1. Anasayfa
  2. Gayrimenkul Makaleleri

Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davası


Muris Muvazaası Davası

Muris muvazaası nedeniyle oluşan uyuşmazlıkların çözümünde bakım borçlusuna yapılan temlikin gerçek yönünün, eş söyleyişle miras bırakanın gerçek irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılması önemlidir. Bunun için de, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul nedeninin bulunup bulunmadığı, bakım borçlusu ve diğer mirasçılarla ilişkileri, murisin yaşı, sağlık durumu, temlik edilen malın tüm mamelekine oranı gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.

Muris Muvazaası Davası Ne Demek?

Muris muvazaası davası, miras bırakanın (muris) gerçekte bağış amacı taşıyan bir mal devrini, satış gibi göstermesi durumunda açılan bir dava türüdür. Bu dava, miras bırakanın malvarlığını, mirasçılarından kaçırmak amacıyla yaptığı muvazaalı (danışıklı) işlemlerin iptali ve mirasçılar arasındaki miras paylaşımının adil bir şekilde yapılması amacıyla açılır. Muris muvazaasının niteliği, şartları gibi konularda bilgi almak için şu yazımıza bakabilirsiniz: Muris Muvazaası Nedir?

Muris Muvazaası Davasını Kimler Açabilir?

Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 1.4.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.

Muris muvazaası davasını açabilecek kişiler şunlardır:

  • Saklı Pay Sahibi Mirasçılar: Türk Medeni Kanunu’na göre, saklı pay sahibi olan mirasçılar (örneğin, çocuklar, eş, anne-baba) miras paylarının korunması amacıyla bu davayı açabilirler.
  • Miras Hakkı Zedelenen Mirasçılar: Eğer yapılan muvazaalı işlem sonucunda miras payı azalan ya da mirastan tamamen mahrum kalan diğer mirasçılar da davayı açabilir.

Muris Muvazaası Kime Karşı Açılır?

Muris muvazaası davası, genellikle murisin yaptığı muvazaalı işlemin tarafı olan kişiye, yani görünürdeki işlemle malı devralan kişiye karşı açılır. Bu dava, mirasçılar arasında yapılan haksız mal devrinin düzeltilmesi amacıyla açıldığı için murisin vefatından sonra devralan kişilere veya onların mirasçılarına karşı açılır.

Muris Muvazaası Kime Karşı Açılır?

  1. Muvazaalı İşlemde Malı Devralan Kişiye Karşı: Muvazaalı işlemde mal devralan kişi, genellikle murisin bir yakını ya da aile üyesidir (örneğin, çocuklardan biri, eş veya başka bir akraba). Dava, öncelikle bu kişiye karşı açılır çünkü bu kişi, gerçekte bağış olan işlemi satış gibi göstererek malın devralıcısı durumundadır.
  2. Muvazaalı Malı Devralan Kişinin Mirasçılarına Karşı: Eğer muvazaalı işlemle mal devralan kişi de vefat etmişse, dava bu kişinin mirasçılarına karşı açılır. Yani mal devralan kişinin mirasçıları da, muvazaalı işlemden elde edilen menfaatleri devralmış oldukları için dava bu kişilere yöneltilir.
  3. Üçüncü Kişilere Karşı: Eğer murisin yaptığı muvazaalı işlem sonucunda, mal devralan kişi bu malı üçüncü bir kişiye satmış veya devretmişse, dava bu üçüncü kişilere karşı da açılabilir. Ancak, üçüncü kişinin iyi niyetli olması, yani muvazaa işlemini bilmeden hareket etmiş olması durumu değiştirebilir. Üçüncü kişi iyi niyetli ise, haklarını koruyabilir.

Muris Muvazaası Davası Hangi Hallerde Açılamaz?

Bazı durumlar muris muvazaası olarak kabul edilmez, yani mirasçıların muvazaa iddiasında bulunması mümkün değildir. Muris muvazaası davası açılamayacak haller şunlardır:

  1. Taşınırların ve tapusuz taşınmazların devri
  2. Vasiyetname yolu ile yapılan kazandırmalar
  3. Bağışlama yolu ile yapılan kazandırmalar
  4. Ölünceye kadar bakıp gözetme koşulu ile devir
  5. Paylaştırma (denkleştirme) kastı
  6. Gerçek satışlar
  7. Murisin üçüncü kişiden satın alıp mirasçı adına tescil ettirilen taşınmazlar

Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali Ve Tescil Dava Dilekçesi

(…) ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE

                                                                                               İhtiyati Tedbir İstemlidir.

