Milli Emlak İçin Neler Değişti ve Neler Olacak.
Bazı alanların, Marmara Denizi ve Adalar Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak ilan edilmesine ilişkin; 04.11.2021 tarih 4758 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 05.11.2021 tarih ve 31650 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Bu tarihten sonra, Marmara Denizine sınır olan İstanbul, Kocaeli, Yalova, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ illerinin bu alana ait sınırları içerisindeki Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki tescilsiz yerlere ait iş ve işlemlerden Milli Emlak birimlerince kullanılan bir çok görev ve yetkiler ortadan kalkmış ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğüne bağlı illerdeki Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü bünyesindeki Tabiat Varlıklarını Koruma İşlerinden Sorumlu Şube Müdürlüğüne geçmiştir.
Bunlarla ilgili mevzuatın neler olduğuna bakalım.
A) 383 Sayılı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname;
-2. Maddesinde, Cumhurbaşkanınca ilan edilen ve ilan edilecek “Özel Çevre Koruma Bölgeleri” hakkında bu Kanun Hükmünde Kararnamenin hükümleri uygulanacağı, Bölgede yapılan tahsisler, verilmiş ön izinler ile mevcut her ölçekteki plan kararları konusunda anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin ilgili hükümleri uygulanacağı belirtilmiştir.
-10. maddesinde Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak ilan edilen alanlardaki Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve bu yerler için gerekli görülen hallerde kullanma izni verilmesi, işletilmesi, işlettirilmesi ve diğer tasarruf haklarının Başkanlığa ait olduğu, belirtilmiştir. *
*(644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye 648 sayılı KHK ile eklenen Ek Madde 1 ile 383 sayılı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı kapatılmış, 383 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen iş ve işlemler, Bakan tarafından uygun görülen Çevre ve Şehircilik Bakanlığının birimlerince yürütüleceği hüküm altına alınmış, son olarak 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile aşağıda belirtilen idareye bu görevler verilmiştir.)
B) 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi;
-Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Bölümünün Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünün görevlerinin yer aldığı 109. Maddesinin 1. Fıkrasının (e) bendinde; Tabiat varlıkları ve doğal sit alanları ile özel çevre koruma bölgelerine ilişkin olarak; hâlihazır haritaları aldırmak, gerekli görülen projeleri yapmak, yaptırmak ve onaylamak, her türlü araştırma ve inceleme yapmak, yaptırmak, izlemek, eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yürütmek, kullanım yasağı getirilen alanların kamulaştırma veya benzer yollarla kamunun eline geçirilmesini sağlamak, kontrol ve denetim yapmak, gerekli görülen alanların korunması ve kirliliğin önlenmesi amacıyla yatırım yapmak veya ilgili idarelerin yatırım projelerini desteklemek, bu alan ve bölgelerde Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlere ilişkin her türlü tasarrufta bulunmak, işletmek, işlettirmek ve kullanım izinlerini vermek, korunan alanlara ilişkin insan ve finansman kaynağı sağlamak, olduğu görevleri verilmiştir.
C-Tabiat Varlıkları Ve Doğal Sit Alanları İle Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Bulunan Devletin Hüküm Ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin İdaresi Hakkında Yönetmelik;
-2. Maddesinde, yönetmeliğin, sınırları kesin olarak belirlenmiş olan tabiat varlıkları ve doğal sit alanları ile özel çevre koruma bölgelerinde yer alan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri kapsadığı,
– 4. Maddesinde, Özel çevre koruma bölgesinin, Ülke ve dünya ölçeğinde ekolojik önemi haiz, çevre kirlenmeleri ve bozulmalarına duyarlı, biyolojik çeşitliliğin, doğal kaynakların ve bunlarla ilgili kültürel kaynak değerlerinin korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması gerekli olan ve Cumhurbaşkanlığı Kararı ile ilan edilen kara, su ve deniz alanları olduğu, belirtilmiştir.
Dolayısıyla, Cumhurbaşkanlığı Kararının yayımlandığı 5.11.2021 tarihi itibariyle, Resmi Gazetede sınırları yayımlanan alan içindeki Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde kalan ve milli emlak birimlerince yürütülen ecrimisil, kira, kullanma izni gibi işlemlerde tasarruf yetkisi kalmamış olup, yeni gelecek ve henüz sonuçlanmamış talepler ile mevcut iş ve işlemler devam (ecrimisil, kiralama, kullanma izni) dosyaların ilgili il müdürlükleri içerisindeki tabiat varlıklarını koruma işlerinden sorumlu şube müdürlüğüne devredilmesi gerekmektedir.
Özgür ESMER, Emlak Müdür Yardımcısı, Bursa
NOT: 2022-4001877 sayılı Milli Emlak Genel Yazısında (Marmara Denizi ve Adalar Özel Çevre Koruma Bölgesi) özetle; 04.11.2021 tarihli ve 4758 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 05.11.2021 tarihi itibarıyla Marmara Denizi ve Adalar Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içerisinde kalan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerdeki iş ve işlemleri yürütme görev ve yetkisine esas olmak üzere Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünün teşkilatlanma süreci tamamlanıncaya kadar bu alanlardaki tahsis, kira ve ön izin/kullanma izni taleplerine, ecrimisil alınması ve işgalcilerin tahliyesine, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 79’uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında ilgili belediyelerin tasarrufuna bırakılan veya bırakılacak yerlere ilişkin iş ve işlemlerin Milli Emlak Genel Müdürlüğü ve/veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği II Müdürlüğü Milli Emlak Birimlerince yürütülmesinin uygun görüldüğü, bildirilmiştir
