İçindekiler
- 2886 sayılı Kanunun 75. Maddesi
- 2886 Sayılı Kanunun 75. Maddesine Göre Tahliye Nasıl Yapılır?
- 2886 Sayılı Kanun 75. Madde Uygulama Yönetmeliği
- Hangi İdareler 2886 s. Kanun 75. Maddeye Göre Ecrimisil Alabilirler?
- Belediyeler 2886 s. Kanun 75. Maddeye Göre Ecrimisil Alabilirler mi?
- 2886 Sayılı Kanunun 75. Maddesine Göre Tahliye Nasıl Yapılır?
- İl Özel İdareleri 2886 s. Kanun 75. Maddeye Göre Ecrimisil Alabilirler mi?
2886 sayılı Kanunun 75. Maddesi
2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75. maddesindeki “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir” hükmüne göre mahalli idareler bütçeli kuruluşlar olan Belediyeler ve İl Özel İdareleri kendi taşınmazlarının işgali üzerine alamazlar mı?
2886 Sayılı Kanunun 75. Maddesine Göre Tahliye Nasıl Yapılır?
Bu konuda şu yazımıza bakınız: 2886 Sayılı Kanunun 75. Maddesine Göre Tahliye Nasıl Yapılır?
2886 Sayılı Kanun 75. Madde Uygulama Yönetmeliği
Aslında uygulamada 2886 Sayılı Kanun 75. Madde Uygulama Yönetmeliği olarak biline yönetmelik, Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliktir. Bu Yönetmelik genel olarak Hazine taşınmazlarının idaresiyle ilgili olmakla birlikte Hazine taşınmazlarında tahliye ve ecrimisille ilgili hükümler ihtiva etmektedir. Yönetmelik Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların satışı, trampası, arsa veya kat karşılığı inşaat yaptırılması, kiraya verilmesi, ön izin verilmesi ve üzerlerinde irtifak hakkı kurulması, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiraya verilmesi, ön izin ve kullanma izni verilmesi ile ecrimisil ve tahliye işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.
Hangi İdareler 2886 s. Kanun 75. Maddeye Göre Ecrimisil Alabilirler?
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu‘nun 75. maddesi kapsamında “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz” malların işgal edilmesi halinde ecrimisil alınabilir. Belediyeler ve il özel idareleri, 5018 sayılı Kanuna göre “mahalli idare” statüsündedir. Bu nedenle “özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde” bulunan taşınmazlar kapsamına girmezler. Dolayısıyla kural olarak belediyeler (aşağıda belirteceğimiz istisna hariç olmak üzere) ve il özel idareleri, 2886 sayılı Kanun’un 75. maddesi kapsamına girmezler.
Belediyeler 2886 s. Kanun 75. Maddeye Göre Ecrimisil Alabilirler mi?
Bununla birlikte 5393 sayılı Belediye Kanununun 15. maddesinde “Belediye mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş sayılır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında da uygulanır.” hükmü yer almaktadır. Bu kapsamda belediyeler kendi taşınmazlarının işgal edilmesi durumunda ecrimisil alabilirler. Ayrıca belediye taşınmazlarının işgali halinde 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75. maddesi kapsamında tahliye de yapılabilir.
2886 Sayılı Kanunun 75. Maddesine Göre Tahliye Nasıl Yapılır?
2886 sayılı Kanun’un 75. maddesine göre “İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.” Bu hüküm nedeniyle, belediye taşınmazlarının işgali halinde 2886 75. madde tahliye uygulaması yapılabilmesi için öncelikle belediye başkanlığınca taşınmazın bulunduğu yer mülki amirinden (kaymakam) talepte bulunulması gerekir. Kaymakam kararıyla taşınmazın tahliyesine karar verilir ise kaymakam tahliye kararının gerçekleştirilmesi ve uygulanması için bir kamu idaresini görevlendirir.
İl Özel İdareleri 2886 s. Kanun 75. Maddeye Göre Ecrimisil Alabilirler mi?
