Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu
Kanun Numarası: 2613, Kabul Tarihi: 15.12.1934, Resmi Gazete T/S: 23.12.1934/2887
Bu Kanun, 3402 sayılı Kadastro Kanunu ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 1- Kadastro, gayrimenkul malların hukuki ve kendisi vaziyetlerini tesbit eder ve gösterir.
Madde 2- Gayrimenkul malların kadastrosu yapılır. Ancak Maliye Vekaleti icap eden yerlerde tapu tahriri yapabilir:
Madde 3– Kadastro yapılacak mıntakalarda Harita Umum Müdürlüğünce kadastro nirengi ve poligonu yapılmamış ise bu tesisat Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü tarafından yapılır.
Madde 4- İcra Vekilleri Heyetince münasip görülecek yerlerde kadastronun fenni ameliyatı müstakilen veya Hükümetle müştereken yapılmak üzere hakiki veya hükmi şahıslara ihale edilebilir.
Madde 5- Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü bütün resmi daireler ve belediyeler ve hususi idareler ve müesseseler ve şahıslar tarafından yaptırılmış veya yaptırılacak plan ve haritalardan lüzum gördüklerinin ve bunlara ait vesikaların birer örneğini çıkarabilir. Askeri kanunların müstahkem ve mahrem mevkilere ait hükümleri mahfuzdur.
Madde 6- Kadastro masraflarının yüzde ellisi belediyelerce temin olunan şehir ve kasabaların haritaları önce yapılabilir ve kadastrosu yapılmakta olan kaza içinde henüz sırası gelmeyen çiftliklerin bütün masrafları sahiplerince deruhte ve temin edildiği takdirde Umum Müdürlüğün tensibi ile kadastrosu yapılabilir.
Bu masraflar memur ve müstahdemlerin ücretleriyle yol harçlarını ihtiva eder. Gerek belediyelerce gerek sahiplerince bu suretle verilecek paralar Hazineye irad kaydolunur.
Madde 7- Bu kanun mucibince teşekkül eden komisyon ve postalar ellerinde o yerin en büyük mülkiye memurunun vesikası bulunma,k şartiyle kesif, mesaha ve mutlak surette tetkikat icrası için meskenlerle bütün gayrimenkullere gündüz girebilirler. Mümanaat vukuunda komisyon veya posta reisinin talebiyle o yerin zabıta memuru ve belediyeden bir zat veya ihtiyar meclislerinden bir aza ile birlikte meskenlere girmeğe salahiyetlidirler.
Gayrimenkul malların ne suretle kullanıldığını bildirmeğe ve istenilen her türlü malumatı vermeğe alakalılar mecburdur.
Madde 8- Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğünün teklifi üzerine yeniden nerelerde kadastro ve tahrir yapılması lazımgeldiğini Maliye Vekaleti tayin eder ve keyfiyet Umum Müdürlükçe ve mahalli Hükümetçe gazete ile gazete olmayan yerlerde mutad şekillerde nihayet bir ay içinde halka ilan olunur ve ilan tarihinden itibaren iki ay geçmedikçe kadastro ve tahrir muamelesine başlanılamaz.
Birinci Fasıl
Madde 9- Kadastro ve tahrir yapılmaya başlanan her mıntaka veya kısımda kadastro ve tahrire müteallik işler bir müdür tarafından idare olunur.
Madde 10- Kadastro ve tahrir mıntakalarında Müdürün reisliğinde aşağıdaki zatlerden bir komisyon toplanır :
A- Müdür,
B- Kadastro mektebinden mezun olupda kadastro işlerinde en az beş sene istihdam olunmuş bir zat,
C- Komisyonca görülecek lüzum üzerine komisyona iltihak ettirilecek fen memuru,
D- Belediyesi olan yerlerde belediye meclislerince, olmayan yerlerde ihtiyar meclislerince seçilecek iki zat,
E- Lüzum görülen yerlerde bir orman fen ve evkaf memuru.
Madde 10- Azanın yarısından bir fazlası bulunmadıkça komisyon toplanamaz. Reylerde tesavi olursa reisin bulunduğu taraf üstün sayılır.
