İçindekiler
19 Haziran 2021 tarihli ve 31516 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı İcra Ve İflâs Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la, cins tashihi ve kat mülkiyetine geçiş ile ilgili önemli değişiklikler yapılmıştır. Yapılan düzenlemeye göre cins tashihi (düzeltmesi) ve kat mülkiyetine geçiş işlemleri ilgili kamu idaresince re’sen yapılacaktır.
Kat Mülkiyetine Geçişte Resen İşlem Yapma Kuralı
Bu Kanun’un 11. maddesiyle 0634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 10 uncu maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
“Yapı kullanma izin belgesi düzenlenen tüm yapıların cins değişikliği işlemleri resen yapılır. Yapı kullanma izin belgesini düzenlemeye yetkili idare tarafından Mekânsal Adres Kayıt Sistemine yüklenerek elektronik ortamda kadastro müdürlüğüne gönderilen yapı kullanma izin belgesi ile yapı aplikasyon projesine göre kadastro müdürlüğünce tescil bildirimi düzenlenir. Tapu müdürlüğüne gönderilen tescil bildirimi üzerine başkaca bir belge aranmaksızın cins değişikliği resen tescil edilir. Cins değişikliği yapılmış taşınmaz kat irtifakı tesisli ise, kat irtifakının tesciline ait resmî senede ve 12 nci maddede yazılı belgelere dayalı olarak başkaca bir belge aranmaksızın resen kat mülkiyetine çevrilir. Bu işlemler, döner sermaye hizmet bedelinden muaftır.”
Yapılan bu düzenleme kat mülkiyetine geçiş işlemlerinin tapu müdürlüklerince kat irtifakının tesciline ait resmî senet ve Kanun’un 12. maddesinde yazılı belgelere dayalı olarak ve bunlardan başkaca bir belge aranmaksızın resen kat mülkiyetine çevrilecektir.
Cins Tashihi Harcı Belediyeler Tarafından Tahsil Edilecek
Kanun’un 10. maddesiyle de 492 sayılı Harçlar Kanunu‘nun 132 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Bu Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin “I- Tapu işlemleri:” başlıklı bölümünün 13 numaralı fıkrasının (a) bendine göre tahsil edilmesi gereken cins tashihi harcı, ilgili belediyesince yapı kullanma izni harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilir. Bu suretle tahsil olunan harçlar; şekil, içerik ve muhteviyatı Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirim ile cins tashihi harcının tahsiline yetkili vergi dairesine, tahsil edildiği günün akşamına kadar bildirilip ödenir. Tahsil edilen harçların ilgili vergi dairesine süresinde ödenmemesi durumunda, harç ilgili belediyeden 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir. Süresinde vergi dairesine beyan edilmeyen tutarlar hakkında 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uygulanır. İşlemden doğan harçları tamamen almadan işlem yapan belediye personeli ve ilgili belediyeler harcın ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumludur.”
Bu düzenleme, halen Maliye Bakanlığı birimlerince tahsil edilen cins tashihi harcının, ilgili belediyesince yapı kullanma izni harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilmesini öngörmektedir.
Cins Değişikliği/Cins Tashihi Nedir?
Cins değişikliği; bir taşınmazın cinsinin, yapısız iken yapılı veya yapılı iken yapısız hale; bağ, bahçe, tarla vb. iken arsaya; arsa veya arazi iken bağ, bahçe ve benzeri duruma dönüştürmek için paftasında ve tapu sicilinde yapılan işlemdir.
Yeni Düzenlemeye Göre Cins Tashihi ve Kat Mülkiyetine Geçiş Nasıl Olacak?
Öncelikle, tahsil edilmesi gereken cins tashihi harcı, ilgili belediyesince yapı kullanma izni harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edilecektir.
Belediyeler tahsil ettikleri cins tashihi harçlarını cins tashihi harcının tahsiline yetkili vergi dairesine şekil, içerik ve muhteviyatı Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirim ile tahsil edildiği günün akşamına kadar bildirip ödeyeceklerdir.
Sonrasında yetkili idare tarafından Mekânsal Adres Kayıt Sistemine yüklenerek elektronik ortamda kadastro müdürlüğüne gönderilen yapı kullanma izin belgesi ile yapı aplikasyon projesine göre kadastro müdürlüğünce tescil bildirimi düzenlenir.
Tapu müdürlüğüne gönderilen tescil bildirimi üzerine başkaca bir belge aranmaksızın cins değişikliği resen tescil edilecektir.
Cins değişikliği yapılan taşınmaz kat irtifakı tesisli ise, tapu müdürlüklerince kat irtifakının tesciline ait resmî senet ve Kanun’un 12. maddesinde yazılı belgelere (kat mülkiyetini kuran malik veya malikler tarafından imzalanmış bir yönetim plânı, ana gayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının imzaları alınarak onaylanan ve elektronik ortamda tapu müdürlüğüne gönderilen mimarî proje, yapı kullanma izin belgesi) dayalı olarak ve bunlardan başkaca bir belge aranmaksızın resen kat mülkiyetine çevrilecektir.
Tahsil edilen harçların ilgili vergi dairesine süresinde ödenmemesi durumunda, harç ilgili belediyeden 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir. Süresinde vergi dairesine beyan edilmeyen tutarlar hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uygulanır. İşlemden doğan harçları tamamen almadan işlem yapan belediye personeli ve ilgili belediyeler harcın ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumludur.