DAVACI:

VEKİLİ:

DAVALI:

KONU: Muvazaa nedeniyle tapu iptali ve tescil taleplerimizi içerir dilekçemizdir.

DAVA DEĞERİ:

AÇIKLAMALAR:

Müvekkil ile davalının ortak murisleri olan … , maliki bulunduğu …Ada, .. Pafta, .. Parsel sayılı taşınmazını (Arsalı kargir ev) …. tarihinde …….yevmiye numarası ile ve 40.000.000.-TL. bedelle davalıya satış suretiyle temlik etmiştir.

Muris K.. , müvekkili miras hakkından yoksun bırakmak amacıyla, davaya konu taşınmazı gerçekte davalıya bağışladığı halde, tapuda satmış gibi muvazaalı işlem yapmak suretiyle temlik etmiştir. Zira davalı, müvekkilin babası K…’nın ikinci eşi olup murisle aralarında … yaş fark bulunmaktadır. Bu durum da muvazaayı ispat eden maddi olgulardandır.

Taşınmazın gerçek değeri ile tapu sicilinde gösterilen bedel arasında açık bir oransızlık vardır. Bu husus, mahkemeniz tarafından mahallen yapılacak keşif sonucunda açıkça ortaya çıkacaktır.

Öte yandan ev hanımı olup hiçbir geliri bulunmayan bir kadın olarak satış karşılığı tapuda gösterilen bedeli dahi ödeyecek maddi güce sahip değildir.

04.1974 tarih ve ½ sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca satış işlemi “muvazaa” nedeniyle, gizli bağış işlemi de “şekle aykırılık” nedeniyle geçersiz olduğundan dava konusu temlikin iptali ile müvekkilin payı oranında tescilini temini için mahkemenize başvurma zarureti hasıl olmuştur.   

HUKUKİ NEDENLER: HUMK., MK., BK. Vs. ilgili tüm yasal delil.

DELİLLER: Tapu Kayıtları, Veraset İlamı, tanık beyanları, keşif, bilirkişi incelemesi vs. ilgili tüm yasal delil.

SONUÇ VE İSTEK: Yukarıda açıklanan nedenlerle ve yargılama sırasında ortaya çıkacak durumlardan da anlaşılacağı gibi;

Öncelikle dava konusu taşınmazın 3. kişilere devir ve temliki ile tapu kaydı üzerine herhangi bir takyidatın konulmasını önlemek için işbu davamız kesinleşene kadar taşınmaz üzerine İHTİYATİ TEDBİR KONULMASINA,

…Ada, .. Pafta, .. …..parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydının müvekkilin miras payı oranında iptali ile yine müvekkilin miras payı oranında adına TESCİLİNE,

Tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini vekaleten arz ve talep ederim.

Davacı Vekili

EKLER: 1-) Tapu Fotokopisi, 2-) Veraset ilamı, onaylı 3-) Vekaletname örneği

Muris Muvazaası Nasıl İspat Edilir? Muris Muvazaası Hangi Delille İspat Edilir?

Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır.

Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.

Örneğin, taşınmazın çıplak mülkiyetinin satın alınması hayatın olağan akışına uygun düşmediği gibi, taşınmazı satan kimsenin edindiği para ile kredi kartı borçlarını, varsa başka borçlarını ödememiş olması, temlikten kısa bir süre sonrası ihtiyaç kredisi alması ve ardından ölmesine rağmen terekeden para çıkmaması hususları değerlendirildiğinde, temlikin bedelsiz, mirasçılardan mal kaçırma ve muvazaalı olduğu sonucuna varılmaktadır (Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E: 2013/783 K: 2013/2202 T: 19.2.2013).

Keza Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E: 2015/11020 K: 2018/10329 sayılı kararında; davacı tanıkları, temlikin muvazaalı olduğu yönünde görüş bildirmemişler, davalı tanıkları ise; işlemin gerçek satış olduğunu beyan ettikleri davada muris muvazaası söz konusu olmayacağına karar vermiştir.

Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali Ve Tescil Davası Zamanaşımı

Türk hukukunda Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, muris muvazaası davalarında zamanaşımı işlemez. Bunun nedeni, miras bırakanın iradesine aykırı bir işlem yapılarak mirasçıların miras hakkının zedelenmesi durumunda, adaletin korunması gerekliliğidir.

