Mevzi İmar Planı Nedir? Mevzi İmar Planı Nasıl Yapılır?

Mevzi İmar Planı Ne Demek?

Mevzi imar planı, mevcut imar planı sınırları dışında olup bu planla bütünleşmeyen bir konumda bulunan alanlar üzerinde hazırlanan ve sosyal ve teknik alt yapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlamış olan planlardır.

⇒ Ülkemizde diğer mekansal planlar ve imar planları konusunda bilgi almak için şu yazımıza bakınız: İmar Planı Nedir? Plan Türleri Nelerdir? İmar Planları Hangi Bölümlerden Oluşur?

Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğe göre mevzi imar planı; mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanıma açılması gereğinin ve sınırlarının ilgili idarece belirlenmesi halinde, aynı Yönetmeliğin plan yapım kurallarına uyulmak üzere yapımı mümkün olan, yürürlükteki her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında, planla bütünleşmeyen konumdaki, sosyal ve teknik alt yapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlayan, raporuyla bir bütün olan imar planıdır.

Mevzi İmar Planı Neden Yapılır?

Bu planlar, yerleşim yeri dışındaki bir alanın çeşitli amaçlarla (depolama tesisleri, akaryakıt istasyonları, dinlenme ve konaklama tesisleri, katı atık depolama tesisleri, turizm, büyük alt yapı projeleri, sanayi yapıları, toplu konut ya da toplu yerleşim, gecekondu önleme gibi) planlanması istenildiğinde hazırlanmaktadır.

Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde Mevzi İmar Planı, “mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanıma açılması gereğinin ve sınırlarının ilgili idarece belirlenmesi halinde, bu Yönetmeliğin plan yapım kurallarına uyulmak üzere yapımı mümkün olan, yürürlükteki her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında, planla bütünleşmeyen konumdaki sosyal ve teknik altyapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlayan, raporuyla bir bütün olan imar planı” olarak tanımlanmıştır.

Bu Yönetmelik hükmüne göre bir alanın mevzii imar planı ile planlanabilmesi için her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında bulunması gerekmekte olup, 1/5000 ölçekli nazım imar planı bulunan alanlar için mevzii imar planı yapılması mümkün olmadığından bu yerlerde ilgili ancak uygulama imar planı yapılabilir.

Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 7. maddesine göre, çevre düzeni planı sınırları içerisinde mevzi imar planı yapılamaz. Çevre düzeni planı ile yapılaşma kararı alınmış alanlar için yapılacak imar planları, mevzii imar planı olarak değerlendirilmez. Bunun yanı sıra nazım imar planı kapsamında olan yerlerde de mevzi imar planı yapılamaz. Bu alanlarda ruhsat verilebilmesi için uygulama imar planının yapılması gereklidir.

Bu nedenlerle mevzi imar planı yapılmadan önce, planlanması düşünülen alanın çevre düzeni planı ve nazım imar planı kapsamında kalıp kalmadığının araştırılması gereklidir. Uygulama imar planının bulunduğu bir alanda ayrıca mevzi imar planı yapılması da planlama mantığına aykırıdır (D.6.D. 14.12.1998, E:1997/5436, K:1998/6285).

Uygulama imar planının bulunduğu bir alanda ayrıca mevzi imar planı yapılmasının yasa ve yönetmeliklerdeki tanımlara uymamaktadır. 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi uyarınca parselasyon işlemi yapılabilmesi için taşınmazın bulunduğu alanda ada parsel düzenlemelerinin yapılarak ön yerleşim planının bulunması gerekir.

Mevzi İmar Planını Kim Yapar?

Mevzi imar planlarının da Plan Yapımını Yükümlenecek Müelliflerin Yeterliliği Hakkında Yönetmelikte belirlenen grupta yeterlilik belgesine sahip plan müellifleri tarafından hazırlanması gereklidir.

Mevzi İmar Planı Ölçeği Nedir?