Madde 12- Kadastro mahkemesi tek hakim ile kurulur. Kadastro mahkemelerine ait işler adliye müfettişleri tarafından teftiş olunur. Bu teftiş raporunun bir sureti de Kadastro Umum Müdürlüğüne verilir. Teftiş raporları üzerine icabeden muamele Adliye Vekaletince tayin olunur. Lüzumu halinde Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü de mahkemenin idari işleri hakkında kendi müfettişlerine teftiş yaptırır.
Madde 13- Kadastro komisyonlarının emirlerine, işlerine göre lüzumu kadar tapu ve fen memurları ve katiplerden postalar verilir.
Madde 14- Hakim en az beş sene hukuk mahkemesi reislik veya azalıklarında bulunmuş olanlardan Adliye Vekaletince seçilir.
İkinci Fasıl
Madde 15- Kadastrosuna başlanan şehir, kasaba ve köylerin ve bunların hududu içinde olmayan ormanlarla çiftliklerin belediye ve köy kanunlarındaki tarifler dairesinde sınırları tayin olunur.
Belediye ve köy kanunlarına göre sınırları önce tayin edilmiş ise öylece kabul olunur.
Madde 16- İki veya daha ziyade şehir ve kasaba veya köy ahalisine müştereken terk ve tahsis edilmiş olan mera, koru ve baltalıkların taksimi kabil olur ve belediye ve ihtiyar meclisleri de razi olursa, taksim olunup o suretle zaptı yapılır.
Madde 17- Bir adada birden ziyade mahalle bulunursa bunlardan bir mahalle yapılır. Bir mahallede en az yüz gayrimenkul bulunur. Belediye meclisleri zaruret halinde bunu azatabilir. Bir ada birden fazla mahalleler arasında müşterek ise ihtiyaç ve münasebetine göre bir mahalleye mal edilir.
Madde 18- Kadastro mıntakasında sınırları belli olmayan her gayrimenkulün köşe noktalarına, sahipleri tarafından mahallin icabına uygun işaretler konur.
Bu mıntakalarda tahdidin başlıyacağı 15 gün evvel mahalle gazetelerle ve olmayan yerlerde mutad şekillerle ilan edilir.
Madde 19- On üçüncü maddede söylenen postalar, gayrimenkul sahiplerine beyannameler dağıtır. Bunlar sahipleri ve isterlerse posta katipleri tarafından bir ay içinde doldurulur. Beyannamelere varsa vesikaların aslı veya postalar tarafından tasdik olunmuş suretleri iliştirilir.
Beyannameler alakalılar tarafından imza olunur. Yazı bilmeyenlerin koyacakları işaret belediye veya muhtar tarafından tasdik edilir.
Madde 20- Kadastro postaları aşağıda gösterildiği üzere çalışır :
A- Pastalar belediye veya ihtiyar meclisi tarafından vukuf erbabı olarak seçilecek en az iki kişi ile ve varsa alakalıları veya mümessilleri hazır olduğu halde beyannamelerde yazılı her parçanın hududunu tetkik ve tatbik eder. Hudud ve tasarrufça aykırılık yoksa beyannameler vukuf erbabı tarafından tasdik olunur.
B- Tahdid sırasında alakalılar arasında hudud veya tasarruf ihtilafı olur ve araları bulunamazsa postalar bu ihtilaflı noktayı sabit işaretler dikerek krokide gösterirler ve bunun komisyonca halledileceğini beyannameye yazıp alakalılara imza ettirirler.
C- Müddetinde her hangi bir sebeple beyannameleri geri verilmeyen gayrimenkuller vukuf erbabının vereceği malumat üzerine postalarca tetkik ve tahdid olunur.
Madde 21– Girintili ve çıkıntılı olan sınırlar ve küçük parça, arsa ve dağınık tarlalar alakalıların rızalariyle değiştirilir ve birleştirilir.
Bu muamelelerden harç ve resim alınmaz.
Üçüncü Fasıl
Madde 22- Beyannameler dosyası ile beraber postalar tarafından komisyona verilir ve komisyonlar aşağıda gösterilen işleri yapar :
A- Komisyon tetkiklerine semt, mevki ve mahalle itibariyle başlar. İşe başlamadan en az 15 gün evvel mutad vasıtalarla hangi tarihlerde nereleri tetkik edeceğini o yerde ilan eder ve belediyeye ve ihtiyar meclisine de haber verir.
