun ödenmemesi halinde, taşınmaz Hazine mülkiyetinde ise sözleşme feshedilerek, ihale ile yapılan satışlarda geçici teminat olarak belirlenmiş tutar, doğrudan satışlarda ise satış bedelinin yüzde onu, bütçeye irat kaydedilecek ve satış bedeli olarak tahsil edilen tutarlardan mahsup edilerek kalanı faizsiz olarak alıcıya aynen iade edilecektir. Taşınmaz, banka teminat mektubu veya ipotek tesis edilerek alıcı adına tescil edilmiş ise teminat mektubu veya ipotek paraya çevrilerek, kalan borç tahsil edilecektir.(4) Satış bedelinin taksitle ödenmesi halinde, müşteri ile idare arasında örneği (Ek-16) de yer alan sözleşme düzenlenecektir. Sözleşmenin noter tarafından tasdikine gerek bulunmamaktadır. Düzenlenen sözleşmenin bir örneği müşteriye verilecektir.(5) Taşınmazın bedelinin tamamı ödenmeden tapuda ferağ verilmeyecek ancak, taksitli satışlarda, taksit tutarlarını karşılayacak miktarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu verilmesi veya ipotek tesis edilmesi durumunda idarenin örneği (Ek-17/A-B) de yer alan yazılı istemi ile tescil işleminin yapılması bildirilecektir.(6) İpotek tesis edilen taşınmazların başkasına devredilmesi halinde bu Tebliğin IX uncu bölümünde belirtilen hususlara göre işlem yapılacaktır.f) Tarım Dışı Kullanımın Yasaklanması(1) 4070 sayılı Kanuna göre gerek doğrudan, gerekse ihale ile satılan tarım arazileri, on yıl süre ile tarım dışı amaçlarla kullanılamayacaktır. Bu husus tapu kütüğünün beyanlar hanesine yazılacaktır. Bu süre sonunda tarım dışı amaçla kullanım Tarım ve Köyişleri Bakanlığından alınacak izne tabi olacaktır.(2) Satış işleminin tamamlanmasından sonra tapu sicil müdürlüğüne örneği (Ek-17/A-B) de yer alan yazı yazılarak, taşınmazın müşteri adına tescili ile belirtilen beyanın konulması istenecektir. Beyan, taşınmazın tarım dışı amaçla kullanılmamasına yönelik olup, tarımsal amaçlarla kullanılmak üzere mülkiyetin devrine engel teşkil etmemektedir.g) 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun Uygulanacağı Haller(1) 4070 sayılı Kanun kapsamına giren arazilerin gerek doğrudan, gerekse ihale yolu ile satışında öncelikle bu Kanunda yer alan hükümler uygulanacak, hüküm bulunmayan hallerde ise 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanacaktır.ğ) Yetki Devri(1) 4070 sayılı Kanuna göre hak sahiplerine doğrudan veya ihale yoluyla yapılacak satışlarda, bu tebliğin III. Satışa Çıkarma Yetkisi ve VIII. İhale Onayına Yetkili Merciler başlıklı bölümünde belirtilen esaslar dahilinde yetki devri yapılmıştır.(2) 4070 sayılı Kanuna göre Bakanlığa gönderilecek satış izni veya ihale onay taleplerine ilişkin yazılara; örneği (Ek-18) de yer alan “4070 Sayılı Kanuna Göre Düzenlenen Taşınmaz Bilgi Formu”, kıymet takdir kararı ile hak sahipliğinin tespitine yönelik her türlü bilgi ve belgelerin (tespit tutanağı, ecrimisil ihbarnamesi, mahkeme kayıtları, idari yoldan tahliye kayıtları, muhtar ve bilirkişi yazılı beyanları, ecrimisil tahsilat makbuzları, taşınmazın kadastro veya tapulama tutanağı, tapu kütüğündeki beyanlar gibi) eklenmesi gerekmektedir.h) Diğer Hususlar(1) 4070 sayılı Kanuna göre yapılacak satış işlemlerinde, ayrıca aşağıda belirtilen hususlara da uyulması gerekmektedir.1) 5216 sayılı Kanun gereğince, büyükşehir belediyeleri mücavir alan ve belediye sınırları içerisinde kalan yerlerde bulunan taşınmazlar hakkında, 5216 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 23/7/2004 tarihine kadar, 4070 sayılı Kanuna göre müracaat süresi içinde yapılan başvuruların değerlendirilmesi, bu tarihten sonra yapılan başvuruların ise reddedilmesi gerekmektedir.2) 4070 sayılı Kanun uygulaması, 3083 sayılı Kanun kapsamında tarım reformu uygulama alanı ilan edilmiş yerlerde ilgili Tarım Reformu Bölge Müdürlüklerinden köy ve parsel bazında uygun görüş alınarak sonuçlandırılacaktır.3) Mülga 216 sıra sayılı Genel Tebliğ çerçevesinde, uygulama kapsamı dışında olması nedeniyle reddedilen başvuruların resen dikkate alınarak yeniden değerlendirilmesi, mülga 216 sıra sayılı Genel Tebliğ kapsamında olmamakla birlikte 286 sıra sayılı Genel Tebliğ ile 4070 sayılı Kanunun uygulama alanı dışına çıkarılan yerlerde 10/11/2004 tarihinden önce yapılmış başvuruların