Mevzi imar planları, uygulama imar planı niteliğinde olduklarından 1/1.000 ölçekli olarak düzenlenirler.

Mevzi İmar Planı Örneği

Mevzi imar planları da yapılış tarzı olarak 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarına benzemektedirler. Bu nedenle mevzi imar planı örneği de 1/1000 ölçekli uygulama imar planları gibidir. Aşağıda mevzi imar planı örneğine yer verilmiştir.

Mevzi İmar Planı Nasıl Yapılır?

Mevzi imar planları da uygulama imar planlarında olduğu gibi; ilgili idarece doğrudan, ihale sureti ile veya İller Bankasına yetki verilmek sureti ile hazırlanabilir.( D.6.D. 29.03.1989, E:1988/266, K:1989/714)

Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 19. maddesine göre, şahıslarca yaptırılan mevzi imar planı çalışmalarında, planlaması yapılan alanın kendilerine ait olduğunu belgelemek amacı ile tapu senedi, mülkiyete dair kesinleşmiş mahkeme kararı ve bu mahkeme kararına müsteniden diğer makamlar tarafından verilmiş belge veya özel kanunlara göre tahsisi yapılıp henüz tapu siciline kaydedilmemiş yerler için ilgili kamu kuruluşlarınca verilmiş tahsis belgesi ibraz edilmesi mecburidir.

Birden fazla maliki bulunan arazilerin mevzi imar planı kapsamına alınması mecburiyetinin bulunması halinde, planı yapılacak alana ait parsel sahiplerinin muvafakati ile arazilerinin planlanmasına izin verdiklerinin belgelenmesi şarttır.

Planlanan alan içinde maliklerine ulaşılamayan, malikleri belli olmayan veya maliki bulunmayan yerlerin mevcudiyeti halinde, bunların ilgili idarece belgelendirilmesi ve planlanan alanın % 20’sini aşmaması şartı aranır. Bu gibi hallerde, yapılan veya yaptırılan ve onaylanan mevzi imar planlarında muvafakat şartı aranmaz.

Eğer mevzi imar planı ile yapılacak tesis için özel bir izin alınması (çevresel etki değerlendirmesi, endüstri tesisleri için emisyon ön izni gibi) gerekiyor ise mevzi imar planlarının onaylanmasından önce ilgili kurumlardan planlama için gerekli izinler alınmalıdır.

Mevzi İmar Planı Onayı, İlanı ve İtiraz

Hangi usulle hazırlanırsa hazırlansın mevzi imar planları da uygulama imar planlarının tabi olduğu usul ile onaylanır ve ilan edilir. Özel yetki hükümleri saklı kalmak kaydı ile, belediye sınırları içindeki planlar belediyeler, bu sınırlar dışında kalan alanlardaki planlar ise il özel idareleri tarafından onaylanır.

Mevzi İmar Planı Nereden Alınır?

Mevzi imar planı da aslında bir uygulama imar planıdır. Bu nedenle mevzi imar planları, belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyelerden, bu sınırlar dışında ise il özel idarelerinden temin edilebilir.

Mevzi İmar Planı Yönetmeliği

Mevzi imar planı ve bu planın tanımı Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelikte yer almakta idi. Bu Yönetmelikteki tanıma göre mevzii imar planı; mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanıma açılması gereğinin ve sınırlarının ilgili idarece belirlenmesi halinde, bu Yönetmeliğin plan yapım kurallarına uyulmak üzere yapımı mümkün olan, yürürlükteki her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında, planla bütünleşmeyen konumdaki, sosyal ve teknik altyapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlayan, raporuyla bir bütün olan imar planıdır.

Bu nedenle mevzi imar planı yönetmeliği denilince akla Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelik gelmektedir.

Mevzi İmar Planı Kaldırıldı Mı?

İmar Kanunu’nda mevzi imar planına yer verilmemiştir. Bu plan türü Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelikte yer almakta idi. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliği yürürlükten kaldıran Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinde ise mevzi imar planına yer verilmemiştir.