B- Alakalılar tetkik sırasında hazır bulunmazlarsa iş geciktirilmeyip beyanname ve bağlı vesikalara ve komisyonun varacağı kanaate göre gayrimenkul malın sahibi tayin edilir ve kayıdı yapılır.
C- Vasikaları olmayan beyannameler üzerine vukuf erbabınca verilecek izahlarla yapılacak tetkiklerden alınacak kanaate göre, sahipleri namına gayrimenkulün kaydı yapılır.
D- Gayrimenkul mal tapu sicillindeki sahibi veya varisleri namına kaydolunur. Bu gayrimenkul üzerinde ayni veya şahsi bir hak mevcut ise veya aile yurdu tesis edilmiş ise keyfiyet sicile kayıt ve şerholunur.
E- Tefevvüz veya tedavül tarikiyle temellük edilegeldiği vesikalar ile yahut vukuf erbabının sözleriyle anlaşılan gayrimenkul mallar esasen tapu senedine bağlı olup olmadığına ve tasarruf müddetinin müruru zaman haddine varıp varmadığına bakılmıyarak sahibi namına kaydolunur.
Alakalılar tarafından iddia vukuunda 4 üncü fasılda yazılı hükümlere göre mesele hallolunur.
F- Üzerinde başkasının ayni veya şahsi hakları olan bir gayrimenkul mahlul oldukça bu haklar mahfuz kalmak üzere Devlet namına kaydolunur.
G- Devletin hususi mülkiyetinde olmayıp Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve ammenin hizmetine tahsis olunmayan ham toprağı açıp işgal edenlere bütün toprakları mecmuu iskan haddi geçmezse bu yerler kendilerine parasız terkolunarak namlarına tescil olunur. Fazlaları Devlet namına kaydolunur. Ancak dağlık ve taşlık ve pırnallık olup da imarı için masraf ve emek sarfederek meydana getirilmiş arazi i1e bağ ve meyvalık haline konulmuş toprakların miktarı ne olursa olsun imar edene parasız terkolunarak namlarına tescil olunur.
H- Yapılacak ilanlar ve tahkik üzerine sahibi bulunamayan gayrimenkuller Devlet namına kaydolunur. Bu malların on seneye kadar hükmen müstahikkı çıktığı takdirde namına kaydı tashih edilir ve satılmış ise bedeli verilir.
Madde 23- Hükümetçe hudud üzerine yapılmış olan satışlarda hududun tecavüz suretiyle büyütülmediği anlaşılırsa miktara bakılmaksızın hududa itibar olunur. Eğer satış miktar üzerine yapılmış ise miktar mutebezdir. Hükümetçe yalnız miktar üzerine satışmış ve kayidlerinde bu suretle gösterilmiş olan gayrimenkul malların miktarında zuhur edecek fazla kısım yüzde onu geçmiyorsa zilyedi namına parasız kaydolunur. Yüzde onu geçiyorsa ihale veya teffiz tarihinden itibaren tasarruf müddeti on seneye varmamış ise fazlası için rayice göre değer bahası takdir edilerek zilyedine teklif ve kabul ederse kendisine borç kaydolunur. Ancak mübadil, muhacir ve mültecilere ve 1341 senesi Muvazenei Umumiye Kanununun 23 üncü maddesinin (A) fıkrası mucibince topraksız halka tevzi ve teffiz ve temlik edilmiş olan gayrimenkul mallarda zuhur eden fazlalık bu hükümden müstesna olup bilmesaha taayyün edecek fazla miktar 1331 ve 1771 ve 1866 numaralı kanunlara göre muamele görmek üzere zilyedleri namına kaydolunur. Eşhas tarafından yalnız miktar üzerine satılmış olan gayrimenkullerin senedinde yazılı miktardan noksan veya fazla zuhur eden kısım hakkında alakalılar tarafından komisyona müracaatla bir iddia vaki olmazsa noksan veya fazlasına bakılmaksızın zilyedi namına kaydolunur. Bir iddia vaki olup da iki taraf da uyuşamazlarsa keyfiyet kadastro mahkemesince umumi hükümler dairesinde hallolunur.
