Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası -Tüm Yönleriyle- 2024

Tapuda Yapılan Hatalar Nasıl Düzeltilir?

Tapuda yapılan hatalar, Türk Medeni Kanunun 1027. maddesine göre düzeltilmektedir. Madde şu şekildedir: “İlgililerin yazılı rızaları olmadıkça, tapu memuru, tapu sicilindeki yanlışlığı ancak mahkeme kararıyla düzeltebilir. Düzeltme, eski tescilin terkini ve yeni bir tescilin yapılması biçiminde de olabilir. Tapu memuru, basit yazı yanlışlıklarını, Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelik uyarınca resen düzeltir.”

a) Tapuda Basit Yazım Yanlışlarının Düzeltilmesi

Bu kapsamda tapuda yapılan hatalar iki şekilde düzeltilebilir. Basit yazı yanlışlıklarını, Tapu Sicili Tüzüğü kapsamında tapu memuru tarafından düzeltilir. Tapu Sicili Tüzüğünün 74. maddesine göre ) kütük, yevmiye defteri ve yardımcı sicillerde, belgelere aykırı basit yazım hatası yapıldığının tespit edilmesi hâlinde, müdür tarafından nedeni düzeltmeler sicilinde açıklanarak, re’sen düzeltme yapılır. İstem belgesinde yapılan yanlışlık veya eksiklik düzeltilerek belgenin uygun bir yerine yazılmak suretiyle taraflar ve tapu görevlilerince imzalanır ve sicilde buna uygun düzeltme yapılır.

b) Tapuda Basit Yazım Yanlışı Niteliğinde Olmayan Bilgilerin Düzeltilmesi

Basit yazım yanlışı niteliğinde olmayan şeyler (tapu malikinin adı ve soyadı, baba adı ile edinme nedeni, tarih ve yevmiye numarasına ilişkin yanlış yazılan bilgiler) 1027. madde kapsamında açılacak tapu kaydının düzeltilmesi davası ile düzeltilir.

Ancak bu tür davalarda kimlik bilgileri düzeltilirken, taşınmaz malikinin değişmemesi, diğer bir anlatımla mülkiyet aktarımına neden olunmaması gerekir. Bu tür davalarda, kimlik bilgilerinde düzeltme yapılması istenen tapu maliki ile ilgili araştırmada mülkiyet nakline neden olunmaması için, taraf delilleri dışında gerekli görülen hususlarda re’sen araştırma yapılması gerekmektedir.

Tapu Düzeltme İşlemi Nedir?

Tapu düzeltme işlemi, Türk Medeni Kanunun 1027. maddesi kapsamında tapuda yanlış yazılan bilgilerin, gerek basit yazı yanlışlıkları ve gerekse basit yazım yanlışı niteliğinde olmayan şeyler (tapu malikinin adı ve soyadı, baba adı ile edinme nedeni, tarih ve yevmiye numarasına ilişkin yanlış yazılan bilgiler) kapsamında düzeltilmesidir.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Nedir?

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 1027. maddesi uyarınca tapudaki tüm ilgililerin yazılı rızaları olmadıkça, tapu memuru, resen düzeltilmesi mümkün olan basit yazı yanlışlıkları (adi yazım hataları) dışında, mahkeme kararı olmadan hiçbir düzeltme yapamaz. Bu nedenle, tapu kaydındaki tapu malikinin adı ve soyadı, baba adı ile edinme nedeni, tarih ve yevmiye numarasına ilişkin hataların düzeltilmesi dava açılması gerekmektedir.

İşte tapu kaydının düzeltilmesi davası; tapu sicilinde yer alan bir yanlışlığın veya eksikliğin düzeltilmesi amacıyla açılan bir hukuk davasıdır.

Genellikle tapu kaydında yer alan taşınmazın sınırları, malikin kimliği, yüz ölçümü gibi bilgilerdeki hataların düzeltilmesi için açılır. Tapu kaydının düzeltilmesi, taşınmazın ayni haklarına ilişkin değil, tapuda yazan kimlik bilgilerinin düzeltilmesine yönelik bir davadır.

Tapu kayıtlarındaki bilgilerinin düzeltilmesi davalarında Tapu Sicil Tüzüğünün 25. maddesinde belirtilen ve kütükte bulunması zorunlu olan kimlik bilgilerinden tapu malikinin adı ve soyadı, baba adı ile edinme nedeni, tarih ve yevmiye numarasına ilişkin yanlış yazılan bilgilerin düzeltilmesi istenebilir.

