Parselasyona İlişkin Encümen Kararında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Parselasyona İlişkin Encümen Kararı

Hazırlanan parselasyon işlemlerinin ve buna ilişkin cetvellerin, yetkili kamu idaresinin yetkili organı tarafından onaylanması gerekir. 3194 sayılı İmar Kanununun “Parselasyon Planlarının Hazırlanması ve Tescili” başlıklı 19.maddesinde, imar planlarına göre parselasyon planlarının yapılıp, belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni, dışında ise il idare kurulunun onayından sonra yürürlüğe gireceği hükme bağlanmış bulunmaktadır. Bu düzenlemelerin ışığı altında parselasyon planlarının hazırlanması ve parselasyon işlemlerinin yapılmasında yetkili organın belediye ve mücavir alanı içinde belediye encümenleri olduğu anlaşılmaktadır.  

Özel kanun hükümleri saklı kalmak kaydı ile parselasyon planları ve buna ilişkin cetveller; belediye sınırları içerisinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında ise il encümeni tarafından onaylanır. 3194 sayılı İmar Kanununun Parselasyon Planlarının Hazırlanması ve Tescili başlıklı 19.maddesinde, imar planlarına göre parselasyon planlarının yapılıp, belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni, dışında ise il idare kurulunun onayından sonra yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır. Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesine göre parselasyon planları, parselasyon planına ait belgelerle beraber; büyükşehirlerde, Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamında parselasyon planlarının büyükşehir belediyesince yapılması halinde büyükşehir belediyesi encümeni kararı ile; parselasyon planlarının ilçe belediyesince yapılması halinde, ilçe belediye encümeni kararı ve büyükşehir belediyesi encümeni kararı ile; diğer belediyelerde, belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni kararı; dışında ise il idare kurulu kararı veya parselasyon planlarını onaylamaya yetkili idarenin onayından sonra yürürlüğe girer.

İmar Kanununda ve Yönetmelikte belediye sınırları dışında yapılacak parselasyon işlemlerinin il idare kurulu tarafından onaylanacağı belirtilmiş ise de, İl Özel İdaresi Kanununun yürürlüğe girdiği 2005 yılından itibaren parselasyon planlarının ve buna ilişkin cetvellerin il encümeni tarafından onaylanması gerekmektedir. Bu husus, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan 29.02.2008 tarihli ve 2008/02 sayılı Genelgede de belirtilmiştir.

Bu konuda detaylı bilgi için şu yazımıza bakabilirsiniz: Belediyelerde Parselasyon İşlemlerini Kim Onaylar?

Hazırlanan parselasyon işlemlerinin ve buna ilişkin cetvellerin, yetkili kamu idaresinin yetkili organı tarafından onaylanması gerekir.

Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesine göre, İdare ya da taşınmaz sahipleri tarafından yetkilendirilen harita mühendisi tarafından hazırlanan ve imzalanan dokümanları içeren parselasyon planları, onamaya yetkili idareye sunulur.

Parselasyon planlarının idarece uygun bulunması durumunda, idarenin görevlendirdiği onaya yetkili harita mühendisleri tarafından imzalanır. DOPO hesabı ve tescile esas dağıtım cetveli onay yapacak idarenin birim amiri tarafından ayrıca onaylanır ve idarenin yetkili amiri tarafından imzalanarak onamaya yetkili karar organına sevk edilir.

Onay İçin Parselasyon Planı Dosyasında Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler

Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmeliğin 22. maddesine göre, parselasyon planları aşağıdaki hesap ve belgelerle birlikte kontrol edilmek ve onaylanmak üzere ilgili idareye sunulur:

1. Parselasyon planı açıklama raporu.
2. Değişiklik haritaları yapım ve kontrol bilgileri formu.
3. 1/1000 ölçekli aslı gibidir onaylı uygulama imar planı ve sayısal verileri.
4. Son 6 ay içinde alınmış takyidatlı tapu kayıtları.
5. İlgili kadastro müdürlüğünden 11 inci maddeye göre alınan onaylı mülkiyet raporu ve ekleri.
6. Uygulamanın talep üzerine yapılması durumunda;
7. Özel ve tüzel hukuk kişileri tarafından talep ediliyorsa, taşınmaz sahipleri tarafından uygulamayı yapan harita mühendisine verilmiş vekâletname/sözleşme.
8. Kamu kurumları tarafından yüklenici firmalara yaptırılıyorsa, yüklenici firmanın yetkilendirme yazısı veya aralarındaki sözleşme.
9. Düzenleme sınır krokisi.
10. Ada bölüm krokisi.
11. Düzenlemeye kısmen giren parseller varsa ayırma çapı ve tescil bildirimi.
12. Varsa ihdas krokisi ve koordinatları.
13. Düzenleme ortaklık payı oranı (DOPO) hesabı.
14. Özet cetveli (Ek-1).
15. Mal sahipleri araştırma ve özet formu (Ek-2).
16. Tescile esas dağıtım cetveli (Ek-3).
17. Tescil sayfası (Ek-4).
18. Alan hesapları ve dengelemeleri.
19. Ada röleve krokileri.
20. Parselasyon planı paftası.
21. Parselasyon planının sayısal verileri.
22. İmar planında hüküm bulunması veya sit alanları, orman, mera ve benzeri konularda özel kanunlarla korunacak alanların bulunması durumunda, ilgili kurum/kurul görüşleri.