Madde 24- Değer bahalar belediyelerce veya ihtiyar meclislerince seçilmiş en az iki vukuf ehline takdir ettirildikten ve bedelin itidali belediye veya ihtiyar meclisince tasdik edildikten sonra komisyonlarca da mutedil görülürse teffiz muamelesi yapılır.
Komisyon takdir edilen bedeli mutedil görmezse o yer halkından üç kişilik yeni vukuf erbabı intihap eder. Bunların takdir edeceği değer baha addedilir. Alakalıların değer baha için vergi temyiz komisyonlarına müracaat hakları mahfuz olup bu muamele tesciline mani teşkil etmez.
Madde 25- Komisyonlar tasarruf hakları tesbit ve kadastrosu ve tahriri ikmal olunan yerlerin planları ile her hangi parçanın kimlerin namına kaydolunduğunu ve tahakkuk ettirilen kadastro ve tahrir resimlerinin miktarını gösterir cetveller alakadarların öğrenmesi için mahalle veya köylerin herkes tarafından görülebilecek yerlerine iki ay müddetle asılır ve keyfiyet mutad şekillerle ayrıca ve varsa mahalli gazete ile ilan olunur.
Madde 26- Bu cetvellerin asılması şahsen tebliğ hükmündedir. O şehir veya köyde bulunanlar tarafından yukarıki maddede yazılı müddet içinde ve bulunmayanlar tarafından o şehir veya köyde kadastro heyetlerinin işleri bitinceye kadar vuku bulacak iddia ve ihbarlar ve bir hatadan doğan teklifler komisyonlarca alakalıların müdafaaları dahi dinlenip tetkik edildikten sonra iktizasına göre muamele düzeltilir ve karar alakalılara tebliğ olunur. Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde bu karar aleyhine kadastro mahkemesine müracaat olunabilir.
Müddet geçince cereyan edecek muamelenin ve tetkika tabi olupda neticelenmemiş olanlardan maadasının vaziyetlerinin katileştiğini gösterir bir zabıtname yapılarak komisyon azası tarafından imza edilir.
Askı müddeti içinde müracaat etmeyenlerin müracaat hakları mahfuz olup bunların gayrimenkulleri için yapılan muamele hilafı hükmen sabit oluncaya kadar kat’idir.
Dördüncü Fasıl
Madde 27- 22 nci maddenin (A) fıkrasına göre yapılacak ilandan sonra ve ilanda yazılı yerlerde gayrimenkul mallara taalluk eden, kadastroyu ve tahriri alakalandıran her türlü ihtilafların halli kadastro mahkemelerine aittir. Mahkemelerce görülmekte olan veya yüksek salahiyetli mahkemelerden bozularak iade kılınan bu gibi hususlara ait dava evrakı da resen kadastro mahkemesine devrolunur.
Kadastro mahkemesi devrolunan dava evrakını kaldıkları noktadan ve bozularak iade edilenleri bozma sebeplerine göre tetkik ve fasleder.
Kadastro mahkemelerinin verdiği hükmün yüksek salahiyetli mahkemece bozularak iadesi zamanında komisyonlar o yer mahkemesinin kaza hududu dışına çıkmış ise bu davaya o yerin salahiyetli mahkemesi bu kanun hükmüne göre bakar.
Madde 28- Komisyonların faaliyet mıntakası içinde kaza yolu ile taksim icrası sulh mahkemelerine aittir.
Madde 29- Kadastro mahkemesine müracaat istida ile olabileceği gibi ifade zabtettirmek suretiyle de olabilir.
Kadastro mahkemesinin kurulduğu yerde baro teşkilatı yoksa veya üç dava vekili bulunmuyorsa taraflardan her biri dilediklerini vekil tayin edebilirler.
Bu mahkemelerde tahriri tebliğat usulü cereyan etmez.
Alakalılar arasında tasarruf ehliyetini haiz olmayanlar bulunur ve bunların veli veya vasileri de olmazsa kadastro ve tahrir muamelelerine münhasır olmak üzere kadastro hakimi tarafından kendilerine vasi nasbolunur.