Mahkeme delilleri değerlendirerek, tapu kaydındaki yanlışlığı tespit eder ve kaydın düzeltilmesine karar verir. Düzeltilen tapu kaydı, tapu sicilindeki eski kayıtların yerine geçer ve taşınmazın yeni sahibi doğru bir şekilde yansıtılır.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Hangi Durumlarda Açılır?

Tapu kaydının düzeltilmesi davası, adi yazım yanlışları dışında kalan bilgilerde (tapu malikinin adı ve soyadı, baba adı ile edinme nedeni, tarih ve yevmiye numarasına ilişkin yanlış yazılan bilgiler) hatalar olduğu ve bu bilgiler düzeltilmek istendiğinde açılır.

Tapu Sicili Tüzüğünün 72 ve 74. maddelerine göre tapu kütüğündeki kaydın değiştirilmesi ve kütük üzerindeki düzeltmelerin, bir başka ifade ile tapuda cins ve vasıf düzeltilmesi işlemleri tapu idaresince yapılmaktadır. Bu işlemin idari bir görev olduğu tartışmasızdır. Bu nedenle tapuda cins ve vasıf düzeltilmesi işlemlerine karşı Sulh Hukuk Mahkemesinde tapu kaydının düzeltilmesi davası açılamaz.

Cins değişikliği bir taşınmazın cinsinin yapısız iken (arsa) yapılı veya yapılı iken (bina) yapısız hale dönüşmesi vs. durumunda meydana gelen değişikliğin yeni oluşan duruma göre paftasına ve tapu siciline yazılmasıdır. Taşınmazdaki cins değişikliği kadastro veya tapu sicil müdürlüklerince taşınmazın maliklerinin tamamı ya da bir veya bir kaçının başvurması üzerine maliklerden talep edilecek bazı belgelerin verilmesiyle yapılması zorunlu idari işler arasındadır. Başka bir anlatımla bu tür iş ve işlemlerin yerine getirilmesi mahkemeden dava yoluyla istenemez.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Kimler Açabilir?

Tapuda kayıt düzeltilmesi ve tespit taleplerini, tapu maliki ile mirasçıları isteyebilir. Paylı mülkiyette bulunan taşınmazlarda her bir paydaş/hissedar dava açma hakkına sahiptir.

Bunun yanı sıra, Türk Medeni Kanununun 702. maddesinin son fıkrası gereğince ortaklardan her birinin topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabileceği ve bu korumadan bütün ortakların yararlanabileceği öngörüldüğünden elbirliği mülkiyetinde, ortaklardan her hangi biri de tek başına tapuda murisin kimlik bilgileri ilgili olarak düzeltme isteyebilir. Ayrıca bu işlerin, bir başka dava nedeniyle verilen yetkiye dayanılarak açılması da mümkündür. Böyle bir yetki verildiğinde yetkiye dayanarak talep eden kişinin aktif dava ehliyeti vardır.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Tapuya Başvuru Zorunlu mu?

Tapu Sicili Tüzüğünün 75. maddesine göre kadastro çalışmalarından kaynaklanan malikin veya hak sahibinin adı, soyadı ve baba adına ve diğer bilgilere ilişkin tapu kütüğündeki yazım hataları ilgilisinin başvurusu üzerine gerekli inceleme yapmak suretiyle istemin gerçek hak sahibinden geldiği belirlenirse, istem yevmiye defterine kaydedilerek düzeltilir.

Aynı maddede “Bu madde hükümleri uyarınca kayıt düzeltmeleri için müdürlüklere başvuru yapılması zorunludur” hükmü yer almaktadır. Tapu Sicili Tüzüğünün yukarıda metnine yer verilen 75. maddesinin bu fıkrasında, madde hükümleri uyarınca yapılacak kayıt düzeltmeleri için tapu müdürlüklerine başvuru zorunluluğu getirilmiştir.

Buna göre kadastro çalışmaları sırasında oluşan malikin veya hak sahibinin adı, soyadı ve baba adına ilişkin yazım hatalarının ilgilisinin başvurusu üzerine; maddede belirtilen belgelerin incelenmesi ve gerekli araştırmanın yapılması sonucunda istemin gerçek hak sahibinden geldiğinin belirlenmesi koşuluna bağlı olarak, tapu memurunca düzeltilmesi mümkündür.

Böyle olunca tapu kütüğündeki yazım hatalarının düzeltilmesi istemi ile Medeni Kanunun 1027. maddesi uyarınca açılan davalar bakımından, Tapu Sicili Tüzüğünde düzenlenen tapu müdürlüğüne başvuru zorunluluğu ve itiraz yollarına ilişkin prosedürün tamamlanmasının dava şartı niteliğinde olup olmadığının tartışılması gerekmektedir.

