İçindekiler
Taşınmazların İmar Barışında Satışı
İmar Barışı kapsamında, mülkiyeti belediyeye ait olan taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olan yapılar için Yapı Kayıt Belgesi alınması durumunda, bu taşınmazların satışına ilişkin olarak, 3194 sayılı İmar Kanunu‘nun Geçici 16 ncı maddesinin (8) inci fıkrasında, “Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan satılır.” hükmü yer almaktadır.
Aynı konuda Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar‘ın 7 nci maddesinin (4) üncü fıkrasında; “Belediyelerin özel mülkiyetinde olan taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olan yapılara Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Böyle bir durumda, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan bunlara satılır.” hükmü yer almaktadır.
Belediye Mülkiyetindeki Taşınmazların İmar Barışında Satışı
Ancak, söz konusu Kanun maddesinde ve Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların bulunduğu belediye mülkiyetindeki taşınmazlardan hangilerinin satılacağı, değer tespitinin nasıl yapılacağı, taksitli satış yapılıp yapılamayacağı, satış işleminde izlenecek usul ve esasların ne olacağı gibi hususlara ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar‘ın 7 nci maddesinde Hazine taşınmazlarının satışı ile ilgili olarak “(1) Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, bu taşınmazlardan özel kanunları kapsamında kalan ve bu özel kanunlara göre değerlendirilmesi gerekenler dışında kalanlar Bakanlığa tahsis edilir. Tahsis işleminden sonra, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bu taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır. Rayiç bedel Bakanlıkça tespit edilir veya ettirilir. Bu suretle yapılacak satışlarda satış bedeli, en az yüzde onu peşin ödenmek üzere beş yıla kadar taksitlendirilebilir. Taksit tutarlarına ödeme tarihine kadar kanunî faiz oranının yarısı uygulanır.” hükmü yer almaktadır. Ancak bu hüküm sadece Hazine taşınmazlarının satışı ile ilgilidir. Belediye taşınmazlarında uygulanamaz.
Bu sebeple, söz konusu Geçici 16. madde kapsamında alınan Yapı Kayıt Belgesine istinaden, belediye mülkiyetindeki taşınmazların hangilerinin satılacağı, taşınmazların rayiç değerlerinin tespiti ve satış işleminin nasıl yapılacağı vb. hususların ilgili Belediyesince belirlenmesi gerekmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Alt Yapı ve Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğünün görüşü de bu yöndedir.
Belediye Mülkiyetindeki Taşınmazların İmar Barışında Satış Bedeli
Belediye mülkiyetindeki taşınmazların hangilerinin satılacağı, taşınmazların rayiç değerlerinin tespiti ve satış işleminin nasıl yapılacağı vb. hususların belediye meclisi tarafından alınacak bir kararla belirlenmesi mümkündür.
Satış Zorunlu Mu?
3194 sayılı İmar Kanunu‘nun geçici 16. maddesine göre “Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların, Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, bu taşınmazlar Bakanlığa tahsis edilir. Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin 31/12/2019 tarihine kadar yapacakları satın alma talepleri üzerine taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır. Bu durumda elde edilen gelirler bu maddenin ikinci fıkrasına göre genel bütçeye gelir kaydedilir. Ayrıca bu gelirler hakkında 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrası, yapı ve tesisler hakkında ise onbirinci fıkrası hükmü uygulanmaz.
Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan satılır.”
Görüldüğü üzere Kanun (satılamayacak taşınmazlar hariç olmak üzere) idareye bu konuda takdir yetkisi tanımamaktadır. Dolayısıyla Kanunen satışın mümkün olmadığı parseller hariç olmak üzere yapı kayıt belgesi alınmış olan belediye mülkiyetindeki parsellerin satışı zorunludur.