Madde 30- Kadastro mahkemesi ihtilaf halinde bulunanları sulha davet eder. Muvafakat etmezlerse nihayet bir hafta içinde hakem tayin etmelerini bildirir. Buna da razı olmazlarsa ihtilafı hükmen halleder.
Madde 31- Aralarında sulhu kararlaştıranların mahkemece ifadeleri dinlenir ve kararlaştırdıkları musaleha şekli tesbit olunarak altı alakadarlara mühürlettirilip veya imza ettirilip veyahut parmak bastırıldıktan sonra tasdik edilir ve kayıt muamelesi ona göre yapılır. Bu sulhnameler ilam mahiyetinde olup iki taraf için katidir.
Madde 32- Taraflar hakem tayinine muvafakat eyledikleri takdirde aşağıda gösterildiği üzere muamele olunur:
1- Tahkim keyfiyeti yazılı bir mukaveleye veya kadastro mahkemesince ifadelerine göre tutulacak bir zabıtnameye müstenid olacaktır.
2- Hakem seçmekte iki taraf uyuşamazsa mahkeme en az üç kişiden mürekkep hakem seçecektir.
3- Hakemler işe başlamazdan evvel mahkeme huzurunda yemin ederler.
4- Hakemler kendilerine verilen evrak üzerine 15 gün içinde kararlarını verirler. Bu müddet kafi gelmezse mahkemece münasip müddet verilir.
5- Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 527 nci maddesinde yazılı hallerde hakemler kadastro mahkemesine müracaat ederler.
Madde 33- Taraflar sulha veya tahkime yanaşmazlarsa mahkemece davet olunarak dava rüyet ve fasıl ile verilecek. hüküm alakalılara tefhim olunur.
Belediye veya köy hududlarına taalluk eden hükümler mahalli Hükümet ile alakadar olan belediyelere ve ihtiyar meclislerine tebliğ olunur.
Madde 34- Kadastro mahkemesi, davalara, bu kanunda yazılı hükümlere ve yazılı olmayan hallerde umumi hükümlere göre bakar.
Beşinci Fasıl
Tahrir
Madde 35- Gayrimenkul mallar üzerindeki hakları tetkik ve hak sahiplerini bu kanun hükümlerine göre tayin ve tesbit etmek maksadiyle Maliye Vekaleti lüzum görülen yerlerde kadastro ve tahrir komisyonları ve postaları marifetiyle plansız tahrir yapabilir. Bu komisyonlarda fen memuru bulundurmayabilir.
Altıncı Fasıl
Madde 36- Kadastrosu yapılan gayrimenkulden vergi kıymetlerine göre aşağıdaki resim ve harçlar alınır:
1- Tetkik sırasında gösterilen tapu senedi, kadastroca tescil yapılacak şahıs namına yazılı ise binde bir buçuk,
2- Tetkik sırasında mülkiyeti üzerlerine tescil edilecek şahıslar namına tapu senedi veya kaydi gösterilmediği takdirde binde üç,
3- Tetkik sırasında görülecek senetsiz tasarruflarda tasarruf haricen yapılan alım satımdan ve veraset vergisine tabi olmayan bağışlamadan doğmuş ise usulüne göre tahakkuk ettirilecek ferağ harcı alındıktan sonra birinci fıkraya göre binde bir buçuk,
4- Senetsiz tasarruf intikalden ise intikal harcı alınmayıp yalnız ikinci fıkraya göre harç alınır. Kayıt tashihinde ifraz ve taksim veya birleştirme muameleleri için ayrıca harç ve resim tahakkuk ettirilmez.
Madde 37- (36) nci madde mucibince tahakkuk ettirilecek kadastro harçları ile ferağ harcı ve bu kanunda yazılı değer pahalardan tahakkuk eden Devlet alacakları birlikte ve müsavi taksitlerle beş senede tahsil edilir.
Gayrimenkul malların tesbitinden sonra başkasına bağışlamada ve satışda bu resim ve değer bahalar bağışlayan ve satandan peşin olarak tahsil edilir. Şayet bağışlanan veya satın alan kabul ederse bu resim ve değer paha kendi tarafından ya peşin olarak veya taksitle tesviye olunabilir.