Tapu kayıtlarında idarece düzeltilebilecek ad, soyadı, baba adı, cinsiyet gibi basit kimlik bilgileri ve buna benzer adi yazım hatalarının Medeni Kanunun 1027. maddesi çerçevesinde çok sayıda davaya konu edildiği gözetilerek, Tüzüğün 75. maddesinde bu gibi taleplerin mahkemeye taşınmadan idari yoldan daha kolay ve hızlı şekilde düzeltilmesi imkânı tanınmıştır.

Yargıtay, Hukuk Genel Kurulunun aşağıda bahsedile kararına kadar tapu kaydının düzeltilmesi davasında tapu müdürlüğüne başvurunun zorunlu olduğuna karar vermekteydi (örneğin Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E: E. 2017/5491 K: 2018/812 T: 7.2.2018).

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun E: 2017/1224 K: 2021/209 sayılı kararında tapu kaydının düzeltilmesi davasında tapu müdürlüğüne başvurunun zorunlu olmadığına karar vermiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna göre, uygulamada bu düzeltim yolları tapu müdürlükleri tarafından yeterince işletilmeyerek, başvuruda bulunan kişiler çoğunlukla dava açmaya yöneltilerek gereksiz zaman kaybına yol açıldığı gibi Tüzüğün 75. maddesinin 4. fıkrasında düzenlenen tapu müdürlüğüne başvuru zorunluluğunun Medeni Kanunun 1027. maddesine göre açılacak davalar bakımından bir dava şartı niteliğinde olduğunu söyleme imkânı da bulunmamaktadır. Zira bu husus mahkemeye erişim hakkı ile ilgili olup; esas olan da mahkemeye erişim hakkının teoride kalmayıp, bireylerin bu hakkını etkili bir şekilde kullanabilmeleridir.

Bu nedenle tapu kaydının düzeltilmesi davası açılmadan önce tapu müdürlüğüne başvuru zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu konuda Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun E: 2017/1224 K: 2021/209 sayılı kararına bakılabilir.

Anayasa Mahkemesi de 2018/23929 başvuru numaralı ve 10.02.2021 tarihli kararında “Mahkemece, tapu kaydındaki yanlışlığın düzeltilmesi istemli başvurunun reddine yönelik Müdürlük cevabına karşı itiraz hakkı kullanılmadan ve bu suretle Tüzük’te belirtilen yasal başvuru ve itiraz prosedürü tamamlanmadan doğrudan dava açıldığı gerekçesiyle davanın usulden reddine hükmedilmiş; bu karara karşı yapılan istinaf başvurusu da esastan reddedilmiştir. Mahkemenin dayanmış olduğu Tüzük hükümlerinde; tapu kütüğündeki yazım hatalarının düzeltilmesi için müdürlüklere başvuru yapılmasının zorunlu olduğu hususuna yer verilmiş, ayrıca ret kararı üzerine tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde müdürlüğün bağlı bulunduğu bölge müdürlüğüne, bölge müdürlüğünün kararına karşı da tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde genel müdürlüğe itiraz edilebileceği ifade edilmiştir. Yukarıda yer alan ilkelerde temel hak ve hürriyetlerin ancak kanunla sınırlanabileceği belirtilmesine karşın somut olayda kanuna dayanmayan ve Tüzük hükümleriyle getirilen dava şartı uyarınca başvurucuların dava açma haklarına müdahalede bulunulduğu ve bu suretle söz konusu hakkın sınırlandırıldığı görülmektedir. Buna göre somut olayda ilk derece mahkemesinin Tüzük’te belirtilen yasal başvuru ve itiraz prosedürü tamamlanmadan dava açıldığı gerekçesiyle davayı usulden reddetmesinin kanuni dayanağının bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Tapuya Başvuru Dilekçesi

………………. TAPU MÜDÜRLÜĞÜNE

… ili … ilçesi …. mahallesi  … ada … parselde  kayıtlı taşınmazda … olan  müvekkilin ismi … olarak yazılmıştır. Nüfus kayıtlarımdan açık bir şekilde görüleceği üzere müvekkilin adı ve soyadı …’dır. Tapu kayıtlarındaki yanlış bilgiler müvekkilin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar üzerinde tasarruf yetkisini kısıtlamakta olup mülkiyet hakkı ihlal edilmektedir.