Parselasyon planını onaylamaya yetkili idare, birinci fıkrada belirtilen dokümanlar dışında başka açıklayıcı bilgi ve belge isteyebilir.

Parselasyonda Yasal Dayanağın Belirtilmesi Zorunluluğu

Bu onaylarda dikkat edilecek ilk husus, parselasyon işlemlerinin hangi kanun hükmüne göre yapıldığının belirtilmesi gerekliliğidir. 3194 sayılı Kanun kapsamında yapılan parselasyon işlemlerinde ilgili kanun maddesinin açıkça vurgulanması gerekmeyebilir, ancak gerek 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler Hk. Kanun’un Ek 1. maddesi uygulaması ve gerekse aynı Kanun’un 10/C uygulamasına göre yapılan işlemlerde kanuni dayanağın açıkça belirtilmesi zorunludur.

Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7/b maddesi gereği ilçe belediyeleri tarafından hazırlanacak parselasyon planlarının büyükşehir belediyesi tarafından onaylanması gerekmektedir. Madde gereği, ilçe belediyeleri tarafından hazırlanan parselasyon planları ve ekleri, büyükşehir belediyesi encümeni tarafından onaylanacaktır. TKGM tarafından yayımlanan 2005/03 sayılı Genelgeye göre büyükşehir belediyesi sınırları içerisindeki belediyelerce kesinleştirilerek tescil için TKGM taşra teşkilatına gönderilen parselasyon planlarının teknik kontrolü sırasında büyükşehir belediyesinin onayı aranacaktır.

Kararın Mühürlenmesi

5393 sayılı Belediye Kanununun 35/5. maddesi gereğince belediye encümen kararları, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 27/5. maddesi gereğince il encümen kararları, başkan ve toplantıya katılan encümen üyeleri tarafından imzalanmalı ve bu imzalı belgenin örneği de Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 26. maddesi gereğince imzaların encümen üyelerine ait olduğunun tasdiki bakımından ilgili kurum mührü ile onaylanmış olmalıdır.

Karar Örneğinin Dosyada Bulunması Zorunluluğu

TKGM’nin 2010/22 sayılı Genelgesine göre encümen kararlarına dayalı yapılan işlemlerde, encümen üyelerince imzalanmış ve yetkili kişilerce onaylı karar örneğinin işlem dosyasında bulunması zorunlu olup, yapılan işlemin de karara uygun olması gerekir. İşlemin dayanağı olan encümen kararının istenmesi zorunlu olan işlemlerin kontrollerinde işlemin dayandırıldığı kanun ve maddesi ile işleme konu olan ada ve parsel numaralarının açık ve tereddüde yer vermeyecek şekilde encümen kararında belirtilmiş olması gerekir. Bu hususlara uygun hazırlanmayan kararların düzeltilmesi yazılı olarak istenir.

Düzenlemeye Giden Parsellerin Encümen Kararında Belirtilmesi

Düzenlemeye giren parsellerin encümen kararında açıkça belirtilmesi gerekir. Bir başka ifadeyle, parselasyon gibi mülkiyete ilişkin işlemlerde, düzenleme sahasına dâhil edilmiş bulunan parsellerin tek tek belirtilmesi gerekir. Encümen kararında belirtilmeyen parsellerin düzenlemeye tabi tutulması yolsuz tescil sonucunu doğurur (Yargıtay 1. Hukuk Dairesi, 18.12.1992, E:1992/15484, K:1992/15906). Düzenlemeye giren parsellerin bir kısmının yazılarak diğerleri için “vs., vb.” gibi ibareler kullanılması da parselasyon işlemini sakatlar.

Danıştay 6. Dairesi, 10.03.2004, E:2002/5617, K:2004/1412: Parselasyon gibi mülkiyete ilişkin işlemlerde, düzenleme sahasına dahil edilmiş bulunan parsellerin tek tek belirtilmesi gerekir. Olayda ise, bu husus göz ardı edilerek sadece birkaç ada ve parsel isminin belirtilmesi suretiyle “vs.” ibaresi kullanıldığından ve davacılara ait taşınmazların parsel numaraları belediye encümeni kararında açıkça belirtilmediğinden hukuka aykırı olarak tesis edilen dava konusu işlemin iptali gerekir.

Bununla birlikte encümen kararında sayılmayan parsellerin, sonradan alınacak bir başka kararla ilk encümen kararına ilave edilmesi de mümkündür.