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu‘nun 7. maddesine 1/7/2006 tarihli ve 5538 sayılı Kanun‘un 26. maddesiyle eklenen cümleye göre “2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri il özel idaresi taşınmazları hakkında da uygulanır”. Bu nedenle il özel idareleri de kendi taşınmazlarının işgal edilmesi durumunda Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri kapsamında ecrimisil alabilirler. Konu hakkında şu karara bakabilirsiniz:
T.C. DANIŞTAY SEKİZİNCİ DAİRE, Esas: 2012/5189, Karar: 2012/5185 Tarih: 14.06.2012
Özet: 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun 7. maddesi ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. maddesi uyarınca il encümenlerinin tahliye yetkisi bulunduğu hakkında.
Temyiz İsteminde Bulunan : Ankara Valiliği, Karşı Taraf :
İstemin Özeti : Ankara 7. İdare Mahkemesinin 28.03.2008 gün ve E:2007/965, K:2008/400 sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Ali SIRIKLIGİL’in Düşüncesi: İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Ergün ÖZCAN’nın Düşüncesi : Dava konusu uyuşmazlıkta idare mahkemesince; il özel idaresine ait taşınmazın özel hukuk hükümlerine göre kiraya verilmesi nedeniyle tahliyesinin de 6570 sayılı Kanunda belirlenen prosedür izlenmek suretiyle sağlanması gerektiği, 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun 26. maddesinde, il encümenine, kamu gücü kullanılmak suretiyle tek yanlı tahliye yetkisi verilmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de; dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan 5302 Sayılı Kanunun 7. maddesiyle, 2886 Sayılı Kanuna göndermede bulunarak, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı hükmüne yer verilmesi nedeniyle, mahkemece uyuşmazlığın bu hükümde göz önünde bulundurularak çözümlenmesi gerekirken, il encümeninin tek yanlı olarak tahliye yetkisinin bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmesinde hukuki isabet görülmediğinden, temyiz istemine konu kararın bozulması gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü: Uyuşmazlık, Keçiören İlçesi Danişment Mahallesinde bulunan mülkiyeti il özel idaresine ait olan Etlik garajlarının İl Genel Meclisinin 3.5.2006 tarih ve 135 sayılı kararı doğrultusunda yapılan plan değişikliği nedeniyle imar planına esas uygulama ve proje çalışmalarının başlatılması ve iş merkezi değişikliği çalışmalarının yapılabilmesi için halen faaliyet gösteren tüm işyerlerinin sözleşmelerinin bitim tarihi itibariyle yenilenmeyerek iptal edilip boşaltılmasına ilişkin İl Encümeninin 9.5.2007 tarih ve 109/109 sayılı kararı ile bu karara dayanılarak davacının kiracı olarak faaliyet gösterdiği Etlik Eski Garajlardaki …. nolu işyerinin Etlik Garajlarının iş merkezine dönüştürülmesi amacıyla kira sözleşmesinin bitim tarihi itibariyle yenilenmeyeceğinden bahisle sözleşme bitim tarihi itibariyle boş olarak teslimine, teslim edilmediği takdirde yasal yollardan tahliyesinin sağlanacağının bildirilmesine ilişkin Ankara İl Özel İdaresi Emlak Yönetimi ve Satınalma Daire Başkanlığı’nın 16.5.2007 tarih ve 1191 sayılı işleminin iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun 7. maddesinde, il özel idaresinin mallarına karşı suç işleyenlerin Devlet malına karşı suç işlemiş sayılacağı ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümlerinin il özel idaresi taşınmazları hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. maddesinde de, kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edileceği, aksi halde ecrimisil alınacağı, işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği hükmü yer almaktadır.
İdare Mahkemesince; il özel idaresine ait taşınmazın özel hukuk hükümlerine göre kiraya verilmesi nedeniyle tahliyesinin de 6570 sayılı Kanunda belirlenen prosedür izlenmek suretiyle sağlanması gerektiği, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun 26. maddesinde, il encümenine, kamu gücü kullanılmak suretiyle tek yanlı tahliye yetkisi verilmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir
Bu durumda, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 7. maddesinin göndermede bulunduğu, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. maddesindeki hüküm göz önünde bulundurularak çözümlenmesi gerekirken, il encümeninin tek yanlı olarak tahliye yetkisinin bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