Yukarıda açıkladığımız sebeplerden dolayı ve yine yukarıda pafta ve parsel numaralarını belirttiğimiz tapu kaydında … müvekkilin isminin … olarak değiştirilmesini vekaleten talep ederim.

Ekler: Nüfus kaydı, tanık ve diğer resmi kayıt ve sair belgeler.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Görevli Mahkeme

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 383.maddesinde çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin, aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olduğunu düzenlemiştir. Öyle ise istemin çekişmesiz yargı işi olduğu kanaatine varıldığında davaya bakma görevinin sulh hukuk mahkemesi olacağında tereddüt bulunmamaktadır.

Çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu ise aynı Kanun’un 382. maddesinde sayılmıştır. Madde metninde eşya hukukundaki çekişmesiz yargı işleri “Taşınmaz üzerinde taraf oluşturulmasına ve hak ihlaline sebebiyet vermeyecek düzeltmelerin yapılması” olarak belirtilmiştir. Tapu kaydının düzeltilmesi davası da bu kapsama girmektedir. Bu nedenle tapu kaydının düzeltilmesi davasında görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemesidir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E: 2013/14-1909 K: 2014/618 T: 7.5.2014).

Çekişmesiz açılan bu tür işlerde, yapılan araştırma ile veya hak sahibi olduğunu iddia eden bir kişinin itirazı üzerine ortaya bir çekişme çıkarsa, mülkiyet aktarımına sebebiyet verebilmesi ihtimali ortaya çıktığından, artık bu davanın çekişmesiz yargı usulüne göre Sulh Hukuk Mahkemesinde görülebilmesine imkan bulunmamaktadır (Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E: 2014/14656 K: 2014/15643). Yargılama usulleri birbirinden farklı olduğundan ve çekişmesiz yargı işlerinde teknik anlamda bir hasım bulunmadığından, davaya görevsizlik kararı verilerek Asliye Hukuk Mahkemesinde devam edilemez (Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E: 2014/14656 K: 2014/15643).

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Nerede Açılır?

Tapu kaydının düzeltilmesi davası, tapu sicilindeki hatalı kaydın düzeltilmesini isteyen kişi veya kişiler tarafından Sulh Hukuk Mahkemesinde açılır. Bu tür işler, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 382/2-ç-1 maddesi gereğince çekişmesiz yargı usulüne göre sulh hukuk mahkemesinde ve taşınmazın aynına ilişkin bulunduğundan, aynı Kanunun 12. maddesi uyarınca taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görülür.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Kime Karşı Açılır?

Tapu kayıtlarında kimlik bilgilerinin düzeltilmesi davalarında, davacı taraf tapu kayıtlarındaki kimlik bilgilerinin nüfus kayıtlarına uygun hale getirilmesini talep etmekte olup bu tür davalarda hasım tapu müdürlüğüdür. Yani tapu kaydının düzeltilmesi davası, tapu müdürlüğüne karşı açılır.

Ancak davacı ve hasım gösterilen Tapu Müdürlüğü ile aralarında bir uyuşmazlık yoktur. Tapu Müdürlüğü davada sadece yasal hasım olarak yer almaktadır. Gerçekte davada taraf değil, sadece ilgilidir. İlgililerin uzlaşması halinde çekişmenin ortadan kalktığından söz edilemez veya bu davalarda ilgili tarafın davayı kabulü sonuç doğurmaz. Taraflar arasında bu anlamda gerçek bir çekişmenin varlığı söz konusu değildir.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Dava Dilekçesi

………………. SULH HUKUK MAHKEMESİNE

DAVACI       : ………..

VEKİLİ         : ………..

DAVALI       : ……….. Tapu Müdürlüğü

DAVA            : Tapudaki isim ve soyadı tashihi talebinden ibarettir.

AÇIKLAMA : ………ili ……….. ilçesi ………………….mahallesi  ………….. ada ………………. Parselde  kayıtlı taşınmazda …………….. olan  müvekkilin ismi …………….. olarak yazılmıştır. Nüfus kayıtlarımdan açık bir şekilde görüleceği üzere müvekkilin adı ve soyadı…………. ‘dır. Tapu kayıtlarındaki yanlış bilgiler müvekkilin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar üzerinde tasarruf yetkisini kısıtlamakta olup mülkiyet hakkı ihlal edilmektedir.

DELİLLER : Nüfus kaydı, tanık ve diğer resmi kayıt ve sair belgeler.

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıkladığımız sebeplerden dolayı ve yine yukarıda pafta ve parsel numaralarını belirttiğimiz tapu kaydında …….. müvekkilin isminin …… olarak değiştirilmesini vekaleten talep ederim.