değerlendirilmesi, bu tarihten sonra yapılacak başvuruların ise reddedilmesi gerekmektedir.4) İfraz işlemleri; Tescile Konu Olan Harita ve Planlar Yönetmeliğine uygun olarak yapılacak haritalara göre yapılır.4070 sayılı Kanuna göre yapılacak ifrazlarda, 3194 sayılı İmar Kanunu ve Uygulama Yönetmelikleri hükümleri uygulanmayacaktır.5) Bu Kanununa göre süresi içerisinde başvuran talep sahiplerinin hak sahibi olduklarının idarece belirlenmesi üzerine, taşınmazın satın alınması yönünde yapılacak tebligatta bu haktan yararlanmak üzere 30 gün içerisinde idareye başvurulması, aksi takdirde bu Kanun hükümlerine göre ihale suretiyle satış yapılacağı belirtilecektir. ↑
- Değişiklikten önceki şekli: “(3) Satış talepleri parasal sınırlara bakılmaksızın Bakanlıkça değerlendirilecektir. Bu nedenle satışı talep edilen taşınmazlara ilişkin bu tebliğin VII nci bölümünde belirtilen bilgi ve belgeler ile ilgili kurumca onaylanmış Organize Sanayi Bölgesinin sınırlarını gösteren ve üzerinde talep konusu taşınmazların mülkiyet sınırları işaretlenmiş ve onaylanmış kroki talep yazısı ve eklerine ilave edilerek valilik (defterdarlık) görüşü ile birlikte Bakanlığa gönderilecektir.” ↑
- Değişiklikten öneki şekli: “b) 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun, 3/12/2003 tarih ve 5005 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile değişik 51 inci maddesi,” ↑
- Mülga bendin metni: “d) 19/11/2003 tarihli ve 5003 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünce Yapılacak Bölünmüş Yol İnşasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Kanun, 5279 ve 5437 Kanunlar ile 26/12/2006 tarih ve 5565 sayılı 2007 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 11 inci maddesinin 5 inci fıkrası,” ↑
- Değişiklikten öneki şekli: “(3) 189 sayılı Kanuna göre yapılacak satış işlemleri bu tebliğin III üncü bölümünde Valiliklere (Defterdarlık) devredilen yetki çerçevesinde, diğer Kanunlara göre yapılacak satış işlemleri ise Bakanlıkça yürütülecektir.” ↑
- Değişiklikten öneki şekli: “(1) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen Hazineye ait taşınmazlardan, 31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlar; öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devredilebilecektir.” ↑
- Değişiklikten öneki şekli: “(1) Öncelikle talep konusu taşınmazın belediyeye devredilebilecek yerlerden olup olmadığı, taşınmazın belediyeye devrinde sakınca olmaması halinde ise belediyece verilen belgelerin eksik veya devre konu taşınmazın üzerindeki yapı/yapılara ait olup olmadığı hususları incelenecektir.” ↑
- Fıkranın değişiklikten önceki şekli: “(2) Taşınmazların belediyeye devri sırasında, devredilen taşınmazların tapu kütüğünün beyanlar hanesine örneği (Ek- 24) de yer alan yazı ile, haczedilemeyeceğine, üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemeyeceğine, devredilen taşınmazların, belediyece satışı halinde, satış bedelinin tamamı tahsil edilmeden alıcısı adına tapuda devir işleminin yapılamayacağına, taşınmazın belediye adına tapuya tescil edildiği tarihten itibaren üç yıl içinde satılamadığı takdirde, belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına resen tescil edileceğine dair şerh konulacaktır.” ↑
- Değişiklikten öneki şekli: “(3) Belediyece yapılacak satışlarda satış bedeli, en az dörtte biri peşin ödenmek üzere, üç yıla kadar taksitlendirilebilecektir. Taksit tutarlarına kanuni faiz oranının yarısı uygulanacaktır. Üç yılı aşmamak üzere taksit süresi ve sayısı ile taksitlendirme alt sınırını belirlemeye ilgili belediyeler yetkilidir.” ↑
- 4. bent 341 sayılı GT ile eklenmiş, mevcut 4. bent, 5. bent olarak teselsül ettirilmiştir. ↑
