Hazine taşınmazları hakkında tesis edilen işlemlerin bir kısmı damga vergisine tabidir. Bu konu hakkında hazırladığım geniş kapsamlı bir rehbere şu linkten ulaşabilirsiniz: Hazine (Milli Emlak) İhale ve Sözleşmelerinde Damga Vergisi
Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Damga Vergisi
a) Kat Karşılığı İnşaat İhalelerinin İta Amiri Tarafından Onayından Kaynaklanan Damga Vergisi (Karar Pulu Bedeli)
488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun “II-Kararlar ve Mazbatalar” başlıklı bölümünün 2 nci maddesinde, ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının damga vergisine tabi olacağı hükmüne yer verilmiştir. Bu kapsamda kat karşılığı inşaat ihalelerinin ita amiri tarafından onaylanması işlemleri, binde 5,69 oranında damga vergisine tabidir.
b) Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinden Kaynaklanan Damga Vergisi
6824 sayılı Kanun’un 5 inci maddesi ile Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun “I. Akitlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün “A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar:” başlıklı fıkrasına (13) numaralı bentten sonra gelmek üzere (14), (15), (16) ve (17) numaralı bentler eklenmiştir. Söz konusu bentler aşağıdaki gibidir.
“14. Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri
15. Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri kapsamında yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inşaat taahhüt sözleşmeleri
16. Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat işlerine ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmeleri
17. Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri”
Ancak 15/3/2017 tarihli ve 30008 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 13/3/2017 tarihli ve 2017/9973 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Karar ile, bu bentlerde yer alan kâğıtlar için damga vergisi oranının “0” olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde damga vergisi oranı sıfırdır.
Hazine Taşınmazları Hakkında Düzenlenen Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Damga Vergisi
a) Arsa Karşılığı İnşaat İhalelerinin İta Amiri Tarafından Onayından Kaynaklanan Damga Vergisi (Karar Pulu Bedeli)
488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun “II-Kararlar ve Mazbatalar” başlıklı bölümünün 2 nci maddesinde, ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının damga vergisine tabi olacağı hükmüne yer verilmiştir. Bu kapsamda arsa karşılığı inşaat ihalelerinin ita amiri tarafından onaylanması işlemleri, binde 5,69 oranında damga vergisine tabidir.
b) Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinden Kaynaklanan Damga Vergisi
Arsa karşılığı inşaat sözleşmeleri her iki tarafa karşılıklı edimler yükleyen çift taraflı bir sözleşmedir. Burada tek akitte birbirine bağlı iki işlem bulunmaktadır. Bunlardan birincisi inşaatın yapımı, diğeri ise arsanın yükleniciye devridir. Bunların her ikisinin de sözleşmede ayrı ayrı belirtilmesi gerekmektedir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 6. maddesinin 2. fıkrasına göre “Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır.”
Ancak 4706 sayılı Kanun’un 7. maddesinin 4. fıkrasına göre Hazineye ait taşınmaz malların satış ve devir işlemleri ve bu işlemler sırasında düzenlenen belgeler vergi, resim ve harçtan müstesnadır. Burada, müteahhitin yapacağı inşaat karşılığı taşınmaz devri de 4706 sayılı Kanun’un 7. maddesinin 4. fıkrası kapsamında bir devirdir. Bu nedenle bu devir işleminin damga vergisine tabi olmadığını düşünüyorum. Ancak devredilecek taşınmaz karşılığında yapılacak inşaatın, birim bedeller üzerinden damga vergisine tabi olduğunu düşünüyorum.