Danıştay 6. Dairesi, 13.06.1994, E:1993/3010, K:1994/2444: Yapılan parselasyon işleminde şekil eksikliği olması durumunda idarelerin hatalı işlemleri düzeltebileceği ilkesi ile yerinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor da dikkate alınarak yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir. İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca yapılarak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile ilgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin Düzenleme Sahalarının Tespiti Esasları başlıklı 5. maddesinde düzenleme sahasının bir müstakil imar adasından daha küçük olamayacağı hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, 13 pafta, 79 adanın iptali istenilen 30.7.1991 günlü, 2290 sayılı belediye encümeni kararıyla düzenlemeye tabi tutulduğu, sadece davacının 36 parselinin bu kararda gösterilmediği, ancak bu şekil noksanlığının daha sonra alınan 20.12.1991 günlü, 4232 sayılı encümen kararı ile giderilmiş olduğu ve düzenleme işleminin de İmar Kanununun 18. maddesinde belirlenen yöntem ve ilkeler uyarınca yapıldığı bilirkişi raporunun incelenmesinden anlaşılmaktadır. Bu durumda İdarelerin hatalı işlemlerini düzeltebileceği ilkesi ile yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapordaki bulgular da gözetilerek yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

Cetvellerde Eksiklik Varsa

Cetvellerde ya da haritalarda değişiklik gerektiren değişikliklerin yapılması durumunda yeniden encümen kararı alınarak aynı usullerle tekrar askı ilanına çıkılması gerekir.

Danıştay 6. Dairesi, 20.01.2006, E:2004/772, K:2006/83: Belediye encümenince yapılan parselasyon işleminde daha sonradan yapılacak düzeltmenin yine belediye encümeni kararı ile yapılarak, bu düzeltme kararı uyarınca yeniden dağıtım cetvelinin düzenlenerek askıya çıkarılması gerektiği. 3194 sayılı İmar Kanununun 19. maddesinin 1.fıkrasında, imar planlarına göre parselasyon planları yapılıp, belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni, dışında ise İl İdare Kurulu’nun onayından sonra yürürlüğe gireceği, bu planların bir ay süreyle idarede asılacağı, ayrıca mutat vasıtalarla duyurulacağı, bu sürenin sonunda kesinleşeceği, tashih edilecek planlar hakkında da bu hükmün uygulanacağı anılan maddenin 2.fıkrasında da kesinleşen parselasyon planlarının tescil edilmek üzere tapu dairesine gönderileceği, bu dairelerin ilgililerin muvafakati aranmaksızın, sicilleri planlara göre resen tanzim ve tesis edileceği düzenlemesine yer verilmiştir. Yukarıda anılan Yasa maddesi dikkate alındığında belediye encümenince yapılan parselasyon işleminde daha sonradan yapılacak düzeltmenin yine belediye encümeni kararı ile yapılarak, bu düzeltme kararı uyarınca yeniden dağıtım cetvelinin düzenlenerek askıya çıkarılması gerekmektedir.             

Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında Onay

İmar Kanununda ve Yönetmelikte belediye sınırları dışında yapılacak parselasyon işlemlerinin il idare kurulu tarafından onaylanacağı belirtilmiş ise de, İl Özel İdaresi Kanununun yürürlüğe girdiği 2005 yılından itibaren parselasyon planlarının ve buna ilişkin cetvellerin il encümeni tarafından onaylanması gerekmektedir. Bu husus, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan 29.02.2008 tarihli ve 2008/02 sayılı Genelgede de belirtilmiştir.

Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde Onay

Özel kanun hükümleri saklı kalmak kaydı ile parselasyon planları ve buna ilişkin cetveller; belediye sınırları içerisinde belediye encümeni tarafından onaylanır. Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesine göre, parselasyon planları, büyükşehir olmayan belediyelerde, belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni kararından sonra yürürlüğe girer.

Büyükşehirlerde İlçe Belediyesi Tarafından Yapılan Parselasyonlarda Büyükşehir Belediyesi Onayı

Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7/b maddesi gereği ilçe belediyeleri tarafından hazırlanacak parselasyon planlarının büyükşehir belediyesi tarafından onaylanması gerekmektedir. Madde gereği, ilçe belediyeleri tarafından hazırlanan parselasyon planları ve ekleri, büyükşehir belediyesi encümeni tarafından onaylanacaktır.

Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesine göre, parselasyon planları, parselasyon planına ait belgelerle beraber; ilçe belediyesince yapılması halinde, ilçe belediye encümeni kararı ve büyükşehir belediyesi encümeni kararı ile yürürlüğe girer.

TKGM tarafından yayımlanan 2005/03 sayılı Genelgeye göre büyükşehir belediyesi sınırları içerisindeki belediyelerce kesinleştirilerek tescil için TKGM taşra teşkilatına gönderilen parselasyon planlarının teknik kontrolü sırasında büyükşehir belediyesinin onayı aranacaktır.

6. Büyükşehirlerde Büyükşehir Belediyesi Tarafından Yapılan Parselasyonlarda Büyükşehir Belediyesi Onayı

Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesine göre, parselasyon planları, parselasyon planına ait belgelerle beraber; büyükşehirlerde, Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamında parselasyon planlarının büyükşehir belediyesince yapılması halinde büyükşehir belediyesi encümeni kararı ile yürürlüğe girer.