İçindekiler
Köyde Ruhsatsız Yapı Yapılabilir mi?
İmar Kanunu’nun 27. maddesi, belirli şartların varlığı halinde köylerde ruhsat alınmadan yapı yapılabileceğini (yani köylerde ruhsatsız olarak yapı yapılabileceğini) düzenlemektedir. Bu maddeye göre; belediye ve mücavir alanlar dışında köylerin köy yerleşik alanlarında, civarında ve mezralarda yapılacak konut, entegre tesis niteliğinde olmayan ve imar planı gerektirmeyen tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar ile köyde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav, berber, köy fırını, köy kahvesi, köy lokantası, tanıtım ve teşhir büfeleri ve köy halkı tarafından kurulan ve işletilen kooperatiflerin işletme binası gibi yapılar için yapı ruhsatı aranmaz.
Fakat bu şekilde ruhsat alınmadan yapı yapmanın belirli şartları vardır. Yani köylerde yapılan bu yapıların ruhsata tabi olmaması için bazı şartların gerçekleşmesi gerekir.
Örneğin etüt ve projelerin valilik onayını müteakip muhtarlığa bildirimi ve bu yapıların yöresel doku ve mimari özelliklere, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun olması zorunludur. Bu konu hakkında şu yazımıza bakabilirsiniz: Köylerde Ruhsatsız Yapı Yapmanın Şartları. Bu şartlara uyulmaması, kaçak yapıya ceza uygulanmasını gerektirir.
Ayrıca 6360 sayılı Kanun nedeniyle büyükşehir belediyesi sınırının il sınırı olması nedeniyle mahalleye dönüşen ve nüfusu 5.000’in altında kalan yerlerde bazı koşulların varlığı halinde ruhsat alınmadan (ruhsatsız) yapı yapılabilmektedir. Bu konu hakkında şu yazımıza bakabilirsiniz: Mahalle Olan Köylerde Ev Yapmak Ruhsat Gerektirir Mi?
Köylerde Kaçak Yapı Cezası
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinin 1. fıkrasına göre, bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyideler uygulanır.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinde imar para cezaları 4 ayrı fıkrada düzenlenmiştir. 42. maddesinin 2. fıkrasında ruhsat alınmaksızın yapı yapmak ve ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere ve imar mevzuatına aykırı olarak yapı yapmak; 5. fıkrasında, Kanun’un 27 nci maddesine göre belirlenmiş köy yerleşik alanı ve civarı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından, valilik onayı alınmadan ve muhtarlığa bildirim yapılmadan konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesi, Fiillerine uygulanacak imar para cezaları belirlenmiştir.
Köylerde, ruhsatsız yapı yapılması durumunda uygulanacak cezalarla ile ilgili İmar Kanunu’nda iki farklı ceza öngörülmüştür.
Köyde İzinsiz Ev Yapmanın Cezası
Köylerde valilik izni olmadan ve muhtarlığa bildirim yapılmadan inşaat yapılması para cezasını gerektirir. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinin 5. fıkrası; Kanunun 27. maddesine göre il özel idaresince belirlenmiş köy yerleşme alanı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından, projeleri il özel idaresince incelenerek fen, sanat ve sağlık şartlarına uygun olmasına rağmen muhtarlık izni olmaksızın konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesinin para cezası uygulanmasını öngörmektedir.
İmar Kanunu’nun 42. maddesinin 5. fıkrasına göre, Kanun’un 27. maddesine göre belirlenmiş köy yerleşik alanı ve civarı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından, projeleri fen, sanat ve sağlık şartlarına uygun olmasına rağmen valilik onayı alınmadan ve muhtarlığa bildirim yapılmadan konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesi halinde yapı sahibine bin Türk Lirası (2022 yılı için 1.485,00 TL) idari para cezası verilir.
Bu eylemler, 42. maddenin 5. fıkrasına göre cezalandırılır. Buna göre, bu yapıların diğer şartlar taşınmasına rağmen sadece muhtarlık izni alınmaksızın yapılması halinde yapı sahibine bin Türk Lirası (2022 yılı için 1.485,00 TL) idari para cezası verilir.
Köyde Ruhsatsız Yapı Cezası, Köyde Kaçak Yapı Cezası
Kanun’un 27. maddesine göre belirlenmiş köy yerleşik alanı ve civarı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından yapılan yapılardaki diğer aykırılıklar ve ruhsata tabi tarım ve hayvancılık maksatlı yapılardaki aykırılıklar için verilecek olan idari para cezası, bin Türk Lirasından az olmamak üzere, ikinci fıkraya göre hesaplanan toplam ceza miktarı uygulanır. Yani 42. maddenin 5. fıkrasına göre cezalandırılacak fiiller dışında kalanlar, 42. maddenin 2. fıkrasına göre cezalandırılır.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinin 2. fıkrasına göre, Kanun’un 27. maddesi kapsamında ruhsat alınmadan yapılabilen yapılardan (şu yazıdaki yapılar: Köylerde Ruhsatsız Yapı Yapmanın Şartları) aynı maddede belirtilen koşullar sağlanmadan yapı yapılması durumunda imar para cezası uygulanır.