- Yürürlükten kaldırılan bölümün tam metni: 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca, sit alanı ilan edilmiş ve onanlı koruma amaçlı imar planında kesin inşaat yasağı getirilmiş arsa ve arazilerin, Hazineye ait taşınmazlarla değiştirilmesi işlemlerinde, taşınmaz maliklerinin kabul etmeleri halinde, Hazineye ait taşınmazların satış işlemlerinde ödeme aracı olarak kabul edilmek üzere, taşınmazın bedelini gösteren bir belge verilir.(2) Belge düzenlenmeden önce, taşınmaz için tespit edilen bedel, taşınmaz maliklerine bildirilir ve itirazlarının olmaması halinde, bedelin kabul edildiğine ve itirazlarının bulunmadığına dair noter tasdikli belge istenilir.(3) Belgenin işleme tabi tutulacağı tarihteki bedeli, belgede yazılı bedele kıymet takdir tarihinden itibaren kanuni faiz uygulanmak suretiyle tespit edilir.(4) Ancak; 3573 sayılı Kanun hükümleri gereğince Devletçe dağıtımı yapılan taşınmazlardan sit alanı olarak belirlenmiş taşınmazların ilk malikleri ile mirasçılarına, tapu kayıtlarında halen 3573 sayılı Kanun kapsamında kaldığına dair şerh bulunan taşınmazları satın alanlara ve 383 sayılı KHK hükümleri gereğince Bakanlar Kurulu tarafından ilan edilen özel çevre koruma bölgelerindeki 1. derece doğal sit alanı olarak belirlenmiş taşınmazların maliklerine ve bu tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra tapu kaydında sit alanında kaldığına dair şerh konulan taşınmazları şerh tarihinden sonra satın alanlara belge düzenlenemez.(5) Buna göre;a) 1/1000 ölçekli onanlı koruma amaçlı imar planında kesin inşaat yasağı getirilen I. ve II. derece arkeolojik ve I. derece doğal sit alanında taşınmazı bulunan maliklerin istemeleri halinde, Bakanlığımızca düzenlenen ve taşınmazın bedelini gösteren örneği (Ek-26) da yer alan belge verilecektir.4916 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 19/7/2003 tarihinden önce Kültür ve Turizm Bakanlığınca takas programına alınan, ancak belge düzenlenmemiş taşınmazlar için 1/1000 ölçekli onanlı koruma amaçlı imar planı yapılmadan belge düzenlenemeyecektir.b) I. derece doğal ve I. ve II. derece arkeolojik sit alanında kalan taşınmazlardan 1/1000 ölçekli onanlı koruma amaçlı imar planlarında kesin inşaat yasağı getirilmemiş olanlar için belge düzenlenmeyecektir.c) Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunma alanlarında kalan taşınmazlardan; imar planında meydan, yol, park, yeşil alan, otopark, toplu taşıma istasyonu ve terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış olanların ilgili belediyelerce, sair kamu kurum ve kuruluşlarının bakım ve onarımı ile görevli oldukları veya kullandıkları taşınmazların ise ilgili kurum ve kuruluşlarca kamulaştırılması gerektiğinden, bu taşınmazlar için belge düzenlenmeyecektir. Benzer şekilde, kıyıda kalan taşınmazlar için de belge düzenlenmeyecek ve trampa yapılmayacaktır.ç) Hazineye ait taşınmazların satış ihalelerine katılan ve adına geçici satış ihalesi yapılan belge sahipleri, bu belgeyi ihale bedelinin ödenmesinde, ödeme aracı olarak kullanabileceklerdir.d) Kültür ve Turizm Bakanlığınca takas programına alınarak belgeleri Bakanlığımıza gönderilen taşınmazlar için 2886 sayılı Kanunun 9 ve 13 üncü maddelerine göre kıymet takdiri yapılacaktır. Kıymet takdirinde, taşınmazın sit alanı ilan edilmemiş hali dikkate alınacaktır.e) Düzenlenen bu belgeler, satış gelirleri özel ödenek kaydedilen taşınmazlar için ödeme aracı olarak kullanılamayacaktır. Bu taşınmazların satış ihalelerine ilişkin şartname ve ilanlarında, bu belgelerin ödeme aracı olarak kullanılamayacağı belirtilecektir.f) Satışı yapılan taşınmazın bedelinin belge ile ödenmek istenmesi halinde, ihale bedeline bakılmaksızın geçici ihale kararı onay için Bakanlığa gönderilecektir.g) Taşınmaz satış şartnamesinde, isteklilerce ihale bedelinin belge ile karşılanmasının istenilmesi halinde, bu hususu bir dilekçe ile ihale komisyonuna bildirmesi gerektiği, belge ile ödeme talebinin daha sonra yapılması halinde talep hakkında herhangi bir işlem yapılmayacağı özel hüküm olarak belirtilecektir. ↑
- Değişiklikten önceki şekli: “ğ) Özel çevre koruma bölgelerinde bulunan Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığına tahsisli olup olmadığına bakılmaksızın satışına ilişkin işlemler, Başkanlığın görüşleri alınmak suretiyle Bakanlığımızca yapılacaktır.Ancak, özel çevre koruma bölgelerinde yer almakla birlikte, uygulama imar planları onaylanmış alandaki Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların satışına ilişkin işlemler, plan kararlarına uyulması şartıyla Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığının görüşü alınmadan sonuçlandırılacaktır.” ↑
Burada yer alan “4070” ibaresi 355 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği ile yürürlükten kaldırımıştır. ↑