İskan Almak İçin SGK İlişiksiz Yazısı Zorunluluğu

SGK İlişiksiz Yazısı Nedir? İskan İçin SGK Borcu Yoktur Yazısı Nedir?

5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 90. maddesinin 4. ve 5. fıkrasında “(4) Valilikler, belediyeler, il özel idareleri ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından, geçici iskan veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce yapılan inşaat dolayısıyla, diğer kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ve bankaların ise Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek işlemlerinde Kuruma borçlarının bulunmadığına dair ilgililerden Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur. (5) Bu maddede belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden hak ediş ödenmesi, kesin teminatın iade edilmesi veya geçici iskan izin belgesi ve yapı kullanma izin belgesi verilmesi veya diğer işlemlerin gerçekleştirilmesi hallerinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre idarî ve cezaî işlem yapılır.” hükmü yer almaktadır.

5510 sayılı Kanunun bu hükmü gereği, yapı kullanma izni verilmeden önce ilişiksiz yazısının istenilmesi gerekmektedir. İşte bu yazıya SGK İlişiksiz Yazısı denilmektedir.

SGK Prim Borcu İskan Ruhsatına Engel Mi? Müteahhidin Borcu Varken Yapı Kullanma İzni Belgesi Alınabilir Mi?

Evet. İçişleri Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan Yapı Ruhsatlarının Sosyal Sigortalar Kurumuna Gönderilmesi ve Yapı Kullanma İzin Belgesinin Verilmesinde Kurumca Düzenlenmiş “Borcu Yoktur” Yazısının Aranılması Hakkında Tebliğin 7. maddesine göre; gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan veya yaptırılan binalara il özel idareleri, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce, ilgililerden ruhsata konu bina inşaatı işyerinden dolayı Sosyal Sigortalar Kurumuna borçlarının bulunmadığına dair Kurumun ilgili ünitesince düzenlenmiş soğuk damgalı yazının ibrazının istenilmesi zorunludur. Bu nitelikteki yazı ibraz edilmedikçe ilgililere yapı kullanma izin belgesi verilemez.

SGK İlişiksiz Yazısı Nasıl Alınır?

SGK İlişiksiz Yazısının nasıl alınacağı İçişleri Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan Yapı Ruhsatlarının Sosyal Sigortalar Kurumuna Gönderilmesi ve Yapı Kullanma İzin Belgesinin Verilmesinde Kurumca Düzenlenmiş “Borcu Yoktur” Yazısının Aranılması Hakkında Tebliğde yer almıştır.

Söz konusu Tebliğin 7. maddesine göre; gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan veya yaptırılan binalara il özel idareleri, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce, ilgililerden ruhsata konu bina inşaatı işyerinden dolayı Sosyal Sigortalar Kurumuna borçlarının bulunmadığına dair Kurumun ilgili ünitesince düzenlenmiş soğuk damgalı yazının ibrazının istenilmesi zorunludur. Bu nitelikteki yazı ibraz edilmedikçe ilgililere yapı kullanma izin belgesi verilemez.

Ancak bu Tebliğin yayımlanmasından sonra Sosyal Sigortalar Kurumu kaldırılarak yerine Sosyal Güvenlik Kurumu kurulmuştur. Bu nedenle, Tebliğdeki “Sosyal Sigortalar Kurumu” ibarelerin “Sosyal Güvenlik Kurumu” olarak anlamak gerekir.

5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin dördüncü fıkrasına göre geçici iskan veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden yapılan inşaat dolayısıyla Kuruma borçlarının bulunmadığına dair Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur.

Bu nitelikteki iş yerlerinden dolayı Kurumumuza borçlarının bulunmadığına dair bir belgenin verilmesinin istenilmesi halinde, bu iş yerinden sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, idari para cezası, fark işçilik üzerinden hesaplanan prim, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, damga vergisi, konut edindirme yardımı, tasarruf teşvik kesintisi ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve zammı borçlarının olup olmadığına bakılacak ve borçlarının bulunmaması kaydıyla ilişiksizlik belgesi verilecektir.

Fark işçilik prim borcunun kesinleşme aşamasında olması veya itiraz edilmesi durumlarında dahi borcun ödenmemesi halinde işlemler sonuçlandırılıncaya kadar ilişiksizlik belgesi verilmeyecek ancak borç kesinleşmemişse ihale konusu işler için istenilecek borcu yoktur belgesinde veya bu nitelikteki belgelerde borç olarak değerlendirilmeyecektir.

SGK İlişiksizlik Belgesi için Gerekli Evraklar Nelerdir?

SGK ilişiksizlik belgesi alabilmek için öncelikli olarak asgari işçilik tutarının bildirilmiş olması ve e-dosya ile ilgili tüm bilgilerin mevcut olması gerekmektedir.