Buradaki fiil köylerde, 27. maddede belirtilen koşullar (yapılacak yapının yöresel doku ve mimari özelliklere, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun olması ve yapının konut ve hayvancılık amaçlı olarak veya köyde oturanların ihtiyaçlarını karşılamak üzere yapılmış olması) sağlanmadan yapı yapılmasıdır. Projeleri fen, sanat ve sağlık şartlarına uygun olmasına rağmen valilik onayı alınmadan ve muhtarlığa bildirim yapılmadan yapı yapılması durumunda izinsiz ev yapma kapsamında ceza verilmesi gerekir.
Köylerde Kaçak Yapı Ceza Miktarı
Köylerde 27. maddede belirtilen koşullar sağlanmadan yapı yapılması durumunda, aykırılığın büyüklüğüne göre, bin Türk lirasından az olmamak üzere, aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para cezası uygulanmasını gerektirir. Yani bu yapılardaki(valilik izni almadan ve muhtarlığa bildirim yapmadan yapı yapmak fiili dışında kalan) diğer aykırılıklar ve ruhsata tabi tarım ve hayvancılık maksatlı yapılardaki aykırılıklar için verilecek olan idari para cezası, bin Türk Lirasından (2022 yılı için 1.485,00 TL) az olmamak üzere, ikinci fıkraya göre hesaplanan toplam ceza miktarı uygulanır.
İmar Kanunu’nun 42. maddesinin 2. fıkrasında, imar para cezalarının hesaplanması açısından ikili bir sistem belirlenmiştir. Öncelikle aykırılığa konu alan, bu alanlar için belirlenen ve güncellenen ceza miktarı ile çarpılacak, gerekiyorsa bu alanlar için 42. maddenin 2. fıkrasının (c) bendindeki aykırılıklar uygulanacak; sonrasında idari para cezası verilmesini gerektiren aykırılığa konu alan ile bu alanın bulunduğu arsa veya arazinin emlak vergisine esas asgari metrekare birim değerinin çarpımı ile bulunan bedel kadar idari para cezası ayrıca uygulanarak toplam ceza miktarı belirlenecektir. Cezanın nasıl hesaplanması gerektiği konusunda şu yazımıza bakabilirsiniz: 2022 Yılında Uygulanacak İmar Para Cezaları ve Bunların Hesaplanma Şekli
Köylerde Kaçak Ahır Cezası
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 27. maddesine göre; belediye ve mücavir alanlar dışında köylerin köy yerleşik alanlarında, civarında ve mezralarda yapılacak konut, entegre tesis niteliğinde olmayan ve imar planı gerektirmeyen tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar ile köyde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav, berber, köy fırını, köy kahvesi, köy lokantası, tanıtım ve teşhir büfeleri ve köy halkı tarafından kurulan ve işletilen kooperatiflerin işletme binası gibi yapılar için yapı ruhsatı aranmaz.
Ancak bunların etüt ve projelerin valilik onayını müteakip muhtarlığa bildirimi ve bu yapıların yöresel doku ve mimari özelliklere, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun olması zorunludur. Yani, bunlar için valilik onayı alındıktan sonra muhtara bildirimde bulunulması durumunda imar para cezası verilmeyecektir.
Köylerde Kaçak Yapı Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Köylerde kaçak yapı nedeniyle para cezası kesilirse ve bu para cezasına itiraz etmek ya da dava açmak isterseniz şu yazımızda gerekli bilgileri bulabilirsiniz: İmar Para Cezaları Rehberi – 2022
Kaçak Yapılara Para Cezası Kanun Maddesi
Bilgi: 42. maddenin 2. fıkrasındaki para cezaları: Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanır:
a) Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden hesaplanmak üzere, mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için;
1) I. sınıf A grubu yapılara üç, B grubu yapılara beş Türk Lirası,
2) II. sınıf A grubu yapılara sekiz, B grubu yapılara onbir Türk Lirası,
3) III. sınıf A grubu yapılara onsekiz, B grubu yapılara yirmi Türk Lirası, 4) IV. sınıf A grubu yapılara yirmiüç, B grubu yapılara yirmibeş, C grubu yapılara otuzbir Türk Lirası,
5) V. sınıf A grubu yapılara otuzsekiz, B grubu yapılara kırkaltı, C grubu yapılara elliiki, D grubu yapılara altmışüç Türk Lirası, idari para cezası verilir.
Bu miktarlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında bir Türk Lirasının küsuru da dikkate alınmak suretiyle artırılarak uygulanır.