Muris Muvazaası Davası Kaç Yıl Sürer

Muris muvazaası davası ne kadar süreceği, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genelde bu davalar, miras ve tapu iptali gibi karmaşık konuları içerdiği için biraz uzun sürebilir. Ancak davanın süresi; delillerin durumu, mahkemenin yoğunluğu gibi hususlara bağlıdır.

Muris muvazaası davaları genellikle Yargıtay’a taşınan davalardır. İlk derece mahkemesi kararına taraflar itiraz ederse, dosya temyiz incelemesi için Yargıtay’a gönderilir. Yargıtay süreci, davanın süresine ek olarak 1-2 yıl daha katabilir. Yargıtay’ın kararı bozması durumunda dava tekrar yerel mahkemeye döner ve bu da süreci uzatabilir.

Muris muvazaası davası, ilk derece mahkemesinde genellikle 1 ila 3 yıl arasında sürebilir. Davanın kapsamı, delillerin toplanması ve mahkeme yoğunluğuna göre bu süre uzayabilir veya kısalabilir. Davanın temyiz edilmesi durumunda, Yargıtay aşaması da 1 ila 2 yıl sürebilir. Bu durumda toplam dava süresi, yaklaşık 3 ila 5 yıl arasında olabilir.

Muris muvazaası davası, delillerin durumu, mahkemenin iş yükü, tarafların tutumu ve temyiz süreci gibi unsurlara bağlı olarak değişiklik gösterir. Genel olarak bu tür davalar 3 ila 5 yıl arasında sürebilir. Ancak, davanın taraflarının uzlaşması durumunda süreç daha kısa sürede tamamlanabilir.

Muris Muvazaası Davaları Nasıl Sonuçlanır?

Bu davaların sonucunda, muvazaalı işlem mahkeme tarafından iptal edilebilir ve miras payları yeniden düzenlenebilir.

Muris muvazaası davalarının olası sonuçları:

  1. Muvazaanın tespit edilememesi
  2. Muvazaanın tespiti ve işlemin iptali
  3. Muvazaanın tespitine rağmen iyi niyetli üçüncü kişi

a. Muvazaanın Tespit Edilememesi

Eğer muvazaa ispat edilemezse, dava reddedilir ve işlem geçerli sayılır. Yargılama sonucunda, yapılan işlemin muvazaalı olduğu ispat edilemez ise mirasçılar tarafından açılan muris muvazaası davası reddedilir ve yapılan işlem geçerli kabul edilir.

Davacılar muvazaa davasını kaybederse, başka hukuki yollara başvurabilirler. Örneğin, tenkis davası açarak saklı paylarının ihlal edilip edilmediğini araştırabilirler.

b. Muvazaanın Tespiti ve İşlemin İptali

Muris muvazaası davaları, muvazaanın ispatlanması halinde görünürdeki işlem iptal edilerek, malvarlığı mirasçılar arasında yeniden paylaştırılır. Muris tarafından yapılan satış veya devir gibi görünen işlem, aslında bağış amacı taşıdığı ve mirasçılardan mal kaçırmak için yapıldığı tespit edilirse, işlem hukuken geçersiz sayılır.

Bu durumda, mahkeme, muvazaalı işlemle devredilen malı mirasın bir parçası sayar ve bu mal, mirasçılar arasında yasal miras paylarına göre yeniden paylaşılır. Muvazaalı işlemin iptali durumunda, mahkeme, tapu kaydını iptal ettirip malı mirasçılar arasında yeniden tescil ettirir.

Eğer davayı açan saklı pay sahibi mirasçılar (örneğin çocuklar, eş) muvazaa nedeniyle hak kaybına uğramışsa, bu kişiler saklı paylarını geri alabilirler. Saklı payları ihlal edilen mirasçılar, muvazaalı işlemi iptal ettirebilir.

c. Muvazaanın Tespitine Rağmen İyi Niyetli Üçüncü Kişi

Eğer mal muvazaalı işlemle üçüncü bir kişiye devredilmişse ve mahkeme muvazaayı tespit ederse üçüncü kişinin iyi niyetli olup olmadığına bakılır.

Üçüncü kişi, yapılan muvazaalı işlemi biliyor ve kötü niyetli davranıyorsa, malın devri iptal edilerek mirasçılar arasında paylaşılır.

Eğer üçüncü kişi yapılan muvazaadan habersiz ve iyi niyetliyse, bu durumda mahkeme, üçüncü kişinin mülkiyet hakkını koruyabilir. Ancak mirasçılar yine de tenkis davası açarak saklı paylarını talep edebilir.

Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davası
Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davası