Müteahhit SGK Borcundan Dolayı İskan Almazsa Ne Yapılır?

Bilindiği üzere inşaat ruhsatı alınarak yapımına başlanan yapılara yapı kullanma izni verilebilmesi için SSK’dan ilişiksiz yazısının yapı kullanma izni vermeye yetkili makama verilmesi gerekmektedir.

SGK Borcu İskan Ruhsatına Engel Mi? SGK Borcu Olan Binanın İskanı Alınır Mı?

Ruhsatlı olarak başlanılan fakat özellikle sigorta prim borcundan dolayı yapı kullanma izni alınamayan yapıların bağımsız bölümlerinin satışının yapıldığı, bu bağımsız bölümleri yapı sahibinden ya da müteahhitten alan üçüncü kişilerin SSK prim borcu nedeni ile yapı kullanma izni alamadıkları, bu nedenle de elektrik, su ve doğal gaz aboneliğinde sorunlar yaşandığı görülmektedir. Oysa özellikle müteahhitlerin bağımsız bölümlerin satışını yaptıktan sonra kullanma izni almak için yeterince gayret göstermedikleri görülmektedir. Bu durum ise bu tür yapıları satın alan kişilerin mağduriyetine neden olmaktadır.

Müteahhit İskanı Almıyor veya Müteahhit İskan İçin Para İstiyor İse;

3194 sayılı İmar Kanunu‘nun 28. maddesine göre “Fenni mesullerce denetime ilişkin mimarlık ve mühendislik raporları hazırlanan, yapı sahibi, fenni mesuller ve ilgili idare elemanlarının birlikte düzenlediği tespit tutanağı ile tamamlandığı belirlenen, ancak, yapı müteahhidinin yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi borçlarının ve diğer sorumluluklarının gereğinin yerine getirilmemesi sebebiyle yapı kullanma izin belgesi verilmesi işlemleri tamamlanamayan yapılar için, yapının müteahhidi olmayan yapı sahibinin talebi üzerine, ilgili idarece durum tespit edilerek yapı kullanma izin belgesi verilir. ” Bu hükme göre İskan alınabilmesi için;

1) Fenni mesullerce denetime ilişkin mimarlık ve mühendislik raporlarının hazırlanmış olması,

2) Yapının; yapı sahibi, fenni mesuller ve ilgili idare elemanlarının birlikte düzenlediği tespit tutanağı ile tamamlandığının belirlenmesi,

3) yapı müteahhidinin yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi borçlarının ve diğer sorumluluklarının gereğinin yerine getirilmemesi sebebiyle yapı kullanma izin belgesi verilmesi işlemleri tamamlanamıyor olması,

Gerekmektedir. Eğer müteahhit kaçtı ise buna göre iskan alınabilir.

Danıştay kararları da bu yöndedir. İşçi ve işveren ilişkilerinden dolayı sosyal sigortalar kurumuna prim borcu olup adına inşaat ruhsatı düzenlenen kişiden bağımsız bölümü satın alan kişiye yapı kullanma izni verilmemesi, Danıştay tarafından hukuka aykırı bulunmuştur. Konu hakkında Danıştay 6. Dairesi tarafından verilen 16.03.1995 tarihli ve E:1994/4348, K:1995/1092 sayılı kararda; İmar Kanununun 30. maddesine göre yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğunun ve fen bakımından kullanılmasında sakınca bulunmadığının tespit edilmesi halinde yapı kullanma izni verilmesinin zorunlu olduğu, işçi ve işveren ilişkilerinden dolayı Sosyal Sigortalar Kurumuna karşı, adına inşaat ruhsatı düzenlenen kişinin sorumlu olduğu, bu kişiden yapıyı satın alan kişi adına SSK ilişiksiz belgesinin bulunmaması gerekçesi ile yapı kullanma izni verilmemesinin hukuka aykırılık teşkil edeceği vurgulanmıştır.

İskan Almayan Müteahhite Karşı Yapılabilecekler

Bu nedenle SSK ilişiksiz yazısının bulunmaması nedeni ile yapı kullanma izni alamayan yapı sahibinden ya da müteahhitten yapıyı satın alan kişiye, SSK ilişiksiz yazısının bulunmaması nedeni ile yapı kullanma izni verilmemesi hukuka aykırılık teşkil edecektir.

Danıştay 6. Dairesi, 16.03.1995, E:1994/4348, K:1995/1092: İşçi ve işveren ilişkilerinden dolayı sosyal sigortalar kurumuna prim borcu olup adına inşaat ruhsatı düzenlenen kişiden bağımsız bölümü satın alan kişiye yapı kullanma izni verilmemesi hukuka aykırıdır.