Davacı Vekili

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Nasıl Görülür?

Bu tür davalarda, kimlik bilgilerinde düzeltme yapılması istenen tapu maliki ile ilgili araştırmada mülkiyet nakline neden olunmaması için, taraf delilleri dışında gerekli görülen hususlarda re’sen araştırma yapılması gerekmektedir(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E: 2013/14-1909 K: 2014/618 T: 7.5.2014).

Bu tür işlerde mahkemece sağlıklı bir inceleme yapılmalı ve kayıt maliki ile ismi düzeltilecek kişinin aynı kişi olduğu kuşkuya yer vermeyecek şekilde saptanmalıdır. Bu saptama yapılırken de aşağıda açıklanan yöntem izlenmelidir:

1-Kimlik bilgilerinde düzeltme yapılması veya tespiti istenen dava konusu taşınmazların tapu kayıtları (ilk tesis ve tedavülleriyle) ve kadastro tutanakları (tespit ve tescile esas alınan tüm dayanak belgeleriyle) ayrıca taşınmazlar kadastrodan sonra edinilmişse buna ilişkin tüm belgeler ile birlikte getirtilmelidir.

2-Nüfus müdürlüğünden, dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarında malik olarak görünen kişi ile aynı kimlik bilgilerine sahip bir başka kişi veya kişilerin nüfus kayıtlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalı, mevcut ise bu kişi veya kişiler duruşmaya çağrılarak talep konusu taşınmazlarda mülkiyet hakkı iddiaları bulunup bulunmadığı kendilerinden sorulmalı, kaydı düzeltilecek kişilerin nüfus kayıtları, tapu kayıtları ve dayanakları ile bağlantı kurulacak şekilde incelenmelidir.

3-Taşınmazın bulunduğu yerleşim yerinde zabıta aracılığı ile kayıt maliki ile aynı ismi taşıyan başka kişi veya kişilerin bulunup bulunmadığı da araştırılmalıdır.

4-İstem konusunda tanıklar dinlenmelidir.

5-Tüm bu araştırmalar sonucu hâlâ kesin bir kanaat oluşmamış ise mahallinde keşif yapılarak; tanıklar ve varsa tespit bilirkişileri taşınmaz başında dinlenmelidir.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Sonucu

Yukarıda açıklanan hususlar çerçevesinde yapılacak inceleme ve araştırma sonucu, tapu ve nüfus bilgileri arasında bağlantı ve tutarlılık sağlandığında talebin kabulü yoluna gidilmelidir.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Vekalet Ücreti ve Yargılama Giderleri

Talebin niteliği gereğince, yargılama harcı ve vekâlet ücreti maktu olarak belirlenmelidir (Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E: 2016/3857 K: 2016/4049).

Ancak, kayıtların tutulmasında tapu müdürlükleri görevli ve sorumlu bulunduğundan, bu tür davalarda tapu müdürlükleri de ilgili sıfatıyla yer almaktadır. Tapu müdürlüğü ilgili sıfatıyla yasal hasım olduğundan yargılama giderlerinden (ve yargılama giderlerinden olan vekalet ücretinden) sorumlu tutulmamalıdır (Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E: 2016/3857 K: 2016/4049). Yani, uygulamada davanın kabulüne karar verilmesi halinde dahi yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılmakta, Tapu Müdürlüğü yargılama giderlerinden ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmamaktadır.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Kesinleşmeden İcraya Konulabilir Mi?

Tapu kaydında kimlik bilgilerinin düzeltilmesine veya tespitine ilişkin taleplerdeki amaç, kayıt malikinin tapu kaydındaki kimlik bilgilerinin nüfus kaydı ile uyumlu hale getirilmesi olduğundan bu tür işlerde verilen kararlar kesin hüküm teşkil etmez. Kararın haksız veya hatalı görülmesi halinde ileri sürülen delillere göre yeniden düzeltme talebinde bulunulabilmesi, hükmün değiştirilebilmesi mümkündür.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Zamanaşımı

Tapu kaydının düzeltilmesi davası, taşınmaza ait tapu kaydındaki hak sahibine ait hatalı bilgilerinin düzeltilmesine ilişkindir. Tapu kaydının düzeltilmesi davası dava zamanaşımı süresi bakımından da davanın ayni hakka dayanmaması esas alınır. Bu kapsamda tapu kaydının düzeltilmesi davası zamanaşımına tabi değildir.

Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Yargıtay Kararları

Bu konuda şu yazımıza bakınız: Tapu Kaydının Düzeltilmesi Davası Yargıtay Kararları