Madde 38- Tetkik edilmek üzere kadastro mahkemelerine ve kadastro ve tahrir komisyonlarına vaki olan itiraz ve iddialara ait evrak ile beyannameler ve ittihaz olunacak idari ve kazai kararlar ve icra edilecek tebligat ve kadastro hakimi tarafından verilen veraset senetleri ve çıkarılacak kayıt suretleri ve verilecek kadastro haritaları ve emsali bilumum evrak damga resmiyle sair harç ve resimlerden muaftır.
Madde 39- Bina ve arazi tahrir komisyonlarınca vergi istifasına matrah olarak takdir edilmiş olan kıymetlerle gayrisafi iratlar kadastro ve tahrir komisyonlarında aynen kayıt ve kabul olunarak kadastro ve tahrir resmi tahakkukuna esas tutulur.
Kadastro ve tahrir sırasında kıymeti malum olmayan gayrimenkullerin kıymetleri ait olduğu vergi kanunlarındaki usule göre tayin edilir.
Yedinci Fasıl
Madde 40- Kadastro ve tahrir ameliyesi dolayısiyle maddeten zarara uğradıklarını iddia edeceklerin tahakkuk eyleyecek zararları komisyonca tesbit olunarak hükme muhtaç olmaksızın kadastro veya tahrir tahsisatından tanzim edilir.
Madde 41- Kadastro ve tahrir ameliyesine ait işaretler kasta makrun olmayarak bozulduğu veya yerlerinin değeşirildiği komisyon nezdinde tahakkuk eylediği takdirde masrafları müsebbiblerine ait olmak üzere yeniden yapılır.
Madde 42- Gayriresmi surette eşhas tasarrufuna geçirildiği tesbit olunan gayrimenkullerden başkasına devredilmek istenilen mahallerin muameleleri, masrafları alakadarlara ait olmak üzere 18 inci maddeye göre takdimen ilan olunarak müddet bitince muarız çıkmazsa muamelesi yapılır.
Madde 43- Kadastro ve tahrir sırasında bulundurulacak vukuf erbabına çalıştıkları günler için İcra Vekilleri Heyetince tayin olunacak miktarda yevmiye verilir.
Komisyon ve posta memurlarının merkezlerinden ayrı ve nakliye vasıtasına ihtiyaç olan yerlerde çalıştıkları günler için mutad nakliye vasıtalarının ücreti verilir. Nakliye vasıtalarının tayini ve ücretin rayice göre takdiri mahalli, belediyesine aittir.
Madde 44- Bu kanunun tatbikatında güçlük çıkaranlar ve hile, hud’a katanlar ve tahrif yapanlarla kanunun yüklettiği vazifeyi yapmaktan kaçanlar hakkında usulü dairesinde bir zabıt varakası tutularak kanuni takibat yapılmak üzere müddeiumumiliğe yollanır.
Madde 45- Bu kanunun nasıl tatbik edileceği bir nizamname ile gösterilecektir.
Madde 46- Bu kanunun hükümleri kadastro ve tapu tahriri yapılan yerlerde tatbik olunur.
Madde 47- 5 Şubat 1328 tarihi emvali gayrimenkulenin tahdid ve tahriri hakkındaki muvakkat kanun ile 10 Nisan 1340 tarih ve 474 numaralı kanunun altıncı maddesi hükmü mülgadır. Mezkur maddede gösterilen heyet bu kanunun 10 uncu maddesine göre teşkil kılınır.
Birinci Muvakkat Madde- Bu kanunun meriyetinden evvel tahakkuk ettirilmiş bütün kadastro ve tahrir harç ve resimlerinden henüz verilmeyen taksitler, bu. kanunda yazılı nisbetlere indirilerek tahsil edilir.
İkinci Muvakkat Madde- Bu kanunun neşri tarihinden evvel en aşağı beş sene kadastro hizmetinde bulunanlar onuncu maddenin (B) fıkrasındaki kayıttan müstesnadır.
Madde 48- Bu kanunun 14’üncü maddesinin hükmü neşrinden altı ve diğer maddelerinin hükmü bir ay sonra muteberdir.
Madde 